Bài viết hoặc đoạn này cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện. Bạn có thể giúp cải thiện trang này nếu có thể. Xem trang thảo luận để biết thêm chi tiết.(tháng 4/2022)
Như Lý 如李
Bá tước phu nhân xứ De la Besse
Công chúa Nguyễn Phúc Như Lý đầu năm 1999. Ảnh TL của Nguyễn Đắc Xuân.
Nguyễn Phúc Như Lý (阮福如李), tức Bá tước phu nhân xứ De la Besse (1908 – 2005), là con gái thứ của Hoàng đế Hàm Nghi, nhà Nguyễn với vợ là bà Marcelle Laloë.
Tiểu sử
Nhu Ly Ung Lich Ham Nghi d'Annam sinh ngày 22 tháng 7, 1908 tại Biệt thự Ngàn Thông ở El-Biar, gần Algiers (thủ đô của Algérie). Cha của bà là Cựu hoàng Hàm Nghi. Mẹ bà là Marcelle Aimée Léonie Laloë, con gái của François Ferrer Laloë – Chánh án của toà Thượng thẩm Algiers. Bà có một chị và một em trai.
Thời trẻ, bà từng theo học ngành Dược, nhưng sau đó bỏ học để kết hôn với François Barthomivat, Bá tước De la Besse (1905 - 1987) vào ngày 20 tháng 4, 1933. Vợ chồng bà sống tại Château de la Nauche (Vigeois, Dordogne, Pháp), và có ba con - 1 trai, 2 gái:
Philippe Barthomivat, Bá tước xứ De la Besse: sinh ngày 25 tháng 2 năm 1937 tại Château de la Nauche (Vigeois, Pháp). Kết hôn với Jane Boardman, không có con
Françoise Barthomivat de la Besse: kết hôn với Jacques Matis de Bisschop, có hai con trai và một con gái:
Marc Matis de Bisschop: sinh ngày 31 tháng 1 năm 1960. Kết hôn với Veronique Dupui
Luc Matis de Bisschop
Hélène Matis de Bisschop
Anne Alice Marie Barthomivat de la Besse: kết hôn với Guy Dabat, thường được gọi là Anne Dabat; có ba con trai và một con gái:
Philippe Dabat
François Dabat
Jean Dabat
Maylis Dabat
Trong những năm cuối đời, Hoàng hậu Nam Phương của Việt Nam chuyển về sống gần Château de la Nauche của gia đình Như Lý tại miền Tây Nam nước Pháp, nhưng hai bà chưa từng gặp mặt. Đến khi Hoàng hậu Nam Phương qua đời, Công chúa Như Lý cũng có mặt trong dòng người đi đưa tang, và mộ phần của Hoàng hậu Nam Phương hiện nằm trong phần mộ của dòng họ Bá tước De la Besse. Như Lý cũng lần lượt cải táng Hoàng đế Hàm Nghi và các chị em là là Minh Đức và Như Mai về đây.
Năm 1987, Bá tước De la Besse - chồng của Như Lý, mất. Ngày 9 tháng 7 năm 2005, Như Lý qua đời tại Château de la Nauche (Vigeois, Dordogne, Pháp) ở tuổi 96. Bà được chôn cất tại Château de Losse, làng Thonac (Pháp). Sinh thời bà đã từng về Việt Nam và có ước nguyện được mang hài cốt cha là Hoàng đế Hàm Nghi, về Việt Nam chôn cất, nhưng ước nguyện chưa thành hiện thực thì bà đã mất.
Ngoài Như Lý, vua Hàm Nghi cùng vợ còn có thêm một con trai và một con gái:
Như Mai, tức Nhu-May Marcelle Suzanne Henriette Ung Lich Ham Nghi d'Annam: sinh tại Villa des Pins, El-Biar (gần Algiers, Algérie) (17 tháng 8 năm 1905 - 1 tháng 11 năm 1999)
Minh Đức, tức Jean Ung Lich Ham Nghi d'Annam: sinh tại Biệt thự Gia Long, El-Biar (gần Algiers, Algérie) (6 tháng 7 năm 1910 - 1990). Kết hôn với Renée-Paule Bonnaud, tức Renée-Paule Minh Đức (8 tháng 10 năm 1918) vào ngày 14 tháng 12 năm 1945