Больцінікі

Вёска Больцінікі Сядзіба, Бальценіцкі парк Краіна Беларусь Вобласць Гродзенская Раён Воранаўскі Сельсавет Беняконскі Каардынаты 54°14′21,27″ пн. ш. 25°18′02,6″ у. д.^HGЯO Насельніцтва 302 чалавекі (2014) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1594 Аўтамабільны код 4 СААТА 4213804031 Больцінікі на карце Беларусі ±

Больцінікі на Вікісховішчы

Бо́льцінікі^[1] (трансліт.: Boĺciniki, руск.: Больтиники) — вёска ў Воранаўскім раёне Гродзенскай вобласці. Уваходзіць у склад Беняконскага сельсавета.

За 15 км на паўночны ўсход ад Воранава, 4 км ад чыгуначнай станцыі Беняконі, каля р. Жыжма, на аўтадарозе Беняконі—Паляцкішкі. 302 жыхары (2014).

Назва

Форма "Больцінікі" скапіяваная з польскага даваеннага напісання Bolcieniki, з якога мела б аднаўляцца аўтэнтычнейшае "Бальценікі". Зусім аўтэнтычная форма — у назве Baltininkai, каля заходнелітоўскіх Тэльшаў, прычым зусім паблізу — так жа сама ўтвораны тапонім Vertininkai (з канчаткам -ininkai), які ўяўляе сабой пярвейшую форму тапоніма Вертнікі.

І Baltininkai з Бальценікамі, і Vertininkai з Вертнікамі — ад былых аднаасноўных імёнаў тыпу Baltys, Vertys.

Згодна з тапанімістам В. Жучкевічам, назва ад прозвішча Больціс^[2].

Гісторыя

Вядомы з XVI ст. Каля 1514 г. згадваецца як Больцінішскія людзі, уласнасць земскага харужага Д. Скіландзевіча. Да 1549 маёнтак належаў Л. Кандратовічу, потым Міхнавічам, слонімскаму харужаму М. Сакалоўскаму. У 1567 маёнтак Луцкага кашталяна М. Казінскага, які выстаўляў у войска 2 кані. У 1690 два аднайменныя маёнткі ў Беняконскай парафіі Лідскага павета ВКЛ, належалі С. Храптовічу. У 1738 згадваецца як цэнтр парафіі Радунскага каталіцкага дэканата.

Пасля 3-га падзелу Рэчы Паспалітай (1795) у складзе Расійскай імперыі, у Віленскай, з 1797 — Літоўскай, з 1801 — Гродзенскай, з 1842 — Віленскай губернях. У 1-й пал. ХІХ ст. ўладанне Путкамераў, дзе часта бываў польскі паэт А. Міцкевіч. У 2-й пал. ХІХ ст. цэнтр сельскай грамады Беняконскай воласці, у 1870 г. 250 сялян-уласнікаў, 93 дзяржаўных сялян, 3 аднадворцы. Паводле перапісу ў 1897 годзе ў вёсцы 48 жыхароў, у 1905 — у маёнтку 3 жыхары.

3 1921 г. ў складзе Польшчы, фальварак у Беняконскай гміне Лідскага павета Навагрудскага ваяв., 7 двароў, 96 жыхароў. 3 лістапада 1939 г. ў БССР. 3 15.1.1940 г. ў Воранаўскім раёне Баранавіцкай вобл., з 12.10.1940 г. ў Беняконскім сельсавеце, 7 двароў, у 1940 г. 89 жыхароў. 3 1940 г. ў калгасе імя Варашылава. З канца чэрвеня 1941 да сярэдзіны ліпеня 1944 акупіравана нацыстамі. 3 20.9.1944 г. ў Гродзенскай вобл. У 1970 цэнтр калгаса імя Ю. А. Гагарына, пачатковая школа, клуб, бібліятэка, магазін.

Насельніцтва

• 1960 — 118 жыхароў
• 1970 — 46 двароў, 147 жыхароў
• 2004 — 86 гаспадарак, 269 жыхароў
• 2014 — 94 гаспадаркі, 302 жыхары

Інфраструктура

Фельчарска-акушэрскі пункт, сельскі Дом культуры, дзіцячы сад, бібліятэка, аддзяленне сувязі, магазін (2014).

Славутасці

Бальценіцкі парк

• Сядзібны дом Путкамераў (пачатак ХХ стагоддзя), вул. Азёрная, 1 —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 413Г000689шыфр 413Г000689
• Фрагменты парку «Бальценікі» (ХІХ стагоддзе) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 412Г000126шыфр 412Г000126

Зноскі

1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9 (DJVU).
2. Краткий топонимический словарь Белоруссии / В. А. Жучкевич. — Минск: Издательство Белорусского государственного университета, 1974. — 447 с. — 12 700 экз.

Літаратура

• Гарады і вёскі Беларусі: энцыклапедыя. Т. 9. Гродзенская вобласць. Кн. 1 / рэдкал.: У. Андрыевіч і інш. — Мн.: БелЭн, 2015. ISBN 978-985-11-0839-4

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Больцінікі