Requena-Utiel ye una comarca castellanoparlant de l'interior d'o País Valenciano, situata en a provincia de Valencia y con capital en Requena.
Encara que historicament perteneixeba a la Corona de Castiella, s'incorporó a lo País Valenciano en o sieglo XIX.
Cheografía
De fueras d'a suya marguin meridional, por a on que pasa o río Cabriuel, a comarca de Requena-Utiel ye rodeyada de sierras: sierra de las Cabrillas a l'este, sierra de Mira a lo norueste, sierra d'el Remedio a lo norte. Ye travesada por o río Magre, afluent d'o río Xúcar.
Mugas
Muga por o norte y por l'ueste con Castiella-La Mancha, a lo nord-este con Los Serrans, a l'este con a Foya de Bunyol, a lo sud con a Val d'Ayora.
Luengas y parlas
Ta más detalles, veyer l'articlo castellano manchegoveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].
A parla d'a comarca d'Enguera-Utiel se clasifica en o castellano manchego, pero bi ha adstrato aragonés y catalán, visible en:
- Casos de palatalización d'a L- inicial: llatir, lladre
- Uso d'o verbo caler, arcaísmo castellano común con l'aragonés y catalán.
- Lexico con influencia aragonesa y catalana: apanyar, bajoca, baladre, corcar-se, fuchina, majo, melsa, morreras, pansío, repelar, rosigar, talegazo, tío, tresnal, rondalla, pansa, ansí.
- Casos de conservación d'a F inicial: falcar, fanfarria, femater, fuchina
- Evolucions d'a S- inicial latina coincidents con l'aragonés: choto, chulla, chiflar, zuro.
- Conservacions d'as xordas intervocalicas coincidindo con l'aragonés y bel dialecto mozarabe: cayata, acachar.
- Participios adchectivalizatos fuertes, (con accentuación en a radiz, herencio en muitos casos d'un participio latino): pago, nublo, abrigo. Son arcaísmos castellanos, pero nublo en concreto encara s'usa muito en Aragón, tanto en castellano d'Aragón como en aragonés.
- Diminutivo -ico, (arcaísmo castellano, propio d'o castellano oriental, usual en castellano d'Aragón pero que no ye chenuino de l'aragonés.
.svg){kind=small}
