Риҗел 1 а.б. ераклыкта (санакта эшләнгән сурәт)
Риҗел (гарәп. رجل الجبار риҗл әл-җәббар — «Орионның аягы»[ 1] ; Орион β , Орион бетасы, β Ori) — +0,18 күренмә йолдызча зурлыктагы Орион йолдызлыгының аклы-күкле үтә зур йолдыз .
Риҗел 773 яктылык елы ераклыкта урнашкан. Бу B8I-a спектр сыйныфылы йолдыз . Аның массасы 17 Кояшныкына тигез. Аның өслегенең температурасы 11 200 К тәшкил итә, ә яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 85 000 тапкыр артыграк. Димәк бу Галактиканың иң көчле йолдызларыннан берсе.
Тарих һәм исемнәр
Клавдий Птолемей «Әлмагест » китабында аны «сул табан очында якты йолдыз» дип атады[ 2] . Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган «Мәсгуд канунында » аны «сул табанның яктысы» дип атады[ 3] . Тулы исем Риҗелелҗәббар булуы сәбәпле Әлҗәббар исеме да сирәк куллана.
Моны да карагыз
Искәрмәләр
↑ Риҗел — аяк; Җәббар — Орион. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б.
↑ Птолемей К. Альмагест: Математическое сочинение в тринадцати книгах: пер. с древнегреч. И.Н. Веселовского. — М.: Наука, 1998. — 672 с. — С. 254.
↑ Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 134.
Байер Флемстид 1 (π ³) •
2 (π ²) •
3 (π 4 ) •
4 (ο ¹) •
5 •
6 (g) •
7 (π ¹) •
8 (π 5 ) •
9 (ο ²) •
10 (π 6 ) •
11 •
12 •
13 •
14 (i) •
15 •
16 (h) •
17 (ρ ) •
18 •
19 (β , Риҗел) •
20 (τ ) •
21 •
22 (o) •
23 (m) •
24 (γ , Беллатрикс) •
25 •
26 •
27 (p) •
28 (η , Сәефелҗәббар) •
29 (e) •
30 (ψ ) •
31 •
32 (A) •
33 (n¹) •
34 (δ , Минтака) •
35 •
36 (υ , Сабит) •
37 (φ ¹) •
38 (n²) •
39 (λ , Мәйсан) •
40 (φ ²) •
41 (θ ¹, Орион Трапециясе :
θ ¹ A •
θ ¹ B •
θ ¹ C •
θ¹ D ) •
42 (c) •
43 (θ ²) •
44 (ι , Нәййирелсәеф) •
45 •
46 (ε , Әлнизам) •
47 (ω ) •
48 (σ ) •
49 (d) •
50 (ζ , Әлнитак) •
51 (b) •
52 •
53 (κ , Сәеф) •
54 (χ ¹) •
55 •
56 •
57 •
58 (α , Бителҗәүза) •
59 •
60 •
61 (μ ) •
62 (χ ²) •
63 •
64 •
65 •
66 •
67 (ν ) •
68 •
69 (f¹) •
70 (ξ ) •
71 •
72 (f²) •
73 •
74 (k) •
75 (l) Якындагы Башка