Плошча Свабоды (Харкаў)

Від на будынак Дзяржпрама на плошчы Свабоды

Плошча Свабоды (укр.: Майдан Свободи) — цэнтральная плошча Харкава.

Назва

З моманту заснавання (планіроўка — 1923/25 гг., брукаванне — 1930/31 гг.) і да 1991 года мела назву плошча Дзяржынскага. Падчас нямецкай акупацыі ў 1942 годзе яна мела назву «плошча нямецкай арміі». З канца сакавіка па 23 жніўня 1943 года яна называлася «Плошча Лейбштандарт СС» па назве 1-й танкавай дывізіі СС «Лейбштандарт СС Адольф Гітлер», якая паўторна захапіла горад у трэцім баі за Харкаў.

Гістарычная забудова, якая выходзіць на плошчу

• Дзяржпрам. Унікальны помнік савецкага канструктывізму, пабудаваны ў 1926—1928 гадах.
• Харкаўскі нацыянальны ўніверсітэт імя В. Н. Каразіна, былы Домпраектабуд (не блытаць з цяперашнім Домам Праектаў), пабудаваны ў 1930—1933 гадах у стылі канструктывізму з маналітнага жалезабетону з драўлянымі перакрыццямі па праекце архітэктараў С. С. Серафімава і М. А. Зандберг-Серафімавай. Гэты праект пад назвай «Дагнаць і перагнаць» перамог на ўсесаюзным конкурсе 5 лютага 1930 года.
• Паўночны корпус Харкаўскага нацыянальнага ўніверсітэта імя В. Н. Каразіна, былая Акадэмія імя Говарава, былы Дом Кааперацыі — трэці з будынкаў задуманага канструктывісцкага ансамбля, па праекце акадэміка архітэктуры А. І. Дзмітрыева і А. Р. Мунца. Тут першапачаткова было задумана размясціць Дом Урада Украіны, затым будынак быў аддадзены Упраўленню сельскай гаспадаркі.
• Гатэль «Харкаў», былы «Інтэрнацыянал», пабудаваны ў стылі канструктывізму архітэктарам Г. А. Янавіцкім у 1932—1936 гадах, пасля вайны адноўлены па праекце таго ж аўтара з элементамі сталінскага ампіру.
• Будынак абласной адміністрацыі, тыповы ўзор пасляваеннага сталінскага ампіру, былы Харкаўскі абкам КПСС. Пабудаваны на месцы і з выкарыстаннем элементаў разбуранага падчас вайны канструктывісцкага будынка Цэнтральнага камітэта КП(б)У (у сваю чаргу з’яўляўся перабудовай дарэвалюцыйнага будынка Губернскага земства), архітэктары В. М. Арэхаў, В. П. Кастэнка і іншыя, у 1951—1954 гады.
• Будынак ветэрынарнага інстытута, з 1960 года — новы Палац піянераў.

Панарама ўсходняй часткі плошчы, 2007 год

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Плошча Свабоды (Харкаў)