На першай і другой мірных канферэнцыях у Гаазе[1] у 1899 і 1907 гадах былі прыняты міжнародныя канвенцыі аб законах і звычаях вайны, уключаныя ў комплекс нормаў міжнароднага гуманітарнага права.
Старшыня канферэнцыі — «Першы упаўнаважаны» расійскай дэлегацыі, расійскі пасол у Парыжы с.т.с. А. І. Нялідаў. На канферэнцыі была падтрымана прапанова расійскага імператара Мікалая II аб заснаванні Лігі нацый, увасобленае ў жыццё пасля Першай сусветнай вайны. Разам з ёю меркавалася стварыць Міжнародную валютную федэральную сістэму, ажыццявіўшы тым самым ідэю міністра фінансаў Расеі С. Ю. Вітэ аб забеспячэнні гандлёвых і фінансавых зносін паміж краінамі свету, заснаваных на наднацыянальнай грашовай адзінцы, прывязанай да залатога стандарту[4]'.
Было прынята 13 канвенцый:
Канвенцыя аб мірным вырашэнні міжнародных сутыкненняў
Канвенцыя аб абмежаванні ва ўжыванні сілы пры спагнанні па дамоўных даўгавых абавязацельствах
Канвенцыя аб адкрыцці ваенных дзеянняў
Канвенцыя аб законах і звычаях сухапутнай вайны
Канвенцыя аб правах і абавязках нейтральных дзяржаў і асоб у выпадку сухапутнай вайны
Канвенцыя аб становішчы варожых гандлёвых судоў пры пачатку ваенных дзеянняў
Канвенцыя аб змене гандлёвых судоў у ваенныя судны
Канвенцыя аб пастаноўцы падводных, аўтаматычна выбухаючых ад сутыкнення мін
Канвенцыя аб бамбардзіраванні марскімі сіламі ў час вайны
Канвенцыя аб прымяненні да марской вайны асноў Жэнеўскай канвенцыі (пасля заменена Жэнеўскай канвенцыяй 1949 года)
Канвенцыя аб некаторых абмежаваннях у карыстанні правам захопу ў марской вайне
Канвенцыя аб заснаванні Міжнароднай прызавой палаты (не ўступіла ў сілу)
Канвенцыя аб правах і абавязках нейтральных дзяржаў у выпадку марской вайны.
Прынятая дэкларацыя:
Аб забароне кідання снарадаў і выбуховых рэчываў з паветраных шароў.
Трэцяя Гаагская канферэнцыя
Трэцяя Гаагская канферэнцыя была запланаваная на 1915 год, але не адбылася ў сувязі з Першай сусветнай вайной[5].
Зноскі
↑Прынятыя на канферэнцыях канвенцыі былі першапачатна занумараваныя рымскімі лічбамі, нумарацыя канвенцый і канферэнцый натуральным чынам не супадае.
↑С. С. Ольденбург. Царствование Николая II. М: АСТ: Астрель, 2008. ISBN 978-5-271-20683-2, стр. 116
↑Мосякин, А.Г.По ступеням вверх -- к пропасти. Часть I // Судьба золота в Российской империи в срезе истории. 1880—1922. — Историческое расследование. — Москва: КМК, 2017. — С. 53—55. — 657 с. — ISBN 978-5-9500220-7-4.
Николаев Н. Ю. Германия и Гаагская мирная конференция 1899 года // Вестник Волгоградского государственного университета. Сер. 4, История. Регионоведение. Международные отношения. — 2005. — Вып. 10. — С. 43-47.
Рыбаченок И. С. Россия и Первая конференция мира 1899 года в Гааге / И. С. Рыбаченок ; Рос. акад. наук, Ин-т рос. истории. — М. : РОССПЭН, 2005. — 391, [24] с.
Schücking, Walther (англ.). The International Union of the Hague Conferences (англ.). — Oxford: Oxford University Press, 1918.
Trueblood, Benjamin F. (англ.). The Federation of the World (неопр.). — Boston and New York: Houghton, Mifflin & Co, 1899.
Спасылкі
Hudson, Manley O. Present Status of the Hague Conventions of 1899 and 1907 (англ.) // The American Journal of International Law (англ.) : journal. — 1931. — January (vol. 25). — P. 114—117. — doi:10.2307/2189634.
Schlichtmann, Klaus. Japan, Germany and the Idea of the two Hague Peace Conferences (англ.) // Journal of Peace Research (англ.) : journal. — 2003. — Vol. 40, no. 4. — P. 377—394. — doi:10.1177/00223433030404002.