PROFILBARU.COM

Konstantin Bataşov
Konstantin Bataşov
	; Konstantin Bataşov 1950-ci illərin əvvəllərində
Doğum tarixi	31 yanvar 1918
Doğum yeri	Tiflis, Tiflis qəzası
Vəfat tarixi	19 dekabr 1991 (73 yaşında)
Vəfat yeri	Moskva, Moskva vilayəti, RSFSR
Vətəndaşlığı	SSRİ
Fəaliyyəti	balet artisti, pedaqoq
Fəaliyyət illəri	1935–1989
Təhsili	Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi (1939)
Teatr	Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrı
Mükafatları	;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Konstantin Nikolayeviç Bataşov (18 (31) yanvar 1918, Tiflis, Zaqafqaziya Komissarlığı – 19 dekabr 1991, Moskva) — Azərbaycan-sovet balet artisti, pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti (1958), "Stalin" mükafatı laureatı (1952).

Həyatı

Konstantin Bataşov 18 yanvar (31 yanvar) 1918-ci ildə Tiflis şəhərində doğulub.^[1] Rəqs sənətinə marağı Gürcüstanda göstərib. İbtidai siniflərdə oxuyarkən ailəsi ilə Bakıya köçüb və 1939-cu ildə buradakı Xoreoqrafiya məktəbini bitirib.^[2] 1935-ci ildən 1989-cu ilədək Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrı işləyib.^[3]

Konstantin Bataşov pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuş, 1939-cu ildən Bakı Xoreoqrafiya Məktəbində dərs demişdir. O, Vladimir Pletnyovun, Çimnaz Babayevanın, Tamilla Şirəliyevanın müəllimi olub.^[1]

Azərbaycanın ilk peşəkar balet artistlərindən biri hesab olunan Konstantin Bataşov 1990-cı ildə Moskvaya köçüb və 19 dekabr 1991-ci ildə orada vəfat edib.^[4]

Yaradıcılığı

Leo Delibin "Lakme", Cahangir Cahangirovun "Azad", Müslüm Maqomayevin "Şah İsmayıl" operalarında rəqslərin quruluşçusu olub.^[5] Nikolay Rimski-Korsakovun "İspan kapriççiosu" xoreoqrafik süitasının, "Şəhrizad" simfonik poemasının, Həsən Rzayevin "Elementlər" əsərinin əsasında birpərdəli balet tamaşalarını hazırlamışdır. O, "Odissey" (Qolubov), "Şəhrizad" və "Humay" (Nəriman Məmmədov) baletlərinin libretto müəllifi olmuşdur.^[2]^[6]

Konstantin Bataşov ilk Azərbaycan baletlərində əsas partiyaların ifaçısı olmuşdur. Onun ifa etdiyi əsas partiyalar:^[3]^[7]

Polad və Cahangir xan ("Qız qalası", Əfrasiyab Bədəlbəyli)
Mənzər və Bəhram ("Yeddi gözəl", Qara Qarayev)
Mako ("İldırımlı yollarla", Qara Qarayev)
Azad ("Gülşən", Soltan Hacıbəyov)
Piri baba ("Qaraca qız", Əşrəf Abbasov)
Vəzir ("Məhəbbət əfsanəsi", Arif Məlikov)
Vatslav və Girey ("Bağçasaray fəvvarəsi", Boris Asafyev)
Bazil ("Don Kixot", Lüdviq Minkus)
Karabas-Barabas ("Qızıl açar", Boris Zeydman)
Ma Mi Çen ("Qırmızı lalə", Reynhold Qlier)
Ziqfred ("Sonalar gölü", Pyotr Çaykovski)
Dezire ("Yatmış gözəl", Pyotr Çaykovski)
Şelkunçik-şahzadə ("Şelkunçik", Pyotr Çaykovski)
Jan de Briyen ("Raymonda", Aleksandr Qlazunov)
Frondoso ("Laurensiya", Aleksandr Kreyn)
Pyer ("Arlekinada", Rikkardo Driqo)

Təltif və mükafatları

"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 26 aprel 1958 (M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının 50 illiyi ilə əlaqədar olaraq və musiqili səhnə incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki xidmətlərinə görə)
"Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 30 aprel 1955 (Azərbaycan sovet incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki görkəmli xidmətlərinə görə)
"Stalin" mükafatı (2-ci dərəcə) — 1952 (M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında Soltan Hacıbəyovun "Gülşən" baletindəki Azadın partiyasına görə)
"Şərəf nişanı" ordeni — 9 iyun 1959 (Azərbaycan incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki görkəmli xidmətlərinə görə və Moskva şəhərində Azərbaycan incəsənəti və ədəbiyyatı ongünlüyü münasibətilə)

İstinadlar

↑ ¹ ² Балет: энциклопедия. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. Н. Григорович. 1981. ст. 59.
↑ ¹ ² İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 2-ci cild. Bakı: Azərnəşr. 2017. səh. 181–182. ISBN 978-9952-8021-9-1.
↑ ¹ ² Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 3-cü cild: Babilistan – Bəzirxana (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2011. səh. 281. ISBN 978-9952-441-07-9.
↑ Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (dərslik). Bakı: Çaşıoğlu. 2005. səh. 314.
↑ Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (5 cilddə). 2-ci cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2017. səh. 203. ISBN 978-9952-517-86-6.
↑ Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. II ҹилд: Балзам—Гајдар. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1978. С. 40.
↑ Театральная энциклопедия: [в 6 т.] / гл. ред.: С. С. Мокульский. Т. 1. А — «Глобус». М.: Советская энциклопедия. 1961. стб. 458. 43 000 экз.