Winona Laura Horowitz [wɪˈnəʊnə ˈlɔːɹə ˈhoːʁovɪts][5] (29 d'ochobre de 1971, Winona(es)), más conocida como Winona Ryder, ye una actriz d'Estaos Xuníos, d'orixe hebréu, dos veces nomada al Óscar y ganadora d'un Globu d'Oru. Anque'l so debú foi en Lucas (1986), el so primer rol importante foi en Beetlejuice (1988) como Lydia, una adolescente d'estética gótica.
Dempués de delles apaiciones na televisión y na radio, apaeció nel filme Heathers, nun papel tan criticáu como aclamáu. En 2000 recibió una estrella nel paséu de la fama en Hollywood, California.[6]
A pesar del so ésitu profesional, la so vida privada recibió una amplia atención mediática. La so rellación col famosu actor Johnny Depp a mediaos de los noventa foi altamente sopelexada pelos medios de comunicación y los tabloides. Tamién recibió muncha atención nel 2001, cuando foi atopada robando nuna tienda de Beverly Hills.
Infancia y educación
Nació como Winona Laura Horowitz n'Olmsted County, Minnesota. El so primer nome deber a la ciudá que parte con esta, Winona;[7] y el so segundu nome, Laura, dióse-y gracies a l'amistá que teníen los sos padres cola esposa d'Aldous Huxley, Laura Huxley.
La so madre, Cindy Palmes (tien ascendencia rumana) ye autora, productora y editora de videu. El so padre, Michael Horowitz, al igual que la so madre, ye autor y editor, pero tamién ye publicista y llibreru anticuariu.
A pesar de que la so madre ye budista y el so padre atéu, ella considérase xudía,[7][8][9][10] por cuenta de la so ascendencia; yá que, los sos güelos yeren xudíos inmigrantes de Rusia, y parte de los sos familiares morrieron nel Holocaustu.
Winona tien un hermanu menor, Yuri, un hermanascu mayor, Jubal, y una hermanasca menor, Sunyata.
En 1978, cuando tenía solu siete años d'edá, ella y la so familia camudar a Rainbow, una comunidá cerca de California, onde vivíen xunto a otros siete families, nun terrén de 1.2 km².
Nesi remotu llugar nun había televisión, nin tanto lletricidá, polo que, nel so tiempu llibre, empezó a lleer y fíxose una gran fanática de la clásica novela estudiantil The Catcher in the Rye del escritor J. D. Salinger.[7][11] Per otra parte, la so madre proyeutába-y películes nuna pantalla allugada na tenada que xeneró en Winona l'interés pola actuación.
En 1981, xunto cola so familia, camudóse esta vegada a Petaluma, California.
Na so primer selmana nel "Kenilworth Middle School", foi cutida por un grupu de mozos que pensaron que yera un mozu amuyeráu por cuenta del so pelo curtio y la so carina anxelical. Por causa de esto, tuvo de tomar clases na so casa.
En 1983, cuando tenía dolce, empezó a tomar clases de teatru nel American Conservatory Theater, en San Francisco. Reveló tamién que sufre de fobia a l'agua (acuafobia), por cuenta de que cuando tenía 12 años d'edá, casi s'afuega.
Trayeutoria
1985–1990
En 1985, Ryder unvió una cinta, onde recitaba un monólogu de la novela Franny and Zooey, p'apaecer nel filme Desert Bloom. Refugar, y diéron-y el papel a Annabeth Gish.[7][11] En 1986, David Seltzer, un guionista y direutor, notó'l so talentu y contratólo pa Lucas. Un día, recibió una llamada telefónica, na que-y preguntar como quería qu'apaeciera'l so nome, porque'l suyu nun yera bien vendible, en términos comerciales; ella respondió "Ryder", por Mitch Ryder, un músicu al que xusto nesi momentu taba escuchando'l so padre.[11]
La so siguiente película foi Square Dance, onde'l so personaxe adolescente crea una ponte ente dos mundos distintes —un campu nel mediu de la nada y una gran ciudá. Ryder tuvo bona crítica por esi papel, qu'hasta la revista Times llamó al so trabayu "un notable debú".[12] Estos dos películes nunca salieron a la venta, polo que nun llogró gran popularidá.
A la temporada, el famosu direutor Tim Burton, llamar p'actuar en Beetlejuice, depués de quedar impresionáu pola so actuación en Lucas.[13] Nel filme, ella interpreta a una adolescente gótica que sufre de depresión, Lydia Deetz. Na película, la so familia camudar a una casa llena de pantasmes (interpretaos por Geena Davis, Alec Baldwin y Michael Keaton). Ellí'l so personaxe afaya a la única persona que tenía, al igual qu'ella, empatía escontra les pantasmes y la so situación. El filme foi un gran ésitu y la so actuación recibió crítiques bien positives.[14]
Ryder depués foi llamada pa interpretar a "Verónica Sawyer", na película independiente Heathers. El filme ye una sátira sobre la vida adolescente, que xira alredor de Verónica, un personaxe quien ta firmemente en contra de la violencia como manera de resolver conflictos, y que ye forzáu a escoyer ente'l bienestar de la sociedá o quedase col so noviu asesín, que mata estudiantes populares. Una vegada aceptáu esti papel, el so representante alvirtió-y que nun lo fixera porque según él, "destruyiría la so carrera".[7] Pero equivocábase, yá que según el diariu Washington Post, Ryder yera "L'actriz de Hollywood más impresionantemente inocente, Ryder... fixo qu'amáramos los asesinatos adolescentes, una moza brilloso y risondero, con un toque de Bonnie Parker nel so interior. Ye la protagonista nueva más guapa y meyor preparada, dende la inocente Gregory's Girl".[15]
De siguío, esi mesmu añu, protagonizó Great Balls of Fire!, interpretando a la novia de trece años de Jerry Lee Lewis. La película foi un fracasu, y recibió crítiques estremaes.
N'abril de 1989, llogró'l papel nel video musical de Mojo Nixon, Debbie Gibson Is Pregnant with My Two-Headed Love Child.[16]
A empiezos de la década de 1990, Ryder tuvo cuatro oportunidaes de trabayu. La primera foi Edward Scissorhands onde trabaya otra vegada con Tim Burton, esta vegada nel personaxe de la novia de Edward, interpretáu por Johnny Depp.
Esta foi una película bien importante, que recaldó 56 millones de dólares n'Estaos Xuníos y recibió bien bones crítica.[17][18]
Dempués, Francis Ford Coppola ufiertó-y un papel en The Godfather III, pero tuvo que refugalo por escosamientu; entós el papel foi dau a la fía de Coppola, Sofia Coppola.
El tercer papel de Ryder esi añu, foi na comedia-drama Mermaids, xunto con Cher y Christina Ricci. La película foi medianamente popular, pero la so actuación foi otra vegada aclamada y por eso consiguió una nominación al Globu d'Oru a la meyor actriz de repartu. El críticu Roger Ebert del Chicago Sun-Times escribió: "Winona Ryder, n'otru de los sos alienados papeles, xenera verdaderu carisma".[19] Pola so actuación, recibió una nominación a los Globos d'Oru, por Meyor Actriz Secundaria.[20]
Winona, entós, actuó xunto a Cher y Christina Ricci, nel video The Shoop Shoop Song, una de les temes que formó parte de la banda sonora d'esta película. Dempués de Mermaids, xunir a la repartida como protagonista en Welcome Home Roxy Carmichael como Dinky Bossetti.
1991-1995
En 1991, Ryder interpretó a una nueva taxista que suaña con convertise en mecánica, na película de Jim Jarmusch, Night on Earth. Esta nun foi un gran ésitu, pero recibió bien bona crítica.[21]
Ryder, entós, interpretó dos papeles na película Bram Stoker's Dracula; unu, como Mina Harker, l'amor reencarnado de Drácula, y l'otru, como l'anterior amor de Drácula, la princesa Elisabeta.
En 1993, xunir al repartu del melodrama Das Geisterhaus, asitiada n'en Chile de 1926, reflexando tolos problemes políticos de la dómina. Interpretó a la novia del personaxe d'Antonio Banderas. Esta película foi filmada en Dinamarca y en Portugal.
El filme foi calificáu ruinamente y nun tuvo ésitu: La recaldación foi de solu 6 millones de dólares, ente que'l presupuestu gastáu foi de 40 millones.[22]
Ryder tamién actuó en The Age of Innocence con Michelle Pfeiffer y Daniel Day-Lewis, una película basada nuna novela d'Edith Wharton, y afecha pol direutor Martin Scorsese, a quien Winona considera "el meyor direutor del mundu".[23] Nesta película, interpreta a una nueva atrapada n'intrigues dientro d'intrigues, nuna sociedá onde caúna de les frases pronunciaes tien a lo menos trés significaos. Esto reflexa los conflictos interpersonales y sociales dientro y alredor d'ella, vía escenes y declaraciones.
El so papel nesta película, fíxo-y ganar un Globu d'Oru a meyor actriz secundaria,[20] y una nominación al Óscar pola mesma categoría.[24]
El so siguiente papel foi nun drama sobre la xeneración X, Reality Bites. Ende, interpreta a una moza en busca d'una direición na so vida. La so actuación recibió munchos aponderamientos, y esperábase que la película fuera un gran ésitu. Lamentablemente foi un fracasu.[25]
Sobre la película, Bruce Feldman d'Universal dixo: "«Esto ye una película sobre la Xeneración X, pero nós pensábamos que yera una comedia»".[25] L'estudiu asitió anuncios en programes de televisión que tuvieren rangos d'ente 12 y 34 años d'edá y el so presentador nun usó en nengún momentu la pallabra "Xeneración X".[25]
Un añu dempués, en 1994, foi escoyida pa interpretar el papel principal de Josephine March en Little Women. La película foi un ésitu, y recibió bien bones crítiques; Janet Maslin del New York Times escribió que'l filme foi la meyor adautación d'esta novela, y tamién remarcó: "La señorita Ryder, que n'anguaño tamién actuó nuna fina comedia Reality Bites, actúa de "Jo" con chispa y enfotu. La so presencia con espíritu da-y a la película una pieza clave, curiosu, interpretando a la autoproclamada 'cabeza de familia' con acertada fidelidá".[26] Por esti papel, recibió una nominación al Óscar como Meyor Actriz.[24] Esi mesmu añu, participó nun episodiu de los famosos dibuxos animaos, The Simpsons, como Allison Taylor, la rival de Lisa n'intelixencia.
Depués, llogró un papel en How to Make an American Quilt, una adautación de la novela del mesmu nome de Whitney Otto. La so coestrella foi Anne Bancroft. Ryder, interpreta a una recién graduada que pasa'l so branu na casa de los sos güelos, cavilgando sobre la recién propuesta de matrimoniu, per parte del so noviu.
La película nun foi un ésitu comercial y tampoco foi popular nes crítiques.[27][28]
1996-2000
Pa 1996, actuó en Boys, una película onde'l so personaxe paez odiar a tol mundu, col únicu amor del so meyor amigu. La película nun foi un ésitu, y tuvo mayormente males crítiques.
La so siguiente actuación foi en Looking for Richard, que foi un fracasu, recaldando solamente 1 millón de dólares, y tuvo crítiques bones y males.[29][30]
Esi añu, tamién protagonizó la película The Crucible, xunto a Daniel Day-Lewis y Joan Allen. Esperábase que'l filme fuera un ésitu, pero foi un fracasu de taquilla.[31] A pesar d'esto, tuvo bones crítiques y l'actuación d'ella foi allabada otra vegada.
N'avientu de 1996, Ryder aceptó'l rol de robot humanoide en Alien: Resurrección, xunto a Sigourney Weaver, que tuvo en tola triloxía d'esta película. L'hermanu de Winona, Suri, yera un gran fan d'esta serie de películes, y cuando se-y ufiertó'l papel na película ella aceptó. El filme convertir nun gran ésitu, unu de los más grandes de la serie de películes d'Alien, recaldando 161 millones de dólares.[32]
Dambos roles protagonistes tuvieron bien bones crítiques, y Ryder ganó un Blockbuster Entertainment Award como meyor actriz.
Darréu, participó en Celebrity una película del famosu Woody Allen. Depués de que Drew Barrymore nun aceptara, Ryder tomó'l so papel.[7] El filme ye una sátira de la vida de dellos famosos.
Tamién nesi añu, tuvo na película de la famosa serie South Park, South Park: Bigger Longer & Uncut. L'añu siguiente, actuó na comedia romántica Autumn in New York, xunto al famosu actor Richard Gere. El filme basar na rellación ente un home mayor (Gere) y una muyer nueva (Ryder). Esta película tuvo variaes crítiques y foi un gran ésitu, yá que recaldó 90 millones de dólares alredor del mundu.[34][35]
A la temporada, Ryder interpretó a una monxa perteneciente a una sociedá secreta coneutada indireutamente cola ilesia católica romana, na película Stories of Lost Souls. Foi un fracasu comercial, yá que Ryder negar a faer promoción de la película.[7] Pal añu 2000, apaeció na película Zoolander, de gran ésitu y el 6 d'ochobre d'esi añu recibió una estrella nel Paséu de la Fama de Hollywood, resultando la 2.165 artista en recibir esi honor.[6]
2001-2005
Nel 2001, l'actriz foi sorprendida robando nuna tienda, fechu qu'afectó en ciertu mou la so popularidá. Pal 2002, Ryder apaeció en dos filmes. El primeru, una comedia romántica llamada Mr. Deeds, col actor risible Adam Sandler. Esta foi la película que más recaldó en tola so carrera, recaldando 126 millones de dólares namái nos Estaos Xuníos, onde interpretó a una periodista d'un programa de televisión, que termina namorada del personaxe de Adam Sandler.
La segunda película, foi'l drama-ciencia ficción S1m0ne. Onde interpreta a una actriz bien famosa, que ye reemplazada por una muyer en 3D. Nesta película actúa al pie d'Al Pacino.
Según el llibru Conversations with Woody Allen, el direutor indica que nel 2003 quería cuntar cola participación de Robert Downey Jr. y Ryder na película Melinda y Melinda, sicasí, el proyeutu nun s'efeutuó por cuenta de que nun pudo asegurar a dambos actores y establecer un contratu. Al respeutu d'esto, Allen comentó "rompiónos el corazón, yá trabayara con Winona enantes (en Celebrity) y pensamos qu'ella yera perfecta y quería trabayar con ella otra vegada".[36][37]
2006-presente
En 2006 aceptó interpretar a Donna Hawthorne na película futurista A Scanner Darkly. Esti filme ta basáu na aclamada novela de Philip K. Dick. Esta vegada foi la protagonista xunto a Keanu Reeves, Robert Downey Jr. y Woody Harrelson. Lo interesante ye que la película foi tresformada por un rotoscopio, lo que-y da al filme un efeutu d'animación bien poques vegaes vistu. Esi mesmu añu apaeció na comedia The Darwin Awards xunto a Joseph Fiennes. La película foi premiada nel Sundance Film Festival, el 25 de xineru del 2006.
Ryder tamién confirmó nuna entrevista pa la revista Entertainment Weekly que diba actuar na comediaSex and Death 101.[38] La hestoria rellata les odisees sexuales del empresariu Roderick Blank, interpretáu por Simon Baker, quien recibe un misteriosu corréu electrónicu en víspora de la so boda, escuchando tol so pasáu sexual. La película foi un ésitu. Winona, tamién apaeció na comedia de David Wain, The Ten, xunto a Jessica Alba, Paul Rudd, Justin Theroux, Famke Janssen, Oliver Platt y Adam Brody. El filme, ta centráu en diez histories, caúna inspirada nos diez mandamientos. Debutó nel Sundance Film Festival, el 10 de xineru del 2007. Pero pal públicu debutó'l 3 d'agostu del 2007.[39]
Nel 2008 Ryder protagonizó, xunto a Wes Bentley y Ray Romanu, un drama románticu, The Last Word,[40] nel que Wes interpreta a un escritor con un trabayu un tanto particular: escribir notes suicides. Ella interpreta a la hermana d'unu d'ellos, que al conocer al escritor nel funeral decide empecipiar una rellación. Tamién, apaeció na película The Informers.[41]
Darréu, xunto a Robin Wright y Julianne Moore, actuó en The Private Lives of Pippa Lee. Tamién participó na película de Paramount Pictures, Star Trek, como Amanda Grayson, la madre de Spock, orixinalmente interpretada por Jane Wyatt.[42]
Nel 2010 fixo un papel secundariu na aclamada Black Swan como Beth; película que dio un Óscar a Natalie Portman como meyor actriz el 27 de febreru de 2011.
Cara al 2012, Ryder tien 3 llanzamientos. Per un sitiu The Stare, película que co-protagoniza xunto a James Franco, per otru llau Frankenweenie, tercer collaboración con Tim Burton, y por otru The Iceman, película basada na hestoria real de Richard Kuklinski, un asesín en serie. Ryder da vida a la so esposa.
Vida personal
Rellaciones
Ryder tuvo rellaciones sentimentales con personalidaes del espectáculu. La más famosa de toes elles, foi col actor Johnny Depp, col cual tuvo tres años, dende xunetu de 1990.[43] Mientres la so rellación, Depp tatuóse la frase "Winona Forever" (Winona per siempres), nel so brazu. Pero, dempués de la so separación, alteriar a "Wino Forever" (Borrachu pa siempres).
Tamién tuvo rellacionada amorosamente con Dave Pirner y col actor Matt Damon. Per esos años, tamién tuvo saliendo col vocalista del grupu Revolter Routine, Julien Rivas. Winona depués declaró, qu'ensin dulda Johnny foi l'amor más trascendente de la so vida, y qu'en dalgún momentu pensó en casase.[44] Ensin escaecese de la rellación que caltuvo con Jay Kay, líder de Jamiroquai.
El robu
El 12 d'avientu del 2001, Winona foi arrestada por robu, na ciudá de Beverly Hills, California, acusada de sustraer ensin pasar por caxa 5.500 dólares en ropa de diseñador y accesorios d'un almacén de la cadena Saks Fifth Avenue. Finalmente aceptó pagar lo robao. Mientres esti episodiu, tamién foi acusada d'usar drogues illegales. Un añu dempués, n'avientu de 2002, foi sentenciada a tres años de llibertá condicional, 480 hores de serviciu comuñal, 3.700 dólares de multa, 6.355 dólares de robar y foi dada la orde de qu'asistiera a un tratamientu psicolóxicu.
Los cargos fueron depués llevantaos, el 18 de xunu del 2004, y amenorgar a delitos menores.
Seis años dempués del robu, declaró nun sentise culpable por robar, porque nun estropió a naide.[45]
↑Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 11928779X. Data de consulta: 15 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
↑ 3,03,1Identificador Óscar de nominado: 3081. Data de consulta: 31 xineru 2021.
↑Afirmao en: Gloria. Llingua de la obra o nome: italianu.