Xalifa ibn Zayd al Nahayon

Xalifa ibn Zayd al Nahayon
خليفة بن زايد آل نهيان
BAA Prezidenti Xalifa ibn Zayd al Nahayon
Mansab davri 2004-yil 3-noyabr – 2022-yil 13-may
Hukumat boshligʻi	Muhammad ibn Rashid al Maktum
Oʻtmishdoshi	Zayd ibn Sulton al Nahayon
Vorisi	Muhammad ibn Zayd al Nahayon
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi	25-yanvar 1948-yil Abu-Dabi
Vafoti	13-may 2022-yil(2022-05-13) (74 yoshda) Abu-Dabi[1]
Otasi	Zayd ibn Sulton al Nahayon
Mukofotlari	Andoza:Katolik Izabella ordeni katta xochi Andoza:Falastin yulduzi ordeni

Shayx Xalifa ibn Zoid ibn Sulton Ol Nahayon (arabcha:  خليفة بن زايد بن سلطان آل نهيان‎; 1948-yil 7-sentyabr – 2022-yil 13-may) – Birlashgan Arab Amirliklarining ikkinchi prezidenti va Abu-Dabi hukmdori boʻlib, 2004-yil noyabridan 2022-yilning may oyida vafotigacha xizmat qilgan^[2][3][4].

Xalifa Birlashgan Arab Amirliklarining birinchi prezidenti Zayd ibn Sulton al Nahayonning toʻngʻich oʻgʻli edi. Abu-Dabi valiahd shahzodasi boʻlgan. Otasi sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolarga duch kelganida, amalda prezidentlik vazifasini bajargan^[5]. 2004-yil 2-noyabrda otasining oʻrniga Abu-Dabi hukmdori etib tayinlandi va ertasi kuni Federal Oliy Kengash uni BAA prezidenti etib sayladi. Abu-Dabi hukmdori sifatida u Abu-Dabiga madaniy va ilmiy markazlarni jalb qilib, Luvr Abu-Dabi, Abu-Dabi Nyu-York universiteti va Abu-Dabi Sorbonna universitetini tashkil ettirdi^[6].

Xalifaning prezidentligi davrida Birlashgan Arab Amirliklari mintaqaviy iqtisodiy kuchga aylandi va uning iqtisodiyoti oʻsdi^[7][8]. Xalifa gʻarbparast modernizator sifatida koʻrilgan, uning yumshoq yondashuvi mamlakatni mintaqaviy siyosatdagi keskin davrda boshqarishga imkon bergan. AQSh va Isroil bilan yaqinroq aloqalarni oʻrnatgan^[9]. 2007-2008 yillardagi moliyaviy inqiroz davrida prezident sifatida Dubayga milliardlab dollarlarni jalb qila oldi^[7]. 2010-yil 4-yanvarda Burj Dubay nomi bilan ochilgan dunyodagi eng baland texnogen inshoot uning sharafiga Burj Xalifa deb oʻzgartirildi^[10].

2014-yil yanvar oyida Xalifa insultga uchradi^[11]. Keyinroq davlat ishlarida pastroq mavqeni oldi, lekin prezidentlik vakolatlarini saqlab qoldi. Uning ukasi Muhammad ibn Zayd al Nahayon davlatning muhim ishlarini va Abu Dabi amirligining kundalik qarorlarini qabul qilgan^[12]. 2018-yilda Forbes jurnali uni dunyoning eng qudratli odamlari roʻyxatiga kiritdi^[13]. 2022-yil 13-mayda vafotidan soʻng Xalifaning oʻrniga uning ukasi Muhammad keldi.

Manbalar

1. „БААда президент вафоти муносабати билан уч кунлик мотам эълон қилинди“. kun.uz.
2. „Sheikh Khalifa ibn Zayed Al Nahyan | Biography, Family, & Facts“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2021-yil 31-avgust.
3. „UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away on 13 May 2022 at the age of 73“ (en). gulfnews.com. Qaraldi: 2022-yil 13-may.
4. „UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away“ (en). Khaleej Times. Qaraldi: 2022-yil 13-may.
5. „H. H. Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan“ (en). United Arab Emirates. Qaraldi: 2021-yil 30-mart.
6. „UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73“. The Guardian (2022-yil 13-may).
7. „UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73“. The Guardian (2022-yil 13-may).
8. „The UAE economy's transformation under Sheikh Khalifa's leadership“. The National (2022-yil 14-may).
9. „Modernising UAE leader Khalifa moved UAE closer to U.S.“. Reuters (2022-yil 13-may).
10. „World's tallest building opens in Dubai“. BBC News (2010-yil 4-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 11-aprel.
11. „Sheikh Khalifa's condition stable as he recovers from stroke“. The National (2014-yil 25-yanvar). Qaraldi: 2014-yil 16-iyul.
12. „UAE president stable after suffering stroke“. Financial Times (2014-yil 26-yanvar).
13. „The World's Most Powerful People“ (en). Forbes. Qaraldi: 2021-yil 6-sentyabr.