Şinzo Abe (安倍 晋三, Abe Shinzō); (21 Eylül 1954, Tokyo - 8 Temmuz 2022, Nara), Japon siyasetçi.
Japonya tarihinde en uzun süre başbakanlık yapan kişidir.[1][2] Japonya'nın hükûmeti kapsamında 26 Eylül 2006'da özel bir toplantıyla Japonya'nın başbakanı olarak seçildi. Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasında göreve gelen en genç başbakanı ve savaştan sonra doğmuş ilk Japon başbakandır. Parlamenter Kan Abe'nin torunu ve eski dışişleri bakanı Shintarō Abe'nin oğlu.
Nagata kentinde siyasi bir ailede doğdu. Büyükbabası Kan Abe ve babası Shintarō Abe da siyasetçiydi. Annesi Yōko Kishi ise eski Başbakanlardan Nobusuke Kishi'nin kızıydı. Seikei Üniversitesi'nde siyasal bilgiler okuyup 1977 yılında mezun oldu. Daha sonra ABD'ye Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde siyasal bilgiler okumak üzere taşındı. Nisan 1979'da Kobe Steel'da çalışmaya başladı. 1982'de şirketten ayrılarak çeşitli yerlerde çalıştı: yetkili asistan, Dışişleri Bakanı, LDP'nin Genel Konseyi'nin oturum başkanının özel sekreteri ve LDP Genel Sekreterliği'nde sekreter oldu.
9 Eylül 2007 tarihinde Afganistan'da görev yapan Japon Deniz Kuvvetleri personelini geri çekme planını askıya aldı. 12 Eylül 2007 tarihinde sağlık sorunlarını ileri sürerek istifa etti. 2012 yılında 478 oyun 328'ini alarak ikinci kez Japonya Başbakanı oldu. Tekrar Başbakan seçilen Abe, bu göreve ikinci kez gelerek son 6,5 yılda seçilen 7. Başbakan olmuştur. 26 Aralık 2012 tarihinde göreve başlamıştır.[3]
28 Ağustos 2020'de Abe, ülseratif kolit rahatsızlığının yeniden tekrarlamasını gerekçe göstererek Başbakanlıktan ve Liberal Demokrat Partisinin Genel Başkanlığından istifa edeceğini duyurdu.[4][5][6]
Suikast
8 Temmuz 2022'de Nara şehrinde düzenlenen mitingde silahlı saldırıya uğradı. Suikast sonrasında kardiyopulmoner arrest yaşadığı ve bilincini kaybettiği bildirildi.[7][8] Kaldırıldığı hastanede vurulduktan yaklaşık yarım saat sonra kan kaybından dolayı öldü.[9][10][11]
Silahlı saldırının ardından 41 yaşındaki Tetsuya Yamagami adlı eski deniz subayı tutuklandı.[12]
Silahlı saldırıya ve ardından vefatına tepki olarak, çok sayıda mevcut ve eski dünya lideri Abe'ye sempatilerini ve desteklerini ifade etti.[13][14]
Kaynakça
- ^ Aytekin, Emre (8 Temmuz 2022). "Öldürülen Abe Şinzo, Japonya'nın en uzun süre görev yapan başbakanı olmuştu". aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Japonya Başbakanı Abe 100 yıllık rekoru kırdı!". haberglobal.com. Haber Global. 20 Kasım 2019. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Abe yine başbakan". 27 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012.
- ^ "Japan PM Abe announces his resignation at press conference". Kyodo News. 28 Ağustos 2020. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
- ^ "Shinzo Abe: Japan's PM resigns for health reasons". BBC. 28 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
- ^ "Japonya Başbakanı Şinzo Abe sağlık sorunları nedeniyle istifa etti". BBC News Türkçe. 6 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2020.
- ^ "Japonya'da eski başbakan Abe'ye suikast girişimi". NTV. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Former Prime Minister Shinzo Abe collapsed, bleeding, during a speech in Nara City. A sound like a gunshot was heard". The Japan News. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "安倍晋三元首相死亡 奈良県で演説中に銃で撃たれる" [Eski Başbakan Shinzo Abe, Nara Eyaleti'nde bir konuşma yaparken silahla vuruldu ve öldü]. NHK (Japonca). Tokyo, Japan. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Former Japanese PM Shinzo Abe 'showing no vital signs' after attack". scmp.com (İngilizce). South China Morning Post. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022.
- ^ "Shinzo Abe, Japan's Longest-Serving Prime Minister, Dies at 67". The New York Times (İngilizce). 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ "Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe Nara'da vuruldu, 40 yaşlarındaki adam tutuklandı". NHK World News -- Japan. NHK Broadcasting. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ Watsom, Kathryn (8 Temmuz 2022). "World leaders mourn assassination of "friend" Shinzo Abe". CBS News. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
- ^ De Guzman, Chad (8 Temmuz 2022). "How the World Is Reacting to Shinzo Abe's Death". Time (İngilizce). 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
