Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo trata sobre Xabierre-Latre, lugar d'o municipio de Candarenas. Ta altros emplegos d'o toponimo "Xabierre" se veiga Xabierre (desambigación).
A suya temperatura anyal ye 10.64 °C, con una temperatura meya en chinero de 2.46 °C y en chulio de 20.21 °C.[2]
Historia
Seguntes Agustín Ubieto Arteta, a primera cita d'o lugar ye en 1014, recollita en a edición por Antonio Ubieto Arteta d'o Cartulario de San Juan de la Peña, I (en Textos Medievales, 6, Valencia, 1962), y documenta as formas Xauierrelatre, Xauierre a Latre, Xabier, Isciavier, Iscabier, Escaberri, Exavierre Allatre, Exivierre, Exabirri, Scavir ad latere, Exabirrilateri y Exavierrelatre.[3]
Molimentos
A Ilesia d'os Santos Reis situata en o cabalto d'o lugar y construyita sobre os enrunas d'un antigo castiello. Ye d'estilo romanico (sieglo XII) y tien una sola nau. Destaca l'abside semicercular ubierto con escacato chaqués. A resta d'o templo ye mas recient debito a que s'enampló en o sieglo XVIII.
Intresant ye tamién l'arquitectura popular d'o lugar, sobre tot as casas Mainer, Miguel Diara, casa d'o Boticario (sieglo XVII) y o caserón de Lanapsa (sieglo XIX) con a suya decoración con feguras de cullebras, fardachos y atros animals. Entre as ruinas de Casa Vicient encara puede veyer-se un polito fogaril.
Tamién pueden vesitar-se o museus d'Arte Sacro y de pintura Leoncio Mairal.
↑(es)"Valores normales de precipitación y temperatura de la red climatológica (1961-1990). Serie monografías. Año 2000" (Instituto Nacional de Meteorología) en a pachina web de l'Instituto Aragonés de Estadística (IAEST).