Çoban uydu (veya çoban ay), gezegen halkası malzemesindeki bir boşluğu temizleyen veya parçacıkları içerdiği bir halka içinde tutan küçük bir doğal uydudur. Bu isim, çoban olarak halka parçacıklarının "sürüsünü" sınırlandırmalarının bir sonucudur.
Yerçekimi etkileri nedeniyle çoban uydular halkalardaki parçacıkları toplar ve yörüngesel rezonans yoluyla orijinal yörüngelerinden saptırırlar. Bu, halka sisteminde, özellikle çarpıcı Cassini Bölümü gibi diğer karakteristik bantlar veya halkaların garip "bükülmüş" deformasyonu gibi boşluklara neden olur.
Neptün'ün halkaları, Dünya merkezli gözlemlerde eksik yaylardan oluştuğu görüldüğü için sıra dışı olarak düşünülüyordu, ancak Voyager 2'nin görüntüleri, halkaların parlak yaylar içeren tam halkalar olduğunu gösterdi.[8] Halkaların içindeki yayların çoban uydu Galatea ve keşfedilmemiş çoban uyduların yerçekimi etkisi ile oluştuğu düşünülmektedir.[9]
Küçük gezegenler
Bazı centaurların etrafında halkalar tespit edilmiştir. Chariklo'nun halkaları oldukça belirgindir ve halkaların ya bir çoban uydu tarafından yerinde tutulduğu ya da çok genç olduklarından şüphelenilmektedir.[10]Chiron'un da Chariklo'nunkine benzer halkalara sahip olduğu düşünülmektedir.[11]
^Moutamid (1 Ekim 2015). "How Janus' Orbital Swap Affects the Edge of Saturn's A Ring?". Icarus. Cilt 279. ss. 125-140.
^Esposito (1 Ocak 2002). "Planetary rings". Reports on Progress in Physics (İngilizce). 65 (12). ss. 1741-1783. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
^Karkoschka (1 Mayıs 2001). "Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites". Icarus. 151 (1). ss. 69-77.