Vasily Andreyevich Zhukovsky (tiếng Nga: Василий Андреевич Жуковский, 29 tháng 1 năm 1783 – 12 tháng 4 năm 1852) là nhà thơ, nhà phê bình, dịch giả người Nga, viện sĩ thông tấn Viện Hàn lâm Khoa họcSankt-Peterburg.
Tiểu sử và sự nghiệp
Vasily Zhukovsky sinh ở làng Mishinsky, tỉnh Tula, là con ngoài giá thú của địa chủ Anafasy Ivanovich Bunin và một người hầu gốc Thổ Nhĩ Kỳ. Đứa bé lấy họ của Andrey Ivanovich Zhukovsky, người mà theo yêu cầu của Anafsy Bunin đã làm bố đỡ đầu. Vasily Zhukovsky được học ở trường pansion của Đại học Quốc gia Moskva, say mê hội họa, ngoại ngữ và trở thành một học trò xuất sắc nhất của trường. Trong thời gian này Vasily Zhukovsky đã viết văn, làm thơ và chịu sự ảnh hưởng của nhà thơ Nikolai Mikhailovich Karamzin. Năm 1802 ông in bản dịch Elegy Written in a Country Church Yard (Bài thơ nghĩa địa) của nhà thơ Thomas Gray gây được sự chú ý của dư luận. Năm 1804 ông in bản dịch từ tiếng Pháp cuốn Don Quixote de la Mancha của văn hào Miguel de Cervantes cũng được chào đón nồng nhiệt. Riêng bản dịch của bài Elegy Written in a Country Church Yard, sau hơn 200 năm, vẫn chưa ai có thể dịch hay bằng Zhukovsky.
Năm 1808 ông được cử làm tổng biên tập của tờ tạp chí danh tiếng Вестник Европы (Tin châu Âu), nơi trước đấy ông từng in bản dịch của bài Elegy Written in a Country Church Yard. Thời kỳ này ông viết nhiều, ngoài thơ, truyện, ông còn viết phê bình và giới thiệu cho nhiều cuốn sách. Những năm 1820–1830 ông dịch Friedrich Schiller, Johann Wolfgang von Goethe, Walter Scott, Lord Byron và cả tác phẩm Слово о Полку Игореве (Câu chuyện về cuộc hành binh Igor) ra tiếng Nga hiện đại. Năm 1842 ông bắt đầu dịch Odyssey của Homer (in năm 1848 và 1849). Nhà phê bình Vissarion Belinsky gọi Zhukovsky là "Cristoforo Colombo của nền văn học Nga". Aleksandr Sergeyevich Pushkin gọi Zhukovsky là "người vú nuôi" của các nhà thơ. Sau khi Pushkin viết xong trường ca Руслан и Людмила, Zhukovsky tặng ông bức chân dung của mình có đề dòng chữ "Người thầy chiến bại tặng người học trò chiến thắng" (Победителю ученику от побежденного учителя).
Năm 1841, ở tuổi 58 Zhukovsky mới cưới vợ, là con gái của một người bạn, trẻ hơn ông 40 tuổi. Những năm cuối đời ông và gia đình sống ở Đức. Ông mất ở Baden-Baden, Đức năm 1852.
Tác phẩm
Vasily Andreyevich ZhukovskyTượng Vasily Zhukovsky ở Saint Petersburg
Сельское кладбище (1802, вольный пер. из Т. Грея)
Славянка (1816)
Вечер (1806)
Море (1822)
Кольцо души-девицы... (1816)
Послания (Тургеневу, в ответ на его письмо, 1813), оды, идиллии
Людмила (1808) (вольные переложения баллады Г. А. Бюргера "Ленора")
Светлана (1808-12) (вольные переложения баллады Г. А. Бюргера "Ленора")
