Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmə süni intellekt və əməliyyatların tədqiqi metodlarından istifadə edərək, qaynaqların müəyyən məqsədlərə çatmaq üçün zaman və məkanda ayrılmasını avtomatlaşdıran kompüter elminin bir sahəsidir. Bu sahə, insanların iştirakını minimuma endirmək və səmərəliliyi artırmaq üçün təkrarlanan və mürəkkəb planlaşdırma və cədvəlləşdirmə tapşırıqlarını avtomatlaşdırmağa yönəlmişdir.
Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmənin əsas xüsusiyyətləri
Problemin təsviri
Planlaşdırma və cədvəlləşdirmə problemi dəqiq bir şəkildə təyin olunmalıdır. Buraya məqsədlər, məhdudiyyətlər, qaynaqlar və vaxt çərçivələri daxildir.[1]
Alqoritmlər və metodlar
Müxtəlif planlaşdırma və cədvəlləşdirmə problemlərini həll etmək üçün müxtəlif alqoritmlər və metodlar mövcuddur. Bunlara məhdudiyyət proqramlaşdırması, genetik alqoritmlər və simulyasiya daxildir.[2]
Həll yollarının qiymətləndirilməsi
Yaradılan həll yollarının keyfiyyəti müəyyən edilmiş meyarlara əsasən qiymətləndirilməlidir. Bu meyarlara effektivlik, dəyəri və ədalət daxil ola bilər.[3]
Avtomatlaşdırılmış planlaşdırma və cədvəlləşdirmənin tətbiq sahələri
İstehsal və əməliyyatlar
İstehsal cədvəllərinin yaradılması, maşınların təyin edilməsi və inventarın idarə edilməsi.[1]
Nəqliyyat və logistika
Marşrutların optimallaşdırılması, yük daşınmasının planlaşdırılması və nəqliyyat vasitələrinin cədvəlləşdirilməsi.[2]
Səhiyyə
Əməliyyatların planlaşdırılması, xəstəxanaya qəbulun idarə edilməsi və tibb personalının cədvəlləşdirilməsi.[3]
Təhsil
Dərs cədvəllərinin yaradılması, imtahanların planlaşdırılması və müəllimlərin təyin edilməsi.
Faydaları
Artırılmış səmərəlilik
Qaynaqların optimallaşdırılması və boş dayanıqlı vaxtın azaldılması.
Azalmış xərclər
Əmək, material və enerji xərclərinin minimuma endirilməsi.
Yaxşılaşdırılmış keyfiyyət
Daha dəqiq və etibarlı planlar və cədvəllər.
Artırılmış çeviklik
Dəyişən şərtlərə və gözlənilməz hadisələrə daha yaxşı uyğunlaşma qabiliyyəti.
Nümunələr
Bir şirkət istehsal proseslərini optimallaşdırmaq və tədarük müddətlərini qısaltmaq üçün avtomatlaşdırılmış planlaşdırmadan istifadə edə bilər.
Bir xəstəxana xəstələrə daha yaxşı qulluq göstərmək və gözləmə müddətlərini azaltmaq üçün əməliyyatların planlaşdırılmasını və tibb bacılarının cədvəlləşdirilməsini avtomatlaşdıra bilər.
Bir universitet tələbələr və müəllimlər üçün daha effektiv bir tədris mühiti yaratmaq üçün dərs cədvəllərinin yaradılmasını avtomatlaşdıra bilər.
↑ 12"Operations Research". Institute for Operations Research and the Management Sciences. 2023-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-01.