Zehra Bilir doğum adı ile Eliza Ölçüyan[1] 26 Mart 1913, Arapgir, - 28 Haziran 2007, İstanbul), Türkü Ana olarak bilinen Türkiye Ermenisi Türk halk müziği sanatçısı.
Eliza Ölçüyan 26 Mart 1913 tarihinde Ma'mûretü'l-Azîz Vilayeti'nin Arapgir kazasında doğdu. Sabah Gazetesi'ne verdiği bir demeçte biyolojik babasının kendisi 1,5 yaşındayken I. Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybettiğini söylemiş ve "Ben Türk babamı bilirim. Nüfusta adım Ermeni adıymış ama ben Türk'üm, Müslümanım." demiştir.[2]
1943'te radyo aracılığıyla sesini duyurmuştur. 1944'te halk türkülerini sahne üzerinde ilk kez okuyan türkücüdür. 1930'larda Darülbedayi'de balerin olarak çalışan[kaynak belirtilmeli] Zehra Bilir, fark edilen müzik yeteneğini yönlendirmek amacıyla besteci ve kanun sanatçısı Artaki Candan (1885-1948)'dan ve Hüseyin Sadeddin Arel (1880 - 1955)'ten dersler aldı.
Sanatçı; sahneye şalvar, çarık gibi giysilerle çıkması ve özellikle elindeki mendili sallamasıyla ve türküleri yörelerine ait otantik özellikleriyle okumasıyla ilgi toplamıştır. Birçok türkü derlemesi de yaparak Türk halk kültürüne büyük katkıda bulunan Zehra Bilir, 1952 senesinde ardında pek çok plak bırakarak müzik hayatından çekilmiştir.
Zehra Bilir, 28 Haziran 2007’de İstanbul'da yaşadığı huzurevinde 94 yaşında yaşında hayatını kaybetti. 4 Temmuz 2007’de Zincirlikuyu Camii’nde öğle vakti kılınan cenaze namazının ardından, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.[3]
Derlediği türkülerden bazıları
- Tiridine Bandım
- Kalenin Bayır Düzü
- Cemo Gül Açanda Gel
- Başındaki Tellere
Dış bağlantılar
Kaynakça
