İzvança Muharebesi

İzvança Muharebesi
1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı
Tarih 25 Eylül - 14 Ekim 1676 Bölge Juravno, (Dinyester ile Krekhiv köyü arasında), Ukrayna Sonuç İzvança Antlaşması
Taraflar
Lehistan-Litvanya Birliği	Osmanlı İmparatorluğu Kırım Hanlığı
Komutanlar ve liderler
III. Jan Sobieski	I. Selim Giray Şeytan İbrahim Paşa
Güçler
20.000	40.000-50.000

İzvança Muharebesi veya Ukraynaca adıyla Juravno Muharebesi; 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı sırasında, 25 Eylül-14 Eylül 1676 tarihleri arasında, Lehistan Kralı III. Jan Sobieski yönetimindeki birlikler ile Lehistan Serdarı Şeytan İbrahim Paşa komutasındaki yüz bin kişilik Osmanlı ordusu arasında, Polonya'nın Lviv Oblastı'ndaki Juravno kasabasında gerçekleşmiştir.

1672 Bucaş Antlaşmasını iptal etmek isteyen III. Jan Sobieski 1676'da Leh ordularını yeniden düzenlemeye girişti. Sobieski merkezî bir devlet vergi sistemi kurmak yerine asaletin desteğine güvenmiş, orduyu güçlendirme gayretleri vergi toplamakta karşılaştığı zorluklardan dolayı engellenmiştir.^[1] Jan Sobieski 1672 Bucaş Antlaşmasının şartlarını kabul etmeyip tekrar savaşa girdi.

Jan Sobieski komutasındaki yeni Leh orduları, savaşın başlarında Moldova ve işgal altındaki Ukrayna topraklarında Osmanlı kuvvetlerini geri püskürtmeyi başarırlar, ancak sonra savaşın gidişatı değişir. Osmanlı ordusunun başına geçen Şeytan İbrahim Paşa, Leh ordusunu Juravno'dan kuşatır. Sonunda her iki taraf da uzlaşmayı kabul eder ve İzvança Antlaşması imzalanır.^[2]

Çarpışma

Ağustos 1676'da, Türk ve Tatar birliklerinden oluşan 40-50 bin kişilik ordu Pokucie'ye girdi. Jan Sobieski 20 bin askeriyle onları karşıladı. Dinyester ve Sviça nehirleri arasındaki Juravno kırlarında çarpışmalar sürdü. 24 Eylülde Lehler Tatarlar ile Voynıliv and Dolha'da çarpıştılar, sonra Juravno'ya çekildiler.

Leh ordusu Dinyester kıyısındaki Juranno'da kamp kurdu. 24-26 Eylül'de Kırım Hanı I. Selim Giray Han önderliğindeki Tatarlar ve 28-29 Eylül tarihlerinde Şeytan İbrahim Paşa komutasındaki Türklerle çarpıştılar. 29 Ekimde Leh kralı birliklerini hendeklerinin içine yerleştirdi, Osmanlılar Lehleri mevzilerinden çıkaramadılar.

Kuşatma

Türkler kuşatmaya hazırlanıp, 5 Ekim'den itibaren Leh kamplarını ağır top ateşine tuttular. Erzak istihkamı durduğu için Lehler zor durumda kaldılar. 13 Ekimde Lehler geri çekildiler. Kuşatma sırasında Lehler yakındaki bir kaleden havan topları edinip Osmanlı birliklerine bunlarla saldırdılar. Osmanlılar, Lehlere destek kuvvetlerinin geldiğini zannettiler.

Şehirdeki şiddetli savunma ve Osmanlı birliklerindeki kayıplar üzerine 14 Ekimde ateşkes anlaşması yapıldı ve 17 Ekimde barış antlaşması (İzvança Antlaşması) yapıldı.

Antlaşma

Antlaşmada Bucaş Antlaşması'nda kabul edilmiş sınırlar biraz değişti. Podolya yine Osmanlının olurken Ukrayna'nın üçte biri ise Lehistan'a bırakıldı. Ancak, Lehistan'ın Osmanlı Devletine pişkeş vergi ödemesi kaldırıldı ve iki Ukrayna kalesi Polonya'ya verildi. Antlaşmadan birkaç gün sonra Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmed Paşa öldü.

Kaynakça

1. Peter N. Stearns, William Leonard Langer (2001). The Encyclopedia of world history: ancient, medieval, and modern, chronologically arranged. Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 9780395652374. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
2. Antonina Tausch. "Polish-Turkish Relations: A Social-Political Analysis". 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010.