Al-Dahhok ibn Muzohim |
|---|
| Shaxsiy maʼlumotlar |
|---|
| Vafoti |
hijriy 105 / milodiy 723-yil |
|---|
| Era |
8-asr |
|---|
| Hudud |
Islomning oltin davri |
|---|
| Mazhab |
Islom |
|---|
| Imom |
Sunniy |
|---|
| Asosiy qiziqish(lar)i |
Hadis, Tafsir, Fiqh |
|---|
| Mashhur fikr(lar)i |
Qur’on va hadis tafsirlari |
|---|
Al-Dahhok ibn Muzohim (hijriy 105 / milodiy 723-yil vafot etgan) hadis adabiyoti, Qur’on tafsiri va islom huquqshunosligiga qoʻshgan hissasi bilan mashhur boʻlgan ilk islom arbobi edi. U aytgan baʼzi rivoyatlarining haqiqiyligi bilan bogʻliq bahs-munozaralarga qaramay, uning taʼsiri tarixiy va diniy matnlarda keng eʼtirof etilgan. Ibn Hibbon kabi olimlar uning saʼy-harakatlarini eʼtirof etgan boʻlsa-da, ayrimlar uning ishiga shubha bilan qaragan.
Faoliyati
Uning hadis adabiyotiga qoʻshgan hissalari turli manbalarda qayd etilgan. 1000 qudsiy hadis: ilohiy soʻzlar ensiklopediyasi kitobida Dahhokning hadislarni tarqatishdagi ishtiroki rivoyatlar zanjiri orqali aytib oʻtilgan[1].
Rajab Shenturk oʻzining „Hikoyaviy ijtimoiy tuzilma“ asarida Ibn Hibbon al-Dahhakni hurmat qilganini va uning Ibn Abbosdan bevosita hadis eshitmaganini tilga olgan. Biroq, koʻplab olimlar Al-Dahhakni zaif roviy deb hisoblashgan[2].
Al-Dahhak tafsir (Qur’on sharhi) sohasida ham salmoqli hissa qoʻshgan. „Tafsir Ibn Kasir“ kitobining 5-juzida uning talqinlari Ibn Abbos va al-Hasan al-Basriy kabi boshqa mashhur ulamolar talqinlari qatorida alohida eʼtirof etilgan[3].
Vafoti
Al-Dahhok ibn Muzohim hijriy 105-yil (milodiy 723-yil) vafot etgunigacha ilmiy faoliyat bilan shugʻullangan[4].
Manbalar
