Hải quân Trung Quốc đã bày tỏ quan tâm đến việc trang bị tàu khu trục cỡ lớn ngay từ cuối thập niên 1960. Năm 1976, một chương trình phát triển tàu chiến có mã số "055" được khởi xướng, nhưng sau đó bị hủy bỏ vào năm 1983 do gặp phải những khó khăn về kỹ thuật bởi tình trạng kém phát triển của ngành công nghiệp Trung Quốc ở thời điểm đó, ví dụ như Trung Quốc không thể tự sản xuất các động cơ tua-bin khí nội địa và cũng không đồng ý với mức giá nhập khẩu động cơ.[24]
Tháng 4 năm 2014, tại khu vực thử nghiệm điện tử hải quân Trung Quốc ở Vũ Hán đã xuất hiện một hình ảnh mô phỏng kích thước đầy đủ cấu trúc thượng tầng của Type 055 với cột buồm tích hợp gắn radar và nhiều thiết bị điện tử khác.[25][26]
Chiếc đầu tiên trong lớp Type 055 có tên là Nam Xương,[27] bắt đầu được đóng vào năm 2014 tại Nhà máy đóng tàu Giang Nam ở Thượng Hải,[2] đưa vào biên chế ngày 12 tháng 1 năm 2020.[3] Trước khi biên chế, nó xuất hiện lần đầu trước công chúng trong cuộc diễu hành kỷ niệm 70 năm thành lập hải quân Trung Quốc[27] là ngày 23 tháng 4 năm 2019.[7] Vào thời điểm hạ thủy, Nam Xương là một trong những tàu chiến lớn nhất ở Đông Á sau Thế chiến thứ hai.[28][29]
Lô 8 chiếc đầu tiên được đóng trong giai đoạn 2014-2018, và tất cả đều đưa vào sử dụng cuối năm 2022.[30] Các hình ảnh vệ tinh cho thấy có thêm nhiều thân tàu khác đang được đóng mới, bao gồm hai chiếc ở Đại Liên vào tháng 1 năm 2022, và hai chiếc ở Giang Nam, như một phần của lô 8 chiếc thứ hai (để đạt tổng cộng 16 chiếc nhằm trang bị cho cả ba Hạm đội) theo chương trình mua sắm quốc phòng được quy định trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021–2025).[30][5]
Hình ảnh vệ tinh quan sát thấy chiếc thứ 9 và thứ 10 đã được hạ thủy tại Đại Liên và Giang Nam, trong khi chiếc thứ 11 và 12 sắp hoàn thành tại hai nhà máy đóng tàu này.[31]
Thiết kế
Tàng hình
Type 055 có phần thân nhô ra ở mạn tàu với các tính năng tàng hình đặc biệt như đầu tàu kín để che giấu điểm thả neo, dây xích mỏ neo và nhiều thiết bị khác. Mũi tàu và sàn tàu được thiết kế tương tự như tàu khu trục Type 052C/D. Phần thượng tầng có cấu trúc nối liền thông suốt làm tăng thể tích bên trong và giảm tiết diện phản xạ sóng radar. Thiết kế đặc biệt của ống khói giúp làm giảm cả tín hiệu hồng ngoại và mặt cắt radar.[9] Các nguồn tin Trung Quốc cho rằng thiết kế này nhìn chung là mang lại khả năng tàng hình, bởi vì các đặc điểm radar, tiếng ồn, hồng ngoại và bức xạ điện từ đều được giảm thiểu.[32]
Hệ thống động lực
Hệ thống đẩy của Type 055 gồm 4 động cơ tua-bin khí QC-280 có công suất 28 MW, được bố trí kiểu kết hợp khí và khí (COGAG) (kiểu hệ thống động cơ kết hợp 2 tua-bin khí để quay một chân vịt). Ngoài ra, tàu còn trang bị 6 máy phát điện tua-bin khí QD-50 công suất 5 MW.[9]
Tốc độ di chuyển tối đa ước tính là khoảng 30 hải lý/h.[2]
Hệ thống điện tử
Tài liệu quân sự Trung Quốc cho rằng Type 055 có khả năng "quản lý chỉ huy một nhóm tác chiến và các yếu tố hỗ trợ". Các hệ thống quản lý chiến đấu và chỉ huy-điều khiển của Type 055 có thể so sánh được với nhiều hệ thống hiện đại khác của hải quân Trung Quốc, điều này phản ánh mối quan tâm sâu sắc của nước này trong hơn một thập kỷ về vấn đề tích hợp thông tin từ cuối thập niên 2000.[33]
Nhiều thiết bị cảm biến được đặt bên trong cột buồm tích hợp và phần thượng tầng của tàu.[13] Type 055 có hệ thống radar băng tần kép, gồm 4 tấm mạng quét điện tử chủ động (AESA) Type 346B Dragon Eye băng tần S gắn ở thượng tầng, và bốn tấm băng tần X[34] nhỏ hơn[11] gắn trên cột buồm. Các tấm Type 346B ước tính lớn hơn 40% so với tấm Type 346A trên tàu khu trục Type 052D, giúp cho công suất truyền tín hiệu và độ nhạy lớn hơn.[34] Một số nguồn tin Trung Quốc khẳng định radar có khả năng phát hiện phương tiện tàng hình[35] và có thể sử dụng để dẫn đường tên lửa chống vệ tinh.[34]
Type 055 cũng trang bị radar điều hướng, hệ thống thông tin liên lạc và tình báo, hệ thống hỗ trợ tác chiến điện tử (ESM), hệ thống đối phó điện tử (ECM), cảm biến quang điện (EO), hệ thống cảnh báo laser, máy gây nhiễu quang điện tử và hệ thống liên kết dữ liệu. Các thiết bị này có thể tiên tiến hơn những loại được triển khai trên các tàu trước đó.[13][9]
Có một số đồn đoán cho rằng các biến thể Type 055 trong tương lai có thể trang bị vũ khí laser hoặc súng điện từ. Vì thiết kế hiện tại không có hệ thống đẩy điện tích hợp nên việc lắp đặt hệ thống này sẽ là điều cần thiết để tàu đáp ứng các yêu cầu về điện trong tương lai.[40]
^“Summary of Historic facts (Part 3, Reviews of Large Size Destroyer Research)”. Historical Data of Destroyers. Historical Data of Chinese Shipbuilding Industry (bằng tiếng Trung). China Shipbuilding Industry Corporation, Department of Equipment and Technology of People's Liberation Army Navy. tr. 10–11.
^Wang, Weixing biên tập (4 tháng 9 năm 2012). “谜一样的战舰 从052D驱逐舰看中舰艇系统” [A Ship of Mystery: The Shipborne Systems of Type 052D] (bằng tiếng Trung). Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2012.