Stenli Uittingem

Stenli Uittingem
ing. M. Stanley Whittingham
Doğum adı	Michael Stanley Whittingham
Doğum tarixi	22 dekabr 1941(1941-12-22)[1] (82 yaş)
Doğum yeri	Nottinqem, Birləşmiş Krallıq
Elm sahəsi	kimya
İş yerləri	Schlumberger
Təhsili	Stenford Universiteti
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (2021–)[2]
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Stenli Uittingem (22 dekabr 1941^[1], Nottinqem, Birləşmiş Krallıq) — litium-ion batareyalarının yaradıcılarından biri olan Britaniya-Amerika kimyaçısıdır. Con Qudenaf və Akira Yosino ilə birlikdə 2019-cu il Kimya üzrə Nobel Mükafatı laureatı.

ABŞ Milli Mühəndislik Akademiyasının üzvü (2018il).^[3][4]

Bioqrafiya və karyerası

S. Uittingem 22 dekabr 1941-ci ildə İngiltərənin Nottingem şəhərində anadan olub.^[5][6] O, 1951–1960-cı illərdə əvvəl Stamford məktəbində  sonra Oksforddakı Nyu Kollecdə kimya üzrə təhsil almışdır. Oksford Universitetində o, 1964-cü ildə bakalavr, 1967-ci ildə magistr və 1968-ci ildə fəlsəfə doktoru dərəcələrini almışdır.^[7] Aspiranturanı bitirdikdən sonra S. Uittingem Stanford Universitetində  tədqiqatçı oldu.^[8] 1972–1984-cü illərdə Exxon Araşdırma və Mühəndislik Şirkətində işləyib. Sonra 4 il Schlumberger-də çalışıb. Daha sonra Binghemton Universitetində professor oldu.

S. Uittingem litium-ion batareyalarının tədqiqatçılarından biridir, xüsusən də elektrodların interkalasiyası konsepsiyasını^[9] inkişaf etdirmişdir. O, bu mövzunu neft şirkətlərində işləyərkən öyrənməyə başlayıb.

1994–2000-ci illərdə Binghemton Universitetində elmi işlər üzrə prorektoru vəzifəsində çalışıb. O, həmçinin altı il Nyu-York Dövlət Universitetinin Tədqiqat Fondunun sədr müavini vəzifəsində çalışıb. O, Bingemton Universitetində kimya, materialşünaslıq və mühəndislik üzrə fəxri professordur. 2017-ci ildə S. Uittingem NAATBatt International-ın baş elmi işçisi təyin edildi. S. Uittingem 2007-ci ildə kimyəvi enerjinin saxlanması üzrə DOE tədqiqatına həmsədrlik etmişdir^[10] və Binghamtonda ABŞ Enerji Departamentinin Enerji Sərhəd Tədqiqat Mərkəzi (EFRC) Kimyəvi Enerji Saxlama üzrə Şimal-Şərq Mərkəzinin (NECCES) direktorudur. 2014-cü ildə NECCES 21-ci əsr iqtisadiyyatını qurmaq üçün lazım olan elmi nailiyyətləri sürətləndirmək üçün ABŞ Enerji Departamentindən 12,8 milyon dollar almışdır. 2018-ci ildə NECCES, b

Araşdırmaları

S. Uittingem 1971-ci ildə Elektrokimya Cəmiyyətinin Gənc Müəllif Mükafatını, 2003-cü ildə Batareya Tədqiqat Mükafatını^[11][12] aldı və 2004-cü ildə "Elektrokimya Cəmiyyətinə" üzv seçildi.^[13] 2010-cu ildə Greentech Media onu yaşıl texnologiyaların inkişafına verdiyi töhfələrə görə Ən Yaxşı 40 İnnovatordan biri adlandırdı.^[14]

2012-ci ildə S. Uittingem litium batareya materiallarının tədqiqatına ömürlük töhfələrinə görə IBA Yeager Mükafatını aldıvə 2013-cü ildə Material Tədqiqat Cəmiyyətinin üzvü seçildi.^[15] O, Con Qudenaf ilə birlikdə Thomson Reuters-in 2015-ci ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatı üçün Clarivate Citation alanlar siyahısına daxil edilmişdir.^[16][17] 2018-ci ildə S. Uittingem "enerji saxlama materialları üçün interkalasiya kimyasının qabaqcıl tətbiqinə görə" Milli Mühəndislik Akademiyasına seçildi.^[18] 2019-cu ildə S. Uittingem, Con Qudenaf və Akira Yosino ilə birlikdə "Litium-ion batareyalarının inkişafına görə" 2019-cu ildə Kimya üzrə  Nobel Mükafatına layiq görüldü.

Şəxsi həyatı

Stenli Uittingem Osveqodakı Nyu York Dövlət Universitetində ispan dili professoru olan doktor Corcina Uittingem ilə evlidir. Onun Maykl Uittingem və Cennifer Uittingem -Brace adlı iki övladı var.^[19][20]

Mükafat və təltifləri

• 2007-ci il-Elmi və Yaradıcı Fəaliyyətdə Mükəmməlliyə görə Kansler Mükafatı və Görkəmli Tədqiqat Mükafatı, Nyu York Dövlət Universiteti^[21]
• 2010-cu il- Amerika Kimya Cəmiyyətinin Ömür Boyu Töhfə Mükafatı^[22]
• 2015-ci il- Thomson Reuters Sitatı Mükafatının qalibi^[23]
• 2017-ci il- Beynəlxalq Bərk Cisim İonik Cəmiyyətinin Baş Alim Mükafatı^[24]
• 2018-ci il- Material Tədqiqat Cəmiyyətindən [23] Ternbulla Mükafatı^[25]
• 2018-ci il-Milli Mühəndislik Akademiyası Təqaüdçüsü^[26]
• 2019-cu il Kimya üzrə Nobel Mükafatı Con Qudenaf və Akira Yosino ilə birlikdə^[27]
• 2020-ci il-Nyu-Yorkun Karnegi Korporasiyasından Böyük Mühacir Mükafatı^[28]
• 2023-cü il- Martin Green, Rəşid Yazami və Akira Yesino ilə VinFuture Böyük Mükafatı^[29]
• 2024-cü il- Cəngavərə həsr olunmuş Kralın 2024-cü il doğum günü mükafatı, "Kimya sahəsində xidmətlərinə görə"^[30]

İstinadlar

1. M. Stanley Whittingham // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
2. https://royalsociety.org/news/2021/05/new-fellows-announcement-2021/.
3. Dr. M. Stanley Whittingham Архивная копия от 9 октября 2019 на Wayback Machine
4. Binghamton University professor elected to National Academy of Engineering Архивная копия от 22 августа 2019 на Wayback Machine (англ.)
5. "Стэнли Уиттингем, доктор философии". Маркиз Кто есть кто Лучшие педагоги. 23 января 2019 г. Архивировано изоригинала10 октября 2019г. Получено 10 октября 2019г.
6. "M. Stanley Whittingham: Facts" . Nobel Foundation . Получено 20 октября 2019 .
7. "Dr. M. Stanley Whittingham". Binghamton University. Архивировано изоригинала22 августа 2019. Получено 22 августа 2019
8. Ярош, Райан (9 октября 2019 г.)."Профессор университета Бингемтона получил Нобелевскую премию по химии". Университет Бингемтона. Получено 10 октября 2019 г
9. "Награды" . Международная ассоциация аккумуляторных материалов . Получено 10 октября 2019 г
10. Десмонд, Кевин (16 мая 2016 г.). Новаторы в области аккумуляторных технологий: профили 93 влиятельных электрохимиков . Джефферсон, Северная Каролина: McFarland. стр. 240. ISBN 9780786499335. Получено 10 октября 2019 г
11. "Премия Нормана Хакермана для молодых авторов" . Электрохимическое общество . Архивировано из оригинала 22 августа 2019 года . Получено 22 августа 2019 года
12. "Battery Division Research Award" . Электрохимическое общество. Архивировано из оригинала 22 августа 2019 года . Получено 22 августа 2019 года
13. "Член Электрохимического общества" . Электрохимическое общество . Получено 10 октября 2019 г
14. Канеллос, Майкл (20 апреля 2010 г.). "Зал славы Greentech" . Greentech Media . Получено 10 октября 2019
15. "2013 MRS Fellows" . Materials Research Society . Архивировано из оригинала 10 октября 2019 . Получено 10 октября 2019
16. Профессор Бингемтона признан за исследования в области энергетики". Исследовательский фонд Государственного университета Нью-Йорка. Получено 10 октября 2019 г
17. Маккоф, Александра."Профессор химии BU назван претендентом на Нобелевскую премию". Pipe Dream. Получено 10 октября 2019г
18. Dr. M. Stanley Whittingham" . Национальная инженерная академия . Получено 10 октября 2019
19. "Лауреат Нобелевской премии 2019 года: доктор М. Стэнли Уиттингем рассказывает о премии, влиянии и батареях" . Binghamton Press & Sun-Bulletin . Получено 12 октября 2019 г
20. "Профиль факультета, Современные языки: Джорджина Уиттингем" . Государственный университет Нью-Йорка в Освего . Получено 1 января 2020 г
21. 2 мая 2007 г. Архивировано из  22 марта 2020 г. Получено  2019 г
22. "Стэнли Уиттингем, доктор философии". Маркиз Кто есть кто Лучшие педагоги. 23 января 2019 г. Архивировано изоригинала10 октября 2019г. Получено 10 октября 2019г
23. Маккоф, Александра."Профессор химии BU назван претендентом на Нобелевскую премию". Pipe Dream. Получено 10 октября 2019г
24. "Проф. М. Стэнли Уиттингем" . internationalsocietysolidstateionics.org . Получено 27 октября 2019 г.
25. "Стэн Уиттингем выбран на премию Дэвида Тернбулла за лекции 2018 года" . Бюллетень MRS . 43 (11): 871. Ноябрь 2018 г. doi : 10.1557/mrs.2018.273 . ISSN 0883–7694
26. "Dr. M. Stanley Whittingham" . Сайт NAE . Получено 27 октября 2019 г.
27. "Объявление о присуждении Нобелевской премии по химии". Нобелевская премия. Получено 9 октября 2019 г
28. "Нобелевский лауреат по химии М. Стэнли Уиттингем включен в список "Великих иммигрантов, великих американцев" за 2020 год — Binghamton News" . Новости — Binghamton University . Получено 25 июня 2024 г.
29. Нху, Куинь (21 декабря 2023 г.). "Исследователи аккумуляторов выиграли вьетнамские награды на сумму 3 млн долларов" . VnExpress
30. "№ 64423" . The London Gazette (Приложение). 15 июня 2024 г. стр. B2.