Nayarit

Nayarit
—  Bang  —
Estado Libre y Soberano de Nayarit
Hiệu kỳ Ấn chương
Vị trí của Nayarit tại México
Nayarit
Quốc gia	México
Thành phố lớn nhất	Tepic
Municipio	20
Thủ phủ	Tepic
Chính quyền
• Thống đốc	Antonio Echevarría García
• Thượng nghị sĩ[1]	Raúl Mejía González  Magaly Ramírez  Francisco J. Castellón
Diện tích[2]
• Tổng cộng	27.857 km^2 (10,756 mi^2)
	Thứ 23
Độ cao cực đại[3]	2.760 m (9,060 ft)
Dân số (2015)[4]
• Tổng cộng	1.181.050
• Thứ hạng	Thứ 29
• Mật độ	42/km^2 (110/mi^2)
• Thứ hạng mật độ	Thứ 23
Tên cư dân	Nayarita
Các múi giờ	UTC-7
	CST (UTC-6)
• Mùa hè (DST)	MDT (UTC−6)
	CDT (UTC-5)
Mã bưu chính	63
Mã ISO 3166	MX-NAY
Website	Official website

Nayarit (phát âm tiếng Tây Ban Nha: [naʝaˈɾit]), tên chính thức Bang Tự do và có Chủ quyền Nayarit (tiếng Tây Ban Nha: Estado Libre y Soberano de Nayarit), là một trong 31 bang mà, cùng với Đặc khu Liên bang, tạo nên 32 thực thể liên bang của México. Bang gồm 20 municipio; thủ phủ là Tepic.

Tiếp giáp với bang Sinaloa về phía tây bắc, Durango về phía bắc, Zacatecas về phía đông bắc và Jalisco về phía nam. Về phía tây, Nayarit có một đường bờ biển khác dài với Thái Bình Dương. Quần đảo Marías và Marietas cũng thuộc địa phận bang. Bãi biển San Blas và vùng mang danh "Riviera Nayarit" là điểm đến nổi tiếng với du khách. Ngoài du lịch, nền kinh tế của bang dựa trên trồng trọt và đánh cá.

Nơi đây là quê hương của những tộc người Ute-Aztec như Huichol và Cora, rồi được khai phá bởi conquistador Hernán Cortés và Nuño de Guzmán vào thế kỷ XVI. Cộng đồng người Cora độc lập cuối cùng bị đàn áp năm 1722. Tên bang bắt nguồn từ tên người Cora tự gọi mình: Náayerite.^[5]

Địa lý

Xem thêm: Sierra Madre Occidental

Làng Sayulita trên bờ biển Nayarit, từng là một làng chài nhưng ngày nay dựa trên du lịch, nằm trên khu vực được quảng bá là "La Riviera Nayarita" hay "Nuevo Vallarta"

Nayarit rộng 27.815 kilômét vuông (10.739 dặm vuông Anh), là một bang khá nhỏ của México.^[6] Nayarit nằm không khoảng từ vĩ độ 23°05'B đến 20°36'B, kinh độ 103°43'T đến 105°46'T.^[7] Mạn tây Sierra Madre Occidental duỗi đến địa phân bang. Những ngọn núi cao là: San Juan, Sanguangüey, El Ceboruco, Cumbre de Pajaritos và Picachos.^[8] Nayarit có hai núi lửa, Ceboruco và Sangangüey. Miền đông bắc là đồng bằng nhiệt đới rộng lấy nước từ Río Grande de Santiago. Những sông lớn trong bang là Río Grande de Santiago, San Pedro, Acaponeta, Ameca và Las Cañas. Río Grande de Santiago là sông dài nhất Nayarit. Santiago và phụ lưu của nó đóng vai trò quan trọng cho tưới tiêu nông nghiệp. Ameca và Las Cañas lần lượt nằm trên biên giới giữa Nayarit với Jalisco và Sinaloa. Những phá nước lớn tại Nayarit gồm Santa María del Oro, San Pedro Lagunillas và Agua Brava.^[9][10]

Chú thích

1. “Senadores por Nayarit LXI Legislatura”. Senado de la Republica. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2010.
2. “Resumen”. Cuentame INEGI. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2011.
3. “Relieve”. Cuentame INEGI. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 29 tháng 3 năm 2011.
4. “Encuesta Intercensal 2015” (PDF). Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2015.
5. “El Nayar”. Enciclopedia de los Municipios de México. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 5 năm 2007. Truy cập ngày 7 tháng 8 năm 2007.
6. “Gov Mx”. elbalero.gob.mx. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2018.
7. “Map Gov Mx”. inegi.gob.mx. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 3 năm 2007. Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2018.
8. "Nayarit" in The Columbia Electronic Encyclopedia, 6th ed. 2012, Columbia University Press
9. Pasztor, Suzanne B. (2012). “Nayarit”. Trong Saragoza, Alex (biên tập). Mexico Today: An Encyclopedia of Life in the Republic, Volume 1. ABC-CLIO. tr. 459. ISBN 9780313349485.
10. Fernández, Marina Anguiano (1992). Nayarit: costa y altiplanicie en el momento del contacto (bằng tiếng Tây Ban Nha). Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM). tr. 27. ISBN 9789683616067.

Tài liệu

• Adams, Richard E.W. (2005). Prehistoric Mesoamerica. University of Oklahoma Press. ISBN 9780806137025.
• Flores-Verdugo, F.J. và đồng nghiệp (2000). “The Tropical Pacific Coast of Mexico”. Trong U. Seeliger & B. Kjerfve (biên tập). Coastal Marine Ecosystems of Latin America. Springer. ISBN 9783540672289.
• Weigand, Phil C. (1992). “Central Mexico's Influences in Jalisco and Nayarit during the Classic Period”. Trong Edward M. Schortman, Patricia A. Urban (biên tập). Resources, Power, and Interregional Interaction. Springer. ISBN 9780306440687.

Liên kết ngoài

• Dữ liệu địa lý liên quan đến Nayarit tại OpenStreetMap
• (tiếng Tây Ban Nha) Nayarit State Government
• (tiếng Tây Ban Nha) Breve Historia de Nayarit: Jean Meyer
• (tiếng Tây Ban Nha) Portal de Carrillo Puerto Nayarit, Mexico Lưu trữ 2006-10-30 tại Wayback Machine
• (tiếng Tây Ban Nha) Portal de Compostela Nayarit, Mexico