Свята-Раства-Багародзіцкая царква на пагорку (Еуд)

Царква
Царква Нараджэння Прасвятой Багародзіцы ў Еудзе (на ўзгорку)
Biserica din Ieud Deal
47°40′35″ пн. ш. 24°14′11″ у. д.^HGЯO
Краіна	Румынія
Сяло	Еуд
Канфесія	Румынская праваслаўная царква
Епархія	Episcopia Ortodoxă Română a Maramureșului și Sătmarului^[d]
Першае згадванне	XVII стагоддзе
Дата пабудовы	XVII стагоддзе
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сусветная спадчына ЮНЕСКА, аб’ект № 904 рус. • англ. • фр.

Еудская царква на пагорку

Царква Нараджэння Прасвятой Багародзіцы ў Еудзе (на ўзгорку) (рум.: Biserica din Ieud Deal) — драўляная праваслаўная царква ў вёсцы Еуд жудзеца Марамурэш у Румыніі.

Царква ўключана ЮНЕСКА ў склад культурнага аб'екта Сусветнай спадчыны Драўляныя цэрквы гістарычнай вобласці Марамурэш^[1]. Таксама з'яўляецца гістарычным помнікам Румыніі і знаходзіцца ў рэестры Міністэрства культуры і рэлігійных спраў гэтай краіны^[2].

Пабудавана ў другім дзесяцігоддзі XVII стагоддзя. Прысвечана Ражаству Багародзіцы. Называецца «Царква на ўзгорку» дзякуючы размяшчэнню на схіле пагорка і каб адрозніваць ад другой царквы гэтага сяла, вядомай як «Царква ў даліне^be_ro»^[3].

Гісторыя

Царква была пабудавана мясцовай знатнай сям'ёй Балеа ў другім дзесяцігоддзі XVII стагоддзя^[4], на стагоддзе раней, чым драўляная царква ў даліне. Ціт Бад сцвярджаў, што гэта самая старая царква ў гэтым рэгіёне^[5].

Структура і асабліва жывапіс былі шырока апісаны Віктарам Братулеску у 1941 годзе, разам з апісаннем царквы былі апублікаваныя 18 фотаздымкаў і 8 эскізаў^[6][7]. У 1968 годзе навукоўцы зноў пачалі даследаванне царквы^[8]. Але лепш за ўсё вывучыць гэтую царкву ўдалося Анке Поп Брату у 1982 годзе^[9]. Апошняе вывучэнне і датаванне царквы праходзіла ў 1997 годзе ў час апошняй рэстаўрацыі. У 2007—2009 гадах жывапіс царквы прайшоў праз працэс аднаўлення і кансервацыі.

Апісанне

Шырыня царквы: 7,15, даўжыня: 11,87. Максімальная ўмяшчальнасць каля 340 чалавек. Царква падзелена на тры часткі: пранаас (жаночая частка), неф (мужчынская частка) і алтар. Алтар мае 4,15 м у шырыню і 3,6 м у вышыню. Унутры царква асвятляецца маленькімі вокнамі, якія першапачаткова былі яшчэ меншыя^[9].

Іконы, напісаныя Аляксандрам Панечалеці для царквы

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Зноскі

1. UNESCO World Heritage Centre. Wooden Churches of Maramureş - UNESCO World Heritage Centre (англ.). whc.unesco.org. Праверана 11 красавіка 2016.
2. MINISTERUL CULTURII ŞI PATRIMONIULUI NAŢIONAL (нявызн.).
3. TABOR - Traditie şi Actualitate în Biserica Ortodoxă Româna (нявызн.)(недаступная спасылка). www.tabor-revista.ro. Архівавана з першакрыніцы 2 красавіка 2015. Праверана 14 красавіка 2016.
4. Eggertsson și Baboș 2003, 44, tabelul 2:21. .
5. Papahagi, Tache (1925): Graiul și Folklorul Maramureșului, București, XVIII-XIX, pl. XVIII, fig. 1. .
6. Brătulescu 1941, 110-119, fig. 194-219 și planșa X-XI. .
7. Brătulescu, Victor (1941). „Biserici din Maramureș”. Buletinul Comisiunii Monumentelor Istorice (Cluj) XXXIV (107-110): 150 p. .
8. Ștefănescu, I. D. (1968). Arta veche a Maramureșului. București: Editura Meridiane. .
9. Baboș, Alexandru (2004). Tracing a Sacred Building Tradition, Wooden Churches, Carpenters and Founders in Maramureș until the turn of the 18th century. Norrköping: Lunds universitet. ISBN 91-7740-069-0. .

Спасылкі

• Драўляныя цэрквы Марамурэша // сайт ЮНЕСКА (англ.)