Этымалогія эсперанта

Этымалогія эсперанта — гэта навука пра паходжанне і развіццё словаў і іх формаў, значэнняў і ўжывання ў планавай штучнай мовы эсперанта з 1887 года. З-за таго, што мова штучная, вывучэнне каранёў у эсперанта ў некаторых аспектах адрозніваецца ад этымалагічных даследаванняў у этнічных мовах. Магчыма вызначыць наступныя перспектывы:

  • Этымалогія з’яўлення кораня даследуе базу моў-крыніц кораня ў эсперанта, высвятляе, чаму ён мае сваю спецыфічную форму; такім чынам, яе аб’ект даследаванняў — пераход этналінгвістычнай формы ў міжэтнічную форму міжнароднай мовы.
  • Этымалогія да з’яўлення кораня вывучае гісторыю знойдзенай лінгвістычнай базы ў яе мінулым; з гэтай нагоды яна абапіраецца на класічныя этымалогіі этнічных моў-крыніц.
  • Этымалогія пасля з’яўлення кораня асвятляе змены формы і значэння каранёў пасля іх увядзення ў эсперанта да іх сённяшняй формы і ўжывання.

Этымалогія з’яўлення кораня

Тыповым для гэтага аддзела этымалогіі эсперанта з’яўляецца, напрыклад, пытанне аб тым, чаму тое ці іншае слова атрымала існуючую ў эсперанта форму, калі яна адрозніваецца ад форм у мовах-крыніцах. Этымалогія з’яўлення кораня грае ў эсперанта большую ролю, чым у этымалогіі этнічных моў, таму што яна выяўляе мадэлі паслядоўнага і планава-свядомага прыняцця ў мову форм слоў, пазычаных у розных мовах-крыніцах. Яна, такім чынам, з’яўляецца каштоўным матэрыялам для вывучэння гісторыі стварэння тэрміналогіі і можа разглядацца як дапаможная навука ў сучаснай тэрміналогіі. Таму, напрыклад, даследаванне пра ўвядзенне ў эсперанта слоў, запазычаных з якой-небудзь мовы, дае ўзор мадэлі, як магчыма пазычаць таксама іншыя словы з гэтай мовы-крыніцы.

Этымалогія да з’яўлення кораня

Гэтая частка этымалогіі эсперанта не адрозніваецца ад этымалогіі нацыянальных моў. У той час як (тыпова эсперанцкая) этымалогія з’яўлення кораня даследуе, што эсперанцкае слова hundo было запазычана з нямецкай мовы (Hund) з падтрымкай англійскай (hound, як у слове greyhound) і іншых германскіх моў (напрыклад, нідэрландскае слова hond), этымалогія да з’яўлення кораня накіроўваецца па шляху нямецкага слова Hund у яго мінулае.

Этымалогія пасля з’яўлення кораня

Гэтая частка этымалогіі эсперанта мае невялікі памер, таму што мова за свой адносна малы час існавання пасля 1887 года змянілася адносна мала.

Мовы-крыніцы

Universala Vortaro мае пяць моў, якія адлюстроўваюць паходжанне слоў, а менавіта англійскую, французскую, нямецкую, польскую і рускую, але яны не з’яўляюцца адзінымі ці нават найбольш значнымі мовамі-крыніцамі эсперанта. Павінны быць дададзены яшчэ прынамсі італьянская, (навуковая) лацінская, старажытнагрэчаская, ідыш, формы прота-эсперанта, валапюк і шмат якія іншыя мовы.

Read other articles:

Epiregulin

Protein found in humans EREGAvailable structuresPDBOrtholog search: PDBe RCSB List of PDB id codes1K36, 1K37, 5E8DIdentifiersAliasesEREG, EPR, ER, Ep, epiregulinExternal IDsOMIM: 602061 MGI: 107508 HomoloGene: 1097 GeneCards: EREG Gene location (Human)Chr.Chromosome 4 (human)[1]Band4q13.3Start74,365,145 bp[1]End74,388,749 bp[1]Gene location (Mouse)Chr.Chromosome 5 (mouse)[2]Band5|5 E1Start91,222,481 bp[2]End91,241,505 bp[2]RNA expression pa...

 

Taman Buen Retiro

Taman Buen RetiroMonumen untuk Alfonso XIILokasiMadrid, SpanyolArea1.4 km2 (350 acre)Dibuat1680Dioperasikan olehAyuntamiento de MadridStatusTaman umum Taman Buen Retiro (bahasa Spanyol: Parque del Buen Retiro, artinya Taman Retret Kesenangan, atau singkatnya El Retiro) adalah salah satu taman terbesar di kota Madrid, Spanyol. Taman tersebut dipegang Monarki Spanyol sampai akhir abad ke-19, saat ini menjadi taman umum. Catatan Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Parque ...

 

Ogilvie Transportation Center

Train station in Chicago Richard B. Ogilvie Transportation CenterGeneral informationLocation500 West Madison StreetChicago, Illinois 60661United StatesCoordinates41°52′58″N 87°38′25″W / 41.88269°N 87.64029°W / 41.88269; -87.64029Owned byUnion Pacific Railroad, MetraPlatforms8 island platformsTracks16ConnectionsChicago L: Washington/​Wells (The Loop) Clinton (Green and Pink Lines) CTA BusesConstructionAccessibleYesOther informationFare zoneAHistoryOpen...

Toblacher Erdpyramiden

Toblacher Erdpyramiden Die Toblacher Erdpyramiden (italienisch Piramidi di terra di Dobbiaco) sind eine Felsformation und ein geologisches Naturdenkmal in der Gemeinde Toblach in Südtirol (Norditalien). Beschreibung Die Toblacher Erdpyramiden liegen auf einer Seehöhe von 1570 bis 1720 Metern, sind ockerfarben, undeutlich geschichtet und bestehen aus grobkörnigem Gneismaterial ohne größere Gesteinsbrocken. Das Material stammt noch aus der letzten Eiszeit. Die Pyramiden entstanden bei eine...

 

Mount Holly, New Jersey

Township in Burlington County, New Jersey, United States Township in New Jersey, United StatesMount Holly, New JerseyTownshipView southward along County Route 541 in Mount Holly SealLocation of Mount Holly in Burlington County highlighted in red (right). Inset map: Location of Burlington County in New Jersey highlighted in red (left).Census Bureau map of Mount Holly Township, New Jersey Interactive map of Mount Holly, New JerseyMount HollyLocation in Burlington CountyShow map of Burlington Co...

 

Заводоуковський міський округ

Заводоуковський міський округ рос. Заводоуковский городской округ Герб Заводоуковського міського округу Прапор Заводоуковського міського округу Основні дані Суб'єкт Російської Федерації: Тюменська область Утворений: 1965 року Населення (2020): 46678 осіб Площа: 2996,00 км²...

Puerto Rico en los Juegos Olímpicos de Montreal 1976

Puerto Rico en los Juegos Olímpicos Bandera de Puerto RicoCódigo COI PURCON Comité Olímpico de Puerto Rico(pág. web)Juegos Olímpicos de Montreal 1976Deportistas 80 en 12 deportesAbanderado Téofilo ColónMedallasPuesto: 37 0 0 1 1 Historia olímpicaJuegos de verano 1948 • 1952 • 1956 • 1960 • 1964 • 1968 • 1972 • 1976 • 1980 • 1984 • 1988 • 1992 • 1996...

 

Purpuricenus

Purpuricenus Purpuricenus sp. Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Famili: Cerambycidae Subfamili: Cerambycinae Tribus: Trachyderini Genus: Purpuricenus Purpuricenus adalah genus kumbang tanduk panjang yang tergolong famili Cerambycidae. Genus ini juga merupakan bagian dari ordo Coleoptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia. Larva kumbang dalam genus ini biasanya mengebor ke dalam kayu dan dapat menyebabkan kerusakan pada ...

 

Różanka (Róża Wielka)

Zobacz też: Różanka w innych znaczeniach tej nazwy. Artykuł 53°8′30″N 16°30′0″E - błąd 38 m WD 53°8'30"N, 16°30'0"E - błąd 38 m Odległość 0 m Różanka część wsi Państwo  Polska Województwo  wielkopolskie Powiat pilski Gmina Szydłowo Sołectwo Róża Wielka Część miejscowości Róża Wielka Strefa numeracyjna 67 Kod pocztowy 64-930[1] Tablice rejestracyjne PP SIMC 0529982 Położenie na mapie gminy SzydłowoRóżanka Położenie na map...

Winchester

City in Hampshire, England This article is about the English city. For other uses, see Winchester (disambiguation). City in EnglandWinchesterCityClockwise from top left: Winchester Cathedral, Great Minster Street, Great Hall of Winchester Castle and Winchester GuildhallCoat of arms of WinchesterWinchesterLocation within HampshirePopulation45,184 [1]OS grid referenceSU485295• London60 miles (97 km)DistrictWinchesterShire countyHampshireRegionSouth EastCo...

 

The Snow Queen (South Korean TV series)

2006 South Korean television series The Snow QueenPromotional posterGenreMelodrama, RomanceWritten byKim Eun-hee Yoon Eun-kyungDirected byLee Hyung-minStarringHyun BinSung Yu-riCountry of originSouth KoreaOriginal languageKoreanNo. of episodes16ProductionProducerKi Min-sooProduction locationSouth KoreaProduction companyYoon's ColorOriginal releaseNetworkKorean Broadcasting SystemReleaseNovember 13, 2006 (2006-11-13) –January 8, 2007 (2007-01-08) The Snow QueenHangul눈의 여...

 

アダム・アシュリー＝クーパー

アダム・アシュリー＝クーパー フルネーム Adam Phillip Ashley-Cooper生年月日 (1984-03-27) 1984年3月27日（39歳）出身地 オーストラリア ニューサウスウェールズ州シドニー身長 1.85 m (6 ft 1 in)体重 98 kg (15 st 6 lb)ラグビーユニオンでの経歴 ポジション ウィング、フルバック、センターシニア経歴年 チーム 出場 (得点)2015–20172017-20192021 ボルドー神戸製鋼LAギル...

Kristoff (Frozen)

Fictional character from the Frozen franchise Fictional character KristoffFrozen characterKristoff, the male lead in FrozenFirst appearanceFrozen (2013)Created byChris BuckJennifer LeeVoiced byJonathan GroffTyree Brown (as a child)Matt Lowe (Disney Dreamlight Valley)In-universe informationFull nameKristoff Bjorgman[1]TitleRoyal Ice Master and DelivererOccupationIcemanFamilySven (companion)Bulda (adoptive mother)Grand Pabbie (adoptive grandfather)Rock Trolls (adoptive family)Nationalit...

 

Tattva (Jainism)

Fundamental elements in Jainism The seven tattvas of Digambara Jain philosophy Part of a series onJainism Jains History Timeline Index Philosophy Anekantavada Cosmology Ahimsa Karma Dharma Mokṣa Kevala Jnana Dravya Tattva Brahmacarya Aparigraha Gunasthana Saṃsāra EthicsEthics of Jainism Mahavratas (major vows) Ahiṃsā (non-violence) Satya (truth) Asteya (non-stealing) Brahmacarya (chastity) Aparigraha (non-possession) Anuvratas (further vows) Sāmāyika Sallekhana Jain prayers Bhaktama...

 

Plumstead Cemetery

Cemetery in Greenwich, London The war memorial in Plumstead Cemetery Plumstead Cemetery is a cemetery in Plumstead, southeast London. It is situated south-east of Woolwich, to the north of Wickham Lane, west of Lodge Hill,[1] and south of Bostall Wood. The cemetery was opened in 1890 by Woolwich Burial Board in former parkland,[2] to the west of Woolwich cemetery. It has a plot of graves holding civilian war dead from Woolwich, 187 Commonwealth war graves (106 from the First W...

Agriculture in the Empire of Japan

Ministry of Agriculture in Tokyo, pre-1923 Agriculture in the Empire of Japan was an important component of the pre-war Japanese economy. Although Japan had only 16% of its land area under cultivation before the Pacific War, over 45% of households made a living from farming. Japanese cultivated land was mostly dedicated to rice, which accounted for 15% of world rice production in 1937. Historical development Meiji period After the end of the Tokugawa shogunate with the Meiji Restoration of 18...

 

Deal for Life

1990 single by John WaiteDeal for LifeSingle by John Waitefrom the album Days of Thunder Soundtrack Released1990Length4:34LabelEpicSongwriter(s) Martin Page Bernie Taupin Producer(s) Martin Page Ron Nevison John Waite singles chronology Don't Lose Any Sleep (1987) Deal for Life (1990) In Dreams (1993) Deal for Life is a song by English musician John Waite, which was released in 1990 on the soundtrack to the Tom Cruise film Days of Thunder.[1] The song was written by Martin Page and Be...

 

3,4-Difluoroamphetamine

Designer drug of the substituted amphetamine class 3,4-DifluoroamphetamineIdentifiers IUPAC name 1-(3-Chlorophenyl)-N-methylpropan-2-amine CAS Number31338-32-6PubChem CID11182888ChemSpider9357973CompTox Dashboard (EPA)DTXSID80457891 Chemical and physical dataFormulaC9H11F2NMolar mass171.191 g·mol−13D model (JSmol)Interactive image SMILES CC(CC1=CC(=C(C=C1)F)F)N InChI InChI=1S/C9H11F2N/c1-6(12)4-7-2-3-8(10)9(11)5-7/h2-3,5-6H,4,12H2,1H3Key:GJEXOPSQWJWJRQ-UHFFFAOYSA-N 3,4-Difluoroampheta...

Herbesthal railway station

Railway station in Liège, Belgium Herbesthal railway stationBahnhof HerbesthalFrontier stationHerbesthal railway station (ca 1900)General informationLocationHerbesthal (Lontzen),Prussia (1843–1871)Germany (1871–1920)Belgium (1920–1966)Coordinates50°39′37.8″N 5°59′10.7″E / 50.660500°N 5.986306°E / 50.660500; 5.986306Platforms7HistoryOpened1843LocationHerbesthal railway station (1843–1966)Location within Belgium The footprint of the western part of t...

 

New York State Route 210

State highway in Orange County, New York, US New York State Route 210Map of southern Orange County and northern New Jersey with NY 210 highlighted in redRoute informationMaintained by NYSDOTLength4.04 mi[1] (6.50 km)Existed1930[2]–presentMajor junctionsSouth end CR 511 at the New Jersey state line in WarwickNorth end NY 17A in Greenwood Lake LocationCountryUnited StatesStateNew YorkCountiesOrange Highway system New York Highways Interstate ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!