Qırmızı jiletli oğlan

Qırmızı jiletli oğlan
fr. Le Garçon au gilet rouge
Qırmızı jiletli oğlan.
Rəssam	Pol Sezann[1]
Tarixi	1889 və ya 1890
Üslubu	portret[2]
Ölçüləri	80 sm × 64.5 sm
Materialı	kətan
Saxlanıldığı yer	Emil Byurlenin kolleksiyası, Sürix, İsveçrə
Saytı	cezannecatalogue.com/cat… buehrle.ch/sammlung/artw…
İnventar nömrəsi	18
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

"Qırmızı jiletli oğlan" — Pol Sezanın 1889 və ya 1890-cı ildə yaratdığı^[3] yaradıcılığının yetkinlik dövrünə aid əsəridir. Sürixdə Emil Byurle fondunun kolleksiyasında saxlanılır.

Sezann bu italyan oğlanın qırmızı jiletdə dörd fərqli portretini çəkmiş, oğlan və mühit arasındakı əlaqələri araşdırmışdır^[4]. Portretlərin ən məşhuru, masa arxasında başını ovucuna söykəyərək melankolik pozada oturan uşağı təsvir edir.

Emil Byurle fondunun kolleksiyası, rəsmin "diqqətlə düşünülmüş kompozisiya ilə birbaşa bədii hissiyat arasındakı mükəmməl tarazlığı" yüksək mənalılığını qeyd edir. 1895-ci ildə tənqidçi Qustav Jeffrua, əsəri köhnə ustaların ən yaxşı əsərlərinə bərabər adlandırmışdı^[3] .

Rəsm zəngin, şən rənglərlə çəkilib. Kompozisiyanın üç əsas çarpazı var: oğlanın beli və başı boyu, arxasındakı tünd yaşıl pərdə boyu və sol aşağı küncdən qalxan stol və stulun xətti boyu. Bu diaqonallara kəsişən çarpazların möhkəm birləşmiş strukturunu yaradan oğlanın əl və ayaqlarının vəziyyəti qarşı qoyulub^[3].

Əsər 1895-ci ildə sənət alverçisi Ambruaz Vollar tərəfindən Sezandan alınmışdı. 1909-cu ildə rəsmin sahibi Macar kolleksioneri Marsel Nemeşonun sahibi, 1913-cü ildə isə alman taciri Qottlib Riber oldu. Emil Qeorq Byurle, rəsm əsərini 1948-ci ildə Riberidən satın aldı. 1956-cı ildə Byurlenin ölümündən sonra, varisləri, əsəri Emil Byurle fonduna hədiyyə etdilər və əsər 1960-cı ildən bəri orada saxlanılır^[5]. Qırmızı jiletli oğlanın digər üç portreti isə ABŞ muzeylərində sərgilənir^[6].

2008-ci ilin fevralında Emil Byurle fondunun kolleksiyasında ən dəyərli hesab edilən 91 milyon dollarlıq rəsm əsəri muzeyin binasından oğurlanmışdı. 2012-ci ilin aprelində rəsm, Serbiyada aşkar edildi və muzeyə qaytarıldı.

Qeydlər

1. Feilchenfeldt W., Warman J., Feilchenfeldt, Walter, Jayne Warman, and David Nash The Paintings, Watercolors and Drawings of Paul Cezanne: An Online Catalogue Raisonné.
2. Adriani G., Rezeptionsgeschichte Cezanne Gemälde. / red. DuMont Media Group 1993. S. 154.
3. "Foundation E. G. Bührle: The Boy in the Red Vest (1889/90)". 2020-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-08.
4. "The Boy in the Red Vest". In: Cézanne. Random House, 2005. с. 130.
5. Paul Cézanne: Le Garçon au gilet rouge, ca. 1888/90. Oil on canvas, 79.5 x 64 cm. Rewald no. 658. Provenance Arxivləşdirilib 2016-03-08 at the Wayback Machine. Foundation E. G. Bührle Collection. Retrieved 17 December 2015.
6. "2 Paintings Stolen From Zurich Museum Didn’t Get Far Arxivləşdirilib 2020-04-13 at the Wayback Machine". New York Times, February 20, 2008