Kỹ nghệ Moustier hay văn hóa Moustier (phiên âm tiếng Việt: kỹ nghệ Muxchiê hay văn hóa Muxchiê) là một kỹ nghệ khảo cổ chế tác công cụ bằng đá có liên hệ với người Neanderthal ở châu Âu và với người hiện đại về mặt giải phẫu sơ kỳ ở Bắc Phi và Tây Á. Nền kỹ nghệ Mousteri là đặc trưng của giai đoạn trung kỳ đá cũ muộn tại phần phía tây đại lục Á-Âu, kéo dài từ 160.000 đến 40.000 BP song nếu kỹ nghệ tiền thân Levallois hoặc Levallois-Mousteri được bao gồm thì khoảng thời gian xuất hiện sớm tận 300.000 hoặc 200.000 BP.[2] Kỹ nghệ Mousteri sau bị thay thế bởi văn hóa Aurignac (khoảng 43.000–28.000 BP) của Homo sapiens.
Hình ảnh
Công cụ nạo bằng đá theo kỹ nghệ Mousteri có niên đại 250.000-50.000 BP, được dùng để làm sạch hoặc thuộc da.
Công cụ bằng đá văn hóa Mousteri thời kỳ Đá cũ muộn. Khía hình V để đẽo gỗ và công cụ răng cưa để rạch gỗ và xương. Di chỉ Rosh En Mor và En Aqev tại Israel, niên đại 250.000-22.000 BP
Văn hóa Mousteri & Aurignac, dao trổ bằng đá dùng để tạc đá và gỗ, di chỉ Qafzeh, Hayonim, hang el-Wad, tại Israel, niên đại 250.000-22.000 BP
Mũi giáo văn hóa Mousteri, niên đại 250.000-50.000 BP. Bảo tàng Israel
Tham khảo
^Callaway, Ewen (20 tháng 8 năm 2014). “Neanderthals: Bone technique redrafts prehistory”. Nature. 512 (7514): 242. Bibcode:2014Natur.512..242C. doi:10.1038/512242a. ISSN0028-0836. PMID25143094. From the Black Sea to the Atlantic coast of France, these [Mousterian] artefacts and Neanderthal remains disappear from European sites at roughly the same time, 39,000–41,000 years ago, Higham's team conclude. The data challenge arguments that Neanderthals endured in refuges in the southern Iberian Peninsula until as recently as 28,000 years ago
^Richter, Daniel; Grün, Rainer; Joannes-Boyau, Renaud; Steele, Teresa E.; Amani, Fethi; Rué, Mathieu; Fernandes, Paul; Raynal, Jean-Paul; Geraads, Denis (7 tháng 6 năm 2017). “The age of the hominin fossils from Jebel Irhoud, Morocco, and the origins of the Middle Stone Age”. Nature. 546 (7657): 293–296. Bibcode:2017Natur.546..293R. doi:10.1038/nature22335. ISSN0028-0836. PMID28593967. S2CID205255853.