Екобіоморфа

Екобіоморфа (від дав.-гр. οἶκος — житло, місцеперебування, дав.-гр. βίος — життя і дав.-гр. μορφή — вид, форма) — сукупність (група) рослин, не обов'язково споріднених, але які мешкають в подібних умовах середовища (мають подібні екологічні ніші) і мають певний тип пристосувальної структури та пов'язаних з нею фізіологічних особливостей[1][2].

Історія виникнення

Термін був введений Є. М. Лавренком в 1965 р. як заміна терміна життєва форма (інакше біоморфа)[1]. Формально, відмінності між термінами умовні, і часто вони можуть застосовуватися як синоніми[3].

Зазвичай, популяції видів, які належать до однієї екобіоморфи, займають аналогічні екологічні ніші і виконують подібні функції в структурах екосистем, утворенні умов середовища, кругообігу речовин і енергії, і можуть бути пов'язані між собою синузіальними консорциями[2].

Класифікація екобіоморф

Класифікації екобіоморф в радянському союзі розробляли І. Г. Серебряков, а потім Б. А. Биков. Також класифікацією екобіоморф є класифікація К. Раункієра, однак, класифікація Серебрякова є найбільш поширеною і визнана найвдалішою[3][2].

Класифікація Бикова

8 відділів:

  1. Лишайникова екобіоморфа
  2. Мохова екобіоморфа
  3. Екобіоморфа папоротевидних
  4. Екобіоморфа голонасінних
  5. Екобіоморфа однодольних автотрофних
  6. Екобіоморфа однодольних гетеротрофних
  7. Екобіоморфа дводольних автотрофних
  8. Екобіоморфа дводольних гетеротрофних

Класифікація Серебрякова

Відділи Типи
Деревні рослини I — дерева, II — чагарники, III — чагарнички
Напівдеревні рослини IV — напівчагарники і напівчагарнички
Наземні трави V — полікарпічні трави, VI — монокарпічні трави
Водні трави VII — земноводні трави (болотні, або гелофіти — бруньки відновлення під водою, пагони — над водою), VIII — плаваючі та підводні трави (гедатофіти і гідрофіти)

Приклади

Стланникова форма ялівця на кам'янистому субстраті

До екобіоморфам можна віднести рослини одного ярусу, або синузії[2].

За класифікацією Серебрякова дерева можуть мати різні екобіоморфи, а саме:

  • Дерева з прямостоячими стовбурами. Така життєва форма широко поширена, вказує на нормальні і оптимальні умови місцепроживання (мінімальні відхилення в онтогенезі).
  • При погіршенні умов середовища можуть бути виділені проміжні форми (зменшення висоти, крони тощо), і останньою формою в такому ряду можуть бути стланникові форми дерев: кедровий стланик, вільховий стланик, стланник сосни гірської та інших видів сосни, ялівцевий стланник. Такі форми виростають в районах, з екстремальними умовами середовища, — на Крайній Півночі, в передгольцовому гірському поясі, на узбережжі Охотського моря, — в районах з прохолодним сирим літом, довгою зимою, рясними снігопадами, сильними вітрами[3].
Ялівець бонсай — теж екобіоморфа

Екобіоморфи можуть бути також у одного виду рослини, коли воно виростає в різних умовах середовища — наприклад екобіоморфи дуба монгольського, що росте на різних висотах в Примор'ї[3], або сосна, габітус якої, зростаючої на піщаних ґрунтах, дуже відрізняється від сосни, що виростає на верховому болоті[4]. Причому ці відмінності обумовлені не просто умовами середовища, а й генетичними відмінностями популяцій, які ростуть у різних середовищах[5][6].

Іноді виділяють онтобіоморфи — форма росту, властива виду в певні періоди його життєвого циклу. Так як в різні періоди життя рослини, навколишнє його середовище проживання може дуже сильно відрізнятися, то в процесі онтогенезу і переходу рослини з одних умов зростання в інші (наприклад з одного ярусу в іншій[3] — ялина, або з водного середовища в повітряне[4] — стрілолист) змінюється і життєва форма рослини.

У тварин

Для тварин не розроблено настільки докладної класифікації, як для рослин. Для тварин, які займають подібні екологічні ніші і виконують подібні функції в екосистемі, введено термін гільдія. Наприклад вівці та кенгуру належать до однієї гільдії, так як виконують в екосистемах схожі ролі[7].

Примітки

  1. а б Экобиоморфа. БСЭ. Архів оригіналу (Яндекс словари) за 4 липня 2012. Процитовано 8 листопада 2010.
  2. а б в г Быков Б. А. Экологический словарь [1] [Архівовано 10 грудня 2015 у Wayback Machine.] Алма-Ата: Наука, 1983. — 216 с
  3. а б в г д >Москалюк Т.А. Лекции по биогеоценологии. Лекция 6. Жизненные формы как отражение условий среды и отношений в фитоценозе : [арх. 8 лютого 2009]. — сайт Ботанического сада ДВО РАН. Архівована копія. Архів оригіналу за 8 лютого 2009. Процитовано 12 квітня 2019.{{cite web}}: Обслуговування CS1: Сторінки з текстом «archived copy» як значення параметру title (посилання)
  4. а б Б. М. Медников. Аксиомы биологии (Biologia axiomatica). — Москва : Аксиомы биологии (Biologia axiomatica), 1982. — С. 38. — 70 с.
  5. Муратова Е.Н., Седельникова Т.С. Геномные и хромосомные мутации у сосны обыкновенной (Pinus sylvestris L.) в экстремальных условиях произрастания. — Хвойные бореальной зоны, 2004. — С. 128-140.
  6. Лесная энциклопедия [Архівовано 22 вересня 2015 у Wayback Machine.]: В 2-х т./Гл.ред. Воробьев Г. И.; Ред.кол.: Анучин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985.-563 с., ил.
  7. М. Бигон, Дж. Харпер, К. Таунсенд. Экология. Особи, популяции и сообщества т. 2. — Москва : Мир, 1989.

Посилання

Література

  • Бродский А. К. Краткий курс общей экологии / Учебное пособие для ВУЗов. — СПб. : «Деан», 2000. — 224 с.
  • Воронов А. Г. Геоботаника / Учеб. Пособие для ун-тов и пед. ин-тов. — М.: Высш. шк., 1973. — 384 с.
  • Степановских А. С. Общая экология / Учебник для вузов. — М.: ЮНИТИ, 2001. — 510 с.
  • Крылов А. Г. Жизненные формы лесных фитоценозов. — Л.: Наука, 1984. — 184 с.
  • Культиасов И. М. Экология растений. — М.: Изд-во МГУ, 1982. — 384 с.
  • Серебряков И. Г. Экологическая морфология растений. — М., 1962.

Read other articles:

يعقوب الرشيد معلومات شخصية الميلاد 9 مايو 1928  مدينة الكويت  الوفاة 27 يونيو 2007 (79 سنة)   مدينة الكويت  مواطنة إمارة الكويت الكويت  الحياة العملية المدرسة الأم الجامعة الأميركية في بيروت  المهنة شاعر،  وصحفي،  ودبلوماسي  اللغات العربية  بوابة الأدب تع...

 

هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر مغاير للذي أنشأها؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً تقديم طلب لمراجعة المقالة في الصفحة المخصصة لذلك. (يناير 2023) هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فض...

 

French international school in EthiopiaGebre-Mariam French-Ethiopian High SchoolLycée franco-éthiopien Guébré-Mariamገብረ ማርያም ትምህርት ቤትLocationChurchill RoadArada-Kebele 01/021496/1220 Addis-AbebaEthiopiaCoordinates9°01′27″N 38°45′09″E / 9.024036°N 38.752382°E / 9.024036; 38.752382InformationTypeFrench International schoolMottoTwo cultures, three languagesEstablished1947PrincipalJean-Christophe TorresGradesPreschool – 12th gr...

2001 film by Richard Berry L'Art (délicat) de la séductionFilm posterDirected byRichard BerryScreenplay byRichard BerryFabrice Roger-LacanBased onKurtzby Jean-Marc AubertStarringPatrick TimsitCécile de FranceRichard BerryCinematographyDominique BouilleretEdited byAnna RuizMusic byÉric SerraProductioncompaniesStudioCanalBlue Dahlia ProductionsTF1 Films ProductionJ.M. ProductionsCanal+Distributed byCTV InternationalRelease date 21 March 2001 (2001-03-21) Running time97 minute...

 

Joseph Moore Voller Name Joseph John Moore Nation Vereinigte Staaten Vereinigte Staaten Geburtstag 12. Januar 1901 Geburtsort New York City, Vereinigte Staaten Sterbedatum 28. April 1982 Sterbeort New York City, Vereinigte Staaten Karriere   Joseph John Joe Moore (* 12. Januar 1901 in New York City; † 28. April 1982 ebenda) war ein US-amerikanischer Eisschnellläufer. Moore gewann im Jahr 1921 die Eastern Championships und wurde im folgenden Jahr kanadischer Meister im M...

 

Political elections for public offices in Zimbabwe Politics of Zimbabwe Constitution Constitutional history Human rights Government President Emmerson Mnangagwa Vice-President Constantino Chiwenga Kembo Mohadi Cabinet Legislature Parliament Senate President National Assembly Speaker Constituencies Judiciary Supreme Court Elections General 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2008 2013 2018 2023 Referendums 2000 2013 Electoral Commission Political parties Administrative divisions Provinces Districts ...

The Most ReverendGunnar HultgrenArchbishop of UppsalaPrimate of SwedenChurchChurch of SwedenArchdioceseUppsalaAppointed1958In office1958–1967PredecessorYngve BriliothSuccessorRuben JosefsonOrdersOrdination17 May 1925Consecration1 February 1948by Erling EidemRankMetropolitan ArchbishopPersonal detailsBorn(1902-02-19)19 February 1902Eskilstuna, SwedenDied13 February 1991(1991-02-13) (aged 88)Uppsala, SwedenBuriedGamla kyrkogården in HärnösandNationalitySwedishParentsAxel Gustav H...

 

This article lists the major power stations located in Jilin province. Non-renewable Coal-based Station Name in Chinese Coordinates capacity (MW) Operational units Under construction units Reference Shuangliao Power Station 双辽电厂 43°31′41″N 123°27′55″E / 43.52806°N 123.46528°E / 43.52806; 123.46528 (Shuangliao Thermal Power Station) 1,800 4*300 MW, 1*600 MW Changchun No2 Power Station 长春第二热电厂 43°53′01″N 125°23′...

 

Description of the climate of Iceland Köppen climate classification types of Iceland Cars stuck in snow Iceland has a subpolar oceanic climate (Köppen climate classification Cfc)[1] near the southern coastal area and tundra (Köppen ET) inland in the highlands. The island lies in the path of the North Atlantic Current, which makes its climate more temperate than would be expected for its latitude just south of the Arctic Circle. This effect is aided by the Irminger Current, which al...

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Sonora FM – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Untuk kegunaan lain, lihat Sonora (disambiguasi). Sonora FMJenisJaringan radioSloganRadio Informasi dan HiburanNews, Traffic and MusicNegara&...

 

Chief executive officer of the Royal Court of Jersey The Deputy Viscount bearing the Royal Mace in 2008 The Viscount of Jersey (French: Vicomte de Jersey) has, since the 14th century, been the chief executive officer of the Royal Court of Jersey. Since 1930, court services have been provided by the Viscount's Department (French: Département du Vicomte)[1] in conjunction with the Judicial Greffe. Until 1973 the Viscount was appointed by the Crown; since 1973 Viscounts have been appoin...

 

هذه المقالة بحاجة لصندوق معلومات. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة صندوق معلومات مخصص إليها. يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (مارس 2016) الملقح ه...

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The topic of this article may not meet Wikipedia's general notability guideline. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability cannot be shown, the article is likely to be merged,...

 

5-star hotel in Kuala Lumpur, Malaysia 3°08′07″N 101°41′09″E / 3.135212°N 101.685959°E / 3.135212; 101.685959 Hilton Kuala LumpurHilton Kuala Lumpur (above)Hotel chainHilton Hotels & ResortsGeneral informationTypeHotelClassificationAddress3 Jalan Stesen SentralTown or cityKuala LumpurCountryMalaysiaCoordinates3°08′07″N 101°41′09″E / 3.135212°N 101.685959°E / 3.135212; 101.685959Opened2004OwnerHilton WorldwideOther inf...

 

Australian federal electoral division MacnamaraAustralian House of Representatives DivisionLocation of Macnamara (dark green) in Greater Melbourne, VictoriaCreated2019MPJosh BurnsPartyLaborNamesakeDame Jean MacnamaraElectors108,089 (2022)Area40 km2 (15.4 sq mi)DemographicInner metropolitanCoordinates37°51′36″S 144°58′48″E / 37.86000°S 144.98000°E / -37.86000; 144.98000 The Division of Macnamara is an Australian Electoral Division in the ...

Building in Šancová , BratislavaHousing complex UnitasBytový komplex UnitasGeneral informationArchitectural stylemodernismAddressŠancová 3573/29Town or cityBratislavaCoordinates48°09′29″N 17°07′23″E / 48.158°N 17.123°E / 48.158; 17.123Construction started1931 Housing complex Unitas are open gallery–type apartment complex designed by architects Fridrich Weinwurm and Ignác Vécsei. Built in the beginning of the thirties by the city of Bratislava for t...

 

Croatian First LeagueFounded1991No. of teams14Country CroatiaConfederationEHFMost recentchampion(s)Lokomotiva (5th title)Most titlesPodravka (26 titles)TV partner(s)Sportska TVLevel on pyramid1Relegation to2. HRLŽInternational cup(s)Champions LeagueEuropean LeagueEuropean CupOfficial websitehttp://www.hrs.hr/ 2022–23 season The Croatian Women's First Handball League (Croatian: Prva hrvatska rukometna liga za žene) is the top women's handball league in Croatia. It is organized by the ...

 

Museo Militar de la Fuerza Armada de El Salvador Cuartel El ZapoteUbicaciónPaís El Salvador El SalvadorLocalidad San SalvadorCoordenadas 13°40′53″N 89°11′34″O / 13.681497222222, -89.192877777778Historia y gestiónCreación 16 de junio de 1993Fuerza Armada de El Salvador[editar datos en Wikidata] El Museo Militar de la Fuerza Armada de El Salvador está ubicado en la ciudad de San Salvador. Ocupa las instalaciones del antiguo Cuartel El Zapote, edific...

American singer Flora MoltonBackground informationBorn(1908-03-12)March 12, 1908Louisa County, VirginiaDiedMay 31, 1990(1990-05-31) (aged 82)Washington, D.C.Occupation(s)Street singerInstrument(s)Slide guitarYears active1942–1989Musical artist Flora E. Molton (née Rollins; March 12, 1908 – May 31, 1990) was a street singer and slide guitar player who performed gospel and blues music in Washington, D.C., from the 1940s to shortly before her death. She played slide guitar in the bottl...

 

Sebastian Ernst German sprinter For the German footballer, see Sebastian Ernst (footballer). Sebastian Ernst (born 11 October 1984 in Gelsenkirchen) is a German sprinter who specializes in the 200 metres. His personal best time is 20.36 seconds, achieved during the heats at the 2004 Summer Olympics. This ranks him third among German 200m sprinters, only behind Tobias Unger and Frank Emmelmann.[1] Ernst has represented the sports team TV Wattenscheid 01 and Schalke 04 domestically. Bio...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!