George III han Reino Unido

George III
Ritrato hin pagkoronar ni Allan Ramsay, 1762
Hadì han Gran Bretanya ngan Irlanda[lower-alpha 1] Elector han Hanover[lower-alpha 2] (dugang pa...)
Paghadì	25 Oktubre 1760 – 29 Enero 1820
Pagkoronar	22 Septyembre 1761
Nag-uná	George II
Nagsunod	George IV
Rehente	George, Prinsipe nga Rehente (1811–20)
Mga Primer Ministro	Kitaa an lista Duke han Newcastle Earl han Bute George Grenville Marquess han Rockingham Earl han Chatham Duke han Grafton Lord North Earl han Shelburne Duke han Portland William Pitt the Younger Henry Addington Lord Grenville Spencer Perceval Earl han Liverpool
Natawo	4 Hunyo 1738 [N.S.][lower-alpha 3] Norfolk House, St. James's Square, London
Namatay	29 Enero 1820 (edad 81) Windsor Castle, Windsor, Berkshire
Paglubong	16 Pebrero 1820 St George's Chapel, Windsor Castle
Inasaw-an	Charlotte han Mecklenburg-Strelitz (k. 1761; n. 1818)
Anak	George IV Prinsipe Frederick, Duke han York ngan Albany William IV Charlotte, Prinsesa Royal Prinsipe Edward, Duke han Kent ngan Strathearn Prinsesa Augusta Prinsesa Elizabeth Ernest Augustus, Hadì han Hanover Prinsipe Augustus Frederick, Duke han Sussex Prinsipe Adolphus, Duke han Cambridge Prinsesa Mary, Dukesa han Gloucester ngan Edinburgh Prinsesa Sophia Prinsipe Octavius Prinsipe Alfred Prinsesa Amelia
Bug-os nga ngaran George William Frederick
Panimalay	Hanover
Amay	Frederick, Prinsipe han Wales
Iroy	Augusta han Saxe-Gotha
Pirma

Hi George III (puyde liwat igWinaray an ngaran nga Jorge III, bug-os nga ngaran George William Frederick, natawo 4 Hunyo 1738^{[lower-alpha 3]} - 29 Enero 1820) amo an Hadì han Gran Bretanya ngan Hadì han Irlanda tikang 25 Oktubre 1760 tubtob han paghiusá han duhá nga nasod han 1 Enero 1801, nga tikang hadto hiyá an Hadì han Reino Unido han Gran Bretanya ngan Irlanda tubtob han iya kamatayan. Hiyá gihapón ha dungán nga panahon an Duke ngan prinsipe-nga-elektor han Brunswick-Lüneburg ("Hanover") didâ han Baraan nga Imperyo Romano ugsa magin Hadì han Hanover han 12 Oktubre 1814. Hiyá an ikatuló nga Britániko nga monarka han Panimalay han Hanover, kundi an pagkaiba ha iya tikang han duhá nga nanguna ha iya, natawo hiyá ha Inglaterra, nagyakan hin Ininggles nga iya syahan nga pamulong,^[1] ngan waray bumisita han Hanover.^[2]

An iya kinabuhi ngan upod hiní an iya paghadì, nga mauruihá kaysa bisan hin-o han mga nanguna ha iya, natigmanan hin mga sunodsunod nga pagkadelito nga militar nga naglakip han iya mga ginhadi-an, dako nga bahin han iba nga dapit han Europa, ngan mga lugar nga mga hiruhigrayo ha Afirka, ha mga Amerika ngan ha Asya. Ha sayó nga bahin han iya paghadi, nalúpig han Gran Bretanya an Fransya didâ han Pito ka Tuig nga Gera, nga diin an Britanya amo an nagin dominante nga gahom ha Amihan nga Amerika ngan Indya. Bisan pa man, damo han mga kolonya nga Americano han Britanya waray la maiha hin mawarâ didâ han Amerikano nga Gera hin Independensya. Mga dúgang pa nga mga gera patok han rebolusyonaryo ngan Napoleonico nga Fransya tikang 1793 nagtapós ha pagkalupig ni Napoleon ha Pag-awayan ha Waterloo han 1815.

Ha urhe nga bahin han iya kinabuhi, nagkaada hi George III hin pagbinalikbalik, ngan ha urhe permanente, nga pagkasakit ha panhunahunà. Bisan pa man kun ginsiríng nga mayda niya han sakit ha dugô nga porphyria, an gintikángan han iya sakit nagpapabilin nga waray mahisabti. Katapos hin kataposan nga pagbalik han sakit han 1810, gintúkod in usá nga rehensya, ngan an suhag nga anak-nga-lalaki ni George III, hi George, Prinsipe han Wales, nagdumarà nga Prinsipe nga Rehente. Han kamatay ni George III, sinmunod an Prinsipe nga Rehente han iya amay ha ngaran nga George IV.

An pag-analisar ha kasaysayan han kinabuhi ni George III inmagi hin "kaleidoscope hin nagbuburubalhin nga mga paglantaw" nga nagdepende hin dako han mga panhunahuna han mga nagsurat hin biyograpiya mahiunong ha iya ngan an mga ginkuhaan nga aada para ha ira.^[3] Tubtob hin utro nga pag-aseso han iya kinabuhi han ikaduha nga tunga han ika-20 nga gatostuig, an pagkilala ha iya ha Estados Unidos komo usá nga tirano; ngan ha Britanya, hiyá an nahimo nga "ginsayop para han waray pagkamalinamposon han imperyalismo".^[4]

Mga tigaman

1. Hadì han Reino Unido tikang han 1 Enero 1801 nga padayon, sunod han Mga Acta hin Unyon 1800.
2. Hadì han Hanover tikang 12 Oktubre 1814 nga padayon.
3. 24 Mayo han Daan nga Estilo nga Juliano nga kalendaryo nga gin-gámit ha Gran Bretanya kutob 1752.

Mga kasarigan

1. "George III". Official website of the British monarchy (ha Ininggles). Royal Household. Ginkuhà 18 Abril 2016.
2. Brooke, p. 314; Fraser, p. 277
3. Butterfield, p. 9
4. Brooke, p. 269

Bibliograpiya

• Ayling, Stanley (1972). George the Third. London: Collins. ISBN 0-00-211412-7.
• Benjamin, Lewis Saul (1907). Farmer George. Pitman and Sons.
• Black, Jeremy (2006). George III: America's Last King. New Haven: Yale University Press. ISBN 0-300-11732-9.
• Brooke, John (1972). King George III. London: Constable. ISBN 0-09-456110-9.
• Butterfield, Herbert (1957). George III and the Historians. London: Collins.
• Cannon, John (2004). "George III (1738–1820)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press.
• Cannon, John; Griffiths, Ralph (1988). The Oxford Illustrated History of the British Monarchy. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-822786-8.
• Carretta, Vincent (1990). George III and the Satirists from Hogarth to Byron. Athens, Georgia: The University of Georgia Press. ISBN 0-8203-1146-4.
• Colley, Linda (1994). Britons: Forging the Nation 1707–1837. Yale University Press.
• Fraser, Antonia (1975). The Lives of the Kings and Queen of England. London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 0-297-76911-1.
• Hibbert, Christopher (1999). George III: A Personal History. London: Penguin Books. ISBN 0-14-025737-3.
• Medley, Dudley Julius (1902). A Student's Manual of English Constitutional History.
• O'Shaughnessy, Andrew Jackson (2014). The Men Who Lost America: British Leadership, the American Revolution, and the Fate of the Empire.
• Pares, Richard (1953). King George III and the Politicians. Oxford University Press.
• Reitan, E. A. (editor) (1964). George III, Tyrant Or Constitutional Monarch?. Boston: D. C. Heath and Company. A compilation of essays encompassing the major assessments of George III up to 1964.
• Röhl, John C. G.; Warren, Martin; Hunt, David (1998). Purple Secret: Genes, "Madness" and the Royal Houses of Europe. London: Bantam Press. ISBN 0-593-04148-8.
• Sedgwick, Romney (ed.; 1903). Letters from George III to Lord Bute, 1756–1766. Macmillan.
• Simms, Brendan; Riotte, Torsten (2007). The Hanoverian Dimension in British History, 1714–1837. Cambridge University Press.
• Thomas, Peter D. G. (1985). "George III and the American Revolution". History. 70 (228): 16–31. doi:10.1111/j.1468-229X.1985.tb02477.x.
• Trevelyan, George (1912). George the Third and Charles Fox: The Concluding Part of the American Revolution. New York: Longmans, Green.
• Watson, J. Steven (1960). The Reign of George III, 1760–1815. London: Oxford University Press.
• Weir, Alison (1996). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised edition. London: Random House. ISBN 0-7126-7448-9.
• Wheeler, H. F. B.; Broadley, A. M. (1908). Napoleon and the Invasion of England. Volume I. London: John Lane The Bodley Head.

Mga dugang nga barasahon

• Black, Jeremy (Fall 1996). "Could the British Have Won the American War of Independence?" Journal of the Society for Army Historical Research. 74 (299): 145–154. online 90-minute video lecture given at Ohio State in 2006; requires Real Player
• Ditchfield, G. M. (2002). George III: An Essay in Monarchy. Basingstoke: Palgrave. ISBN 0-333-91962-9.
• Hecht, J. Jean (1966). "The Reign of George III in Recent Historiography". In: Elizabeth Chapin Furber, ed. Changing views on British history: essays on historical writing since 1939, pp. 206–234. Harvard University Press.
• Macalpine, Ida; Hunter, Richard (1966). "The 'insanity' of King George III: a classic case of porphyria". Br. Med. J. 1 (5479): 65–71. doi:10.1136/bmj.1.5479.65. PMC 1843211. PMID 5323262.
• Macalpine, I.; Hunter, R.; Rimington, C. (1968). "Porphyria in the Royal Houses of Stuart, Hanover, and Prussia" (PDF). British Medical Journal. 1 (5583): 7–18. doi:10.1136/bmj.1.5583.7. PMC 1984936. PMID 4866084.
• Namier, Lewis B. (1955). "King George III: A Study in Personality" in Personalities and Power. London: Hamish Hamilton.
• O'Shaughnessy, Andrew Jackson (Spring 2004). "'If Others Will Not Be Active, I Must Drive': George III and the American Revolution". Early American Studies. 2 (1): iii, 1–46. doi:10.1353/eam.2007.0037.
• Robertson, Charles Grant (1911). England under the Hanoverians. London: Methuen.
• Smith, Robert A. (1984). "Reinterpreting the Reign of George III". In: Richard Schlatter, ed. Recent Views on British History: Essays on Historical Writing since 1966, pp. 197–254. Rutgers University Press.

Mga sumpay ha gawas

• "Hinipos nga mga butang nga nahahanungod kan George III han Reino Unido". UK National Archives.
• Mga ritrato ni King George III ha National Portrait Gallery, London
• Georgian Papers Programme
• George III papers, including references to madhouses and insanity from the Historic Psychiatry Collection, Menninger Archives, Kansas Historical Society