|
Yolgeçen, Arhavi
Yolgeçen, Artvin ilinin Arhavi ilçesine bağlı bir köy.
Tarihçe
Yolgeçen köyünün eski adı Loma veya Lome'dir. Biz Laz köyü olan Loma (ლომა), Gürcüce erkek Loma'yla (ლომა) ilişkili olabilir.[4] Nitekim Klarceti bölgesinde bir yerleşim yeri olan Lomaşeni de bu isimden türemiştir. Bu yer adı Türkçeye de "Loma" şeklinde girmiştir. 1835 tarihli Arhavi nüfus defteri ile 1876 yılı Trabzon vilayeti salnamesi ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Loma veya Lome (لومە) biçiminde yazılmıştır.[5][6][7]
Loma köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, Antik Çağ'da Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar, Trabzon İmparatorluğu'nu 1461'de ortadan kaldırdıktan sonra, 1547 yılında bu bölgeyi de tamamen ele geçirmiştir.[8] 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre köy, Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Hopa kazasına bağlıydı. Nüfusu 58 hanede yaşayan 120 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusundan ibaret olma ihtimali bulunmaktadır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 10 keçi/koyun, 2 at, 157 inek ve 5 öküz tespit edilmiştir.[9]
Loma köyü, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rus idaresi sınırları içinde kalmıştır. Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, 1917 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisi notlarında Rusça Lome (Ломэ) şeklinde yazdığı köyde 21 hanede 92 yaşıyordu.[10]
Loma, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlıydı.[7] 1935 genel nüfus sayımında "Lome" olarak kaydedilmiş olan, Artvin ve Rize vilayetleri yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasına bağlı Arhavi nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Bu tarihte köyün nüfusu 654 kişiden oluşuyordu.[11] Loma veya Lome "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yolgeçen olarak değiştirilmiştir.[12] Bununla birlikte Papilat adı köyün yeni adıyla birlikte bir süre daha resmi kayıtlarda "Yolgeçen (Lome)" biçiminde kullanılmıştır.[13]
2014 yılında, köyde mimari dokusunu korumuş 10 Laz evi, 25 serender ve 3 su değirmeni bulunmaktaydı.[14]
Coğrafya
Yolgeçen köyü, Arhavi ilçe merkezine 8 km uzaklıktadır.[15] Köyde Nopinare Mahallesi bulunmaktadır.
Nüfus
Kaynakça
- ^ "Yolgeçen, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Arhavi Yolgeçen Köy Nüfusu". Nufusune.com. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 180, ISBN 9786055708856.
- ^ "1165 no.lu Arhavi Nüfus Defteri". 1835.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 368, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
- ^ ,,კოლხური (მეგრულ-ლაზური) ენა", (Hazırlayanlar) Rusudan Amirecibi-Mullen (editör), Nana Danelia, İnga Gundua, Tiflis, 2006, s. 22. 19 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 99940-61-43-7
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 369, ISBN 9789157871117.
- ^ "İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 167". 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2024.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 269" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 715". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2022.
- ^ Ceyhun Akyol, Sinan Güner, Yener Oğan, Ekrem Aydın, Rahime Yüce, Tuncay Uluyurt (2014). "Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi – Artvin İli Arhavi İlçesi Örneği". dergipark.org.tr. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ a b c d "Yolgeçen Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
|
|
