Talış xalçaları

Xalça
Talış
Talış xalçası
Talış xalçası
Xalça haqqında məlumatlar
Tam adı Talış xalçaları
Məktəbi Qarabağ xalçaçılıq məktəbi
Ölkə Azərbaycan
Toxunması haqqında məlumatlar
Üslubu Qarabağ xalçaçılıq məktəbi[1]

Talış xalçalarıAzərbaycanın bütün xalçaçılıq məntəqələrində toxunan xovlu xalça.

Ümumi məlumat

Azərbaycanın səkkiz rayonunda "Talış" adlanan kənd yerləşir. Lakin bu xalça öz adını bu səkkiz kəndin adından deyil, Xəzər dənizinin sahilində, Talış dağları boyunca uzanan böyük ərazinin adından götürmüşdür. Bu ərazi çox zəngin və gözəl bir məkandır. Bu ərazidə sakin olan talışlar düyü yetişdirir, ipəkqurdu yetişdirilməsi, heyvandarlıq, bağçılıq, arıçılıq ilə məşğul olurdular. Xalçaların, cecimlərin, kilimlərin, yun corabların toxunması, mürəkkəb və asan hörmə, naxış qoyma — bütün bunlar talışların əsas məşğuliyyətidir. Sadalanan məhsulların əksəriyyəti yundan və ipəkdən hazırlanır.

Bu xalçalar Qarabağ tipinin Cəbrayıl qrupuna daxil edilsədə göründüyü kimi öz adını Azərbaycanın cənub ərazisindən almışdır[2].

Bədii analiz

"Talış" xalçalarının orta sahəsinin kompozisiyası mürəkkəb və ya sadə olur.

  • Sadə kompozisiyalı xalça.

Toxunma üsulu baxımından kobud olan, hamar birrəngli orta sahəyə malik olan və ya kiçik elementlərlə bəzədilən xalçalar sadə kompozisiyaya malikdir. Birrəngli orta sahəyə malik olan xalçalar digərləri ilə müqayisədə daha çox istehsal edilmişdir. Əvvəllər belə xalçalar ən aşağı təbəqənin qızları üçün cehiz verilirdi. Dualar, xüsusilə də namaz belə xalçaların üzərində edilirdi. Orta sahəsində kiçik elementlərlə bəzədilmiş olan xalçalar orta zümrənin qızları üçün cehiz verilirdi. Xalçaçılar bu xalçanı "çəltik" adlandırırdılar. Talışlar "çəltik" təsvirini bol məhsulun simvolu hesab edirlər. Beləliklə, bu kompozisiya rəmzi mənaya malikdir. Orta sahəsi sadə quruluşa malik olan xalçaların haşiyələri ağ fonda sadə naxışlardan ibarətdir.

  • Mürəkkəb kompozisiyalı xalça.

Kompozisiyası daha mürəkkəb olan xalçalar "Talış" xalçalarının II qrupunu təşkil edir. Bu xalçaların orta sahəsini sağda və solda bir – birini izləyən buta bəzəyir. Orta sahənin aşağı hissəsindən yuxarıya doğru butanın boyunca bükülərək gedən haşiyə zolağı bəzi yerlərdə həndəsi formalı medalyon əmələ gətirir. Medalyonun və orta sahənin fonu eyni rəngdədir. Belə rəng vahidliyi "Talış" və "Muğan" xalçaları üçün səciyyəvidir. II qrup "Talış" xalçaları əvvəllər ipəkdən, XIX əsrin III rübündən başlayaraq, yundan və pambıqdan hazırlanır. Rənglərin uyğunluğu, qamması "Talış" xalçalarında digər tiplərə nisbətən daha yoxsuldur. Bu da, əlbəttə ki, xalçanın bədii keyfiyyətini aşağı salır. II variant xalçalar əsrlər boyu yuxarı təbəqənin nümayəndələrinə məxsus olurdu. Cehiz kimi verilməli olan xalçanı qız özü toxumalı idi. Mürəkkəb kompozisiyalı xalçalara "paxlava naxış" adlanan göllərə malik olan uzunsov xalçalar da daxildir. Bir – birinin ardınca yerləşmiş, formasına görə eyni, lakin rənglərinə görə müxtəlif olan bu göllər orijinal bədii kompozisiya yaradırlar.

Texniki xüsusiyyətlər

"Talış xalçaları" bir qayda olaraq, kiçik ölçülü və uzunsov formada toxunurdu. Böyk ölçülərdə toxunmuş "Talış xalçaları"nada rast gəlmək mümkündür.

Xüsusi sifarişlə və cehiz olaraq toxunan Qarabağ xalçaçılıq məktəbinin "Talış xalçaları" Talış rayonunda toxunan digər xalçalara nisbətən daha yüksək keyfiyyətə malikdir.

İlmələrin (düyünlərin) sayı müxtəlif sıxlığa malik olan "Talış xalçaları"nın xovunun uzunluğu Qarabağ xalçaçılıq məktəbinin digər xalçaları ilə müqayisədə daha qısadır[3].

İstinadlar

  1. rstml Karabakh Carpets – Designs and Patterns (ing.). 2010.
  2. Qarabağ xalçaları [ölü keçid]
  3. "Talış xalçası". 2011-08-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-09-05.

Read other articles:

1929 film The Broadway MelodyTheatrical release posterDirected byHarry BeaumontWritten bySarah Y. Mason (continuity)Norman Houston (dialogue)James Gleason (dialogue)uncredited:Earl Baldwin (titles)Story byEdmund GouldingProduced byIrving ThalbergLawrence WeingartenStarringCharles KingAnita PageBessie LoveCinematographyJohn ArnoldEdited bySam S. Zimbalistuncredited:William LeVanway (silent version)Music by(see article)Color processBlack and White (with a Technicolor sequence)Distributed byMetr...

 

إدسون غوتيريز معلومات شخصية الميلاد 19 يناير 1996 (العمر 27 سنة)سلمنكا  الطول 1.76 م (5 قدم 9 1⁄2 بوصة) مركز اللعب مدافع الجنسية المكسيك  معلومات النادي النادي الحالي مونتيري الرقم 6 المسيرة الاحترافية1 سنوات فريق م. (هـ.) 2012–2018 سيلايا 118 (5) 2016–2017 → إيرابواتو (إعارة) ...

 

Ruler of the State of Jin Shu Yu of Tang唐叔虞Ruler of the State of JinReign1042–? BCPredecessornoneSuccessorXie, Marquis of JinFatherKing Wu of Zhou The Shrine of Jin dedicated to Shu Yu Shu Yu of Tang (Chinese: 唐叔虞; pinyin: Táng Shū Yú; lit. 'Yu', '[Royal] Uncle of Tang'), ancestral name (姓): Ji (姬) given name (名): Yu (虞), and Ziyu (子於), was the founder of the State of Tang during the early Zhou Dynasty (1046–771 BC) of ancient China. The ...

9-та дивізія протиракетної оборони — з'єднання протиракетної оборони Повітряно-космічних сил Росії у Західному військовому окрузі. Входить до складу 1-ї армії ППО-ПРО ПКС Росії. Скорочена найменування — 9 дпро. Умовне найменування — Військова частина № 75555 (в/ч...

 

«Об'єднана металургійна компанія» Тип комерційна організація[Форма власності акціонерне товариствоГалузь чорна металургіяЗасновано 1992Штаб-квартира  Росія: МоскваКлючові особи Анатолій Сєдих - голова правління, Володимир Маркін - президент компаніїВиторг RUB312,0 млрд...

 

H.Firman SoebagyoAnggota Dewan Perwakilan Rakyat Republik IndonesiaPetahanaMulai menjabat 1 Oktober 2009PresidenSusilo Bambang Yudhoyono Joko WidodoDaerah pemilihanJawa Tengah III Informasi pribadiLahir2 April 1953 (umur 70)Pati, Jawa TengahPartai politik  GolkarSuami/istriAfni ArianingsihAnak3PekerjaanPolitikusSitus webhttps://www.firmansoebagyo.comSunting kotak info • L • B H. Firman Soebagyo (lahir 2 April 1953) adalah adalah politikus Indonesia yang menjab...

العلاقات البليزية الغينية بليز غينيا   بليز   غينيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات البليزية الغينية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين بليز وغينيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة بليز غينيا المساح

 

HasmiHasmi pada saat peluncuran cetak ulang Gundala putra petir tahun 2005LahirHarya Suryaminata(1946-12-25)25 Desember 1946[1]Meninggal6 November 2016(2016-11-06) (umur 69)[2]PekerjaanSeniman Harya Suryaminata yang dikenal dengan Hasmi (25 Desember 1946 – 6 November 2016[3]) adalah salah satu komikus dan penulis skenario terkenal di Indonesia. Sebelum meninggal, Hasmi menjalani perawatan operasi usus di Rumah Sakit Bethesda Yogyakarta. Karyanya ya...

 

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: History of Valdosta State University – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2010) (Learn how and when to remove this template message) This ...

PBS member network in South Carolina WITV redirects here. For the 1950s station in Fort Lauderdale, Florida, see WITV (Florida). This article uses bare URLs, which are uninformative and vulnerable to link rot. Please consider converting them to full citations to ensure the article remains verifiable and maintains a consistent citation style. Several templates and tools are available to assist in formatting, such as reFill (documentation) and Citation bot (documentation). (August 2022) (Learn ...

 

Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Julho de 2016) Uolofes Homem uolofe na Gâmbia (2007) População total c. 7,9 milhões Regiões com população significativa Senegal 7,4 milhões (2022) [1] Ilhas Maurícias 230 000 [2] Gâmbia 258 065 [3]  Itália 79 000 [4] ...

 

Village in Kerala, IndiaPuthenchiravillageCountry IndiaStateKeralaDistrictThrissurPopulation (2011) • Total21,416Languages • OfficialMalayalam, EnglishTime zoneUTC+5:30 (IST)PIN680682Vehicle registrationKL-45 Puthenchira is a village in Thrissur district in the state of Kerala, India.[1] Demographics As of 2011[update] India census, Puthenchira had a population of 21416 with 9815 males and 11601 females.[1] History Puthenchira and the ...

Author and activist Heraa HashmiBorn1997NationalityAmericanKnown forStudent organizer Heraa Hashmi (born August 25, 1997) is an Indian American Muslim author and activist known as the creator of the Muslims Condemn list which collects instances of Muslims speaking out against bad actions done falsely in the name of Islam.[1][2] Muslims Condemn Muslims CondemnAvailable inEnglishURLmuslimscondemn.comCommercialNoLaunchedMarch 2017Current statusDefunct Responding to...

 

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Fired Up video game – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2023) (Learn how and when to r...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Стендап. Стендап  Медиафайлы на Викискладе Исполнительские искусства Акробатика Балет Цирк Клоунада Танец Гимнастика Иллюзионизм Мимы Музыка Опера Реслинг Театр кукол Ораторское искусство Стендап Театр Чревовещание...

Federação de Futebol de Mato Grosso do SulFormation3 December 1978; 45 years ago (1978-12-03)[1]TypeList of international sport federationsHeadquartersCampo Grande, Mato Grosso do Sul, BrazilOfficial language PortuguesePresidentFrancisco Cezário de Oliveira[2]Websitefutebolms.com.br The Federação de Futebol de Mato Grosso do Sul (English: Football Association of Mato Grosso do Sul state) was founded on December 3, 1978, and it manages all the official fo...

 

Italian academic and politician Stefano Lo Russo40th Mayor of TurinIncumbentAssumed office 27 October 2021Preceded byChiara Appendino Personal detailsBorn (1975-10-15) 15 October 1975 (age 48)Turin, ItalyPolitical partyDemocratic PartyAlma materUniversity of TurinPolytechnic University of TurinProfessionAcademic, geologist Stefano Lo Russo (born 15 October 1975) is an Italian academic and politician, incumbent mayor of Turin and of the Metropolitan City of Turin. Biography He was bor...

 

New Zealand politician The Right HonourableSir Lance Adams-SchneiderKCMGAdams-Schneider in 19829th Ambassador to the United StatesIn office18 May 1982 – 5 March 1985Prime MinisterRobert MuldoonDavid LangePreceded byFrank GillSucceeded byBill Rowling3rd Minister of Trade and IndustryIn office12 December 1975 – 11 December 1981Prime MinisterRobert MuldoonPreceded byWarren FreerSucceeded byHugh Templeton21st Minister of HealthIn office9 February 1972 – 8 December...

2019 American drama film BlackbirdOfficial posterDirected byRoger MichellScreenplay byChristian TorpeBased onSilent Heart2014 Danish filmby Christian TorpeProduced by David Bernardi Sherryl Clark Rob Van Norden Starring Susan Sarandon Kate Winslet Mia Wasikowska Lindsay Duncan Rainn Wilson Bex Taylor-Klaus Sam Neill CinematographyMike EleyEdited byKristina HetheringtonMusic byPeter GregsonProductioncompanies Magna Entertainment Busted Shark Productions SF Studios Millennium Films Distributed ...

 

Intersection in Brooklyn, New York 40°39′48″N 73°57′46″W / 40.663296°N 73.96277°W / 40.663296; -73.96277 Willink Entrance to Prospect Park. The Willink Entrance area, also known as Willink Plaza,[1] is a major urban square of Brooklyn, New York City, formed by the intersection of Flatbush Avenue, Ocean Avenue and Empire Boulevard, at the eastern corner of Prospect Park[2] and the southern corner of the Brooklyn Botanic Garden. It is serviced...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!