Wilson Prensipleri Cemiyeti

Wilson Prensipleri Cemiyeti (veya Wilson İlkeleri Cemiyeti), 4 Aralık 1918’de İstanbul’da kurulmuş ve iki ay faaliyet göstermiş bir dernektir.

I. Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra yabancı işgaline uğrayan Anadolu’daki egemenlik sorununa Wilson İlkeleri doğrultusunda bir çözüm bulmayı amaçlar. Dernek üyelerinin bir kısmı barıştan sonra ülkenin Amerikan mandası altına girmesi düşüncesini ortaya atmıştır. Cemiyet çok kısa ömürlü olmuş ancak ortaya attığı Amerikan mandası fikri özellikle İzmir'in işgalinden sonra yaygınlaşmış; Erzurum ve Sivas Kongrelerinde tartışılmıştır.

Kuruluşu

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Thomas Woodrow Wilson, 8 Ocak 1918’de yaptığı bir konuşmada savaş sonrası için ABD’nin istediği dünya düzenini on dört madde ile ifade etmişti. Wilson ilkelerinin 12. maddesi, Osmanlı İmparatorluğu’nda Türklerin çoğunlukta olduğu bölgelere ilişkindi ve bu bölgelerin bağımsızlığının sağlanmasını öngörüyordu. 12. maddenin uyandırdığı ümitle Halide Edip, Wilson Prensipleri Cemiyeti’nin kurulması önerdi.

Dernek, çoğunluğu gazetecilerden oluşan bir aydın grubu tarafından 4 Aralık 1918’de kuruldu. Kuruluş yeri ve merkezi İstanbul'da Vakit Gazetesi idarehanesi idi. Yönetim kurulunda Halide Edip, Refik Halid, Ali Kemal, Hüseyin Avni, Ragıp Nurettin yer aldı. Cemiyet yöneticileri 5 Aralık 1918 tarihinde Amerika Başkanı Wilson’a gönderdikleri 9 maddelik bir muhtıra ile resmen Amerikan mandasını talep ettiler.

Amerikan mandası fikri

Cemiyetin amacı, önce Amerika’nın dostluğunu kazanarak, Wilson Prensiplerine uygun bir barışın gerçekleştirilmesini sağlamak için çalışmaktı. Ayrıca cemiyet üyelerinin bir kısmı, barıştan sonra ülkenin Amerikan mandası altına girmesi için çalışıyor, Osmanlı Devleti’nin ancak Amerikan mandası altına girerse Milletler Cemiyeti içinde diğer devletler ile eşit hukuka sahip olabileceğini savunuyordu. Amerikan mandasını isteyenlerin başlıca dayanak noktası, Osmanlı Devleti’nin çoğunluğu Türk olan bölgelerinin bile bağımsız kalamayacağı, paylaşılacağı yahut bir başka devletin himayesi altına gireceği endişesi idi. Onlara göre, eğer Amerikan mandası altına girilirse, Amerika’nın rehberliği ve liderliği ile kalkınmak mümkün olacaktı. Ayrıca eğer Amerikalılar çekip gitse bile, arkalarında kuvvetli, müreffeh, kültürlü, bütün etnik unsurları müşterek değerlere sahip bir Türkiye bırakacaklardı.

Aktif üyeleri

Cemiyet, Amerikan mandası lehinde kamuoyu oluşturmak için özellikle basın yoluyla çaba sarf etti. Dönemin önemli gazetelerinin başyazar ve sahipleri cemiyetin üyeleri arasındaydı. Ati ve İkdam gazeteleri başyazarı Celâl Nuri, Akşam gazetesi başyazarı Necmeddin Sadık, Zaman gazetesi başyazarı Cevat, Yeni Gazete başyazarı Mahmud Sadık, Vatan gazetesi başyazarı Ahmet Emin, Yeni Gün gazetesi başyazarı Yunus Nadi aktif üyeler arasındaydı.

Kapanması

Cemiyet, kuruluşundan iki ay sonra kapandı. Kapanışın ardından cemiyet üyelerinin bir kısmı Anadolu’da Mustafa Kemal önderliğinde yürütülen Milli Mücadele’ye katılmış; bir kısmı ise Osmanlı hükûmetlerinde görev almıştır.

Read other articles:

Тарбаев, Сангаджи Андреевич

Сангаджи Тарбаевкалм. Тарбан Санһҗ Председатель комитета Государственной Думы Федерального собрания Российской Федерации по туризму и развитию туристической инфраструктуры с 12 октября 2021 Предшественник должность учреждена Депутат Государственной Думы Федеральн...

 

العلبطي (مبين)

قرية العلبطي  - قرية -  تقسيم إداري البلد  اليمن المحافظة محافظة حجة المديرية مديرية مبين العزلة عزلة بني الشومي السكان التعداد السكاني 2004 السكان 500   • الذكور 264   • الإناث 236   • عدد الأسر 60   • عدد المساكن 66 معلومات أخرى التوقيت توقيت اليمن (+3 غرينيتش) ت

 

Faculté des lettres de Sorbonne Université

Faculté des lettres de Sorbonne UniversitéLa chapelle Sainte-Ursule de la Sorbonne en 2015.HistoireFondation 1er janvier 2018StatutType Regroupement de composantesDirecteur Béatrice Perez (d) (depuis 2021)Site web lettres.sorbonne-universite.frClassementRang national 2e/85 ARWU (2022)2e/85 THE (2022)Rang international 35e/1 000 ARWU (2022)88e/1 600 THE (2022)LocalisationPays FranceLocalisation Parismodifier - modifier le code - modifier Wikidata Ne doit pas être confondu avec Un...

Колошин Анатолій Олександрович

Колошин Анатолій ОлександровичДата народження 26 січня (8 лютого) 1917Місце народження Петроград, Російська імперіяДата смерті 25 лютого 2004(2004-02-25) (87 років)Місце смерті Москва, РосіяГромадянство  Російська імперія СРСР РосіяAlma mater Всеросійський державний інститут к...

 

2022年告示牌百强单曲榜冠军单曲列表

這是登上美國2022年單曲榜冠軍的歌曲列表。《Billboard》Hot 100是美國計算歌曲排行成績的榜單。它的數據由Luminate數據（英语：Luminate Data）匯編，並由美國音樂雜誌《Billboard》出版。它的數據基於每首歌每週的實體唱片和線上下載銷量、美國廣播電台接收到的电台播放量，以及線上數碼音樂商店（英语：Music streaming service）的音訊和影片串流媒體（英语：Music streaming）播放量...

 

Градостроительный кодекс Российской Федерации

Градостроительный кодекс Российской Федерации Вид Федеральный закон (Россия) Номер 190-ФЗ Принятие Государственной Думой 22 декабря 2004 Одобрение Советом Федерации 24 декабря 2004 Подписание Президентом РФ Владимиром Путиным 29 декабря 2004 Вступление в силу 29 декабря 2004 Перва...

Angela Borsuk

Israeli chess player Angela BorsukCountry Soviet Union Ukraine IsraelBorn (1967-08-29) August 29, 1967 (age 56)Kherson, Ukrainian SSR, Soviet UnionTitleInternational Master (2008)Woman Grandmaster (1997)Peak rating2398 (October 2008)Peak ranking67th woman (October 2008)[1] Angela Borsuk (Hebrew: אנג'לה בורסוק, born 29 August 1967) is an Israeli chess player. She previously represented Soviet Union and Ukraine. Borsuk was born in Kherson, Ukrain...

 

Henry John Andrews

This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (December 2013) (Learn how and when to remove this template message) Henry John AndrewsBorn(1871-03-23)23 March 1871London, EnglandDied22 October 1919(1919-10-22) (aged 48)Waziristan, IndiaBuriedBannu CemeteryAllegianceUnited KingdomService/branchBritish Indian ArmyYears of service1917–1919RankCaptain...

 

Apatophysis barbara

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. Apatophysis barbara Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Famili: Cerambycidae Genus: Apatophysis Spesies: Apatophysis barbara Apatophysis barbara adalah spesies kumbang tanduk panjang yang tergolong fa...

Lisa Mazzotti

Italian voice actress Some of this article's listed sources may not be reliable. Please help this article by looking for better, more reliable sources. Unreliable citations may be challenged or deleted. (November 2019) (Learn how and when to remove this template message) Lisa MazzottiOther namesElisabetta MazzottiOccupationVoice actress Elisabetta Lisa Mazzotti (born 16 July 1949) is an Italian voice actress who is affiliated with Associazione Doppiatori Attori Pubblicitari. She is known...

 

Dalieda de San Francisco

Dalieda de San Francisco La escultura El sueño de San Isidro, Santiago Costa 1952.UbicaciónPaís  EspañaLocalidad España España,  MadridCoordenadas 40°24′36″N 3°42′52″O / 40.40998, -3.71435CaracterísticasTipo Jardín botánico especializado en Dalias.Vías adyacentes Gran Vía de San Francisco, 29.Área 4.400 m²Fechas destacadasInauguración 7 de mayo de 2007.AdministraciónOperador Municipal.Mapa de localización Ubicación del Dalieda de ...

 

Microsoft Private Folder

Microsoft Private FolderPrivate Folder notification area iconDeveloper(s)MicrosoftStable release1.0 / July 2006 Operating systemWindows XPTypeEncryptionLicenseProprietary Private Folder password prompt Microsoft Private Folder was a product (withdrawn and discontinued shortly after its first release) created by a Microsoft employee and available as part of their Windows Genuine Advantage program. It allowed users to protect private data in a password protected folder called 'My Private Folder...

2015 Services Air Airbus A310 crash

Air accident in the Democratic Republic of the Congo 2015 Services Air A310 crashThe aircraft involved in 2011, while still in service with Shiv Air and wearing Air India's liveryAccidentDate24 December 2015 (2015-12-24)SummaryRunway excursionSiteMbuji-Mayi Airport, Mbuji-Mayi, Democratic Republic of the Congo 6°08′00″S 23°34′24″E / 6.1334°S 23.5734°E / -6.1334; 23.5734Total fatalities8Total injuries9AircraftAircraft typeAirbus A310-304F...

 

K. Parasaran

K. ParasaranAnggota Parlemen Rajya Sabha (Nominasi)PetahanaMulai menjabat 29 Juni 2012Advokat Umum Tamil NaduMasa jabatan1976–1977PendahuluGovind SwaminadhanPenggantiV. P. Raman Informasi pribadiLahir09 Oktober 1927 (umur 96)Sunting kotak info • L • B K. Parasaran (lahir 9 Oktober 1927) adalah seorang pengacara India. Ia merupakan Advokat Umum Tamil Nadu pada masa pemerintahan Presiden pada 1976 dan kemudian, Jaksa Agung India di bawah kepemimpinan Indira Gandhi dan R...

 

Frank Rounds

American builder (1861–1945) The topic of this article may not meet Wikipedia's notability guideline for biographies. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability cannot be shown, the article is likely to be merged, redirected, or deleted.Find sources: Frank Rounds – news · newspapers · books ·...

Jo Eun-ji

South Korean actress This article is about an actress. For the field hockey player, see Cho Eun-ji. In this Korean name, the family name is Jo. Jo Eun-jiBorn (1981-02-10) February 10, 1981 (age 42)South KoreaOther namesCho Eun-jiOccupationActressYears active2000–presentAgentPrain TPCSpouse Park Jung-min ​(m. 2014)​Korean nameHangul조은지Hanja趙恩智Revised RomanizationJo Eun-jiMcCune–ReischauerCho Ŭnji Jo Eun-ji (born February 10, 1981) is...

 

The Bay (film)

2012 American filmThe BayTheatrical film posterDirected byBarry LevinsonScreenplay byMichael WallachStory byBarry LevinsonMichael WallachProduced byBarry LevinsonJason BlumSteven SchneiderOren PeliStarringWill RogersKristen ConnollyKether DonohueFrank DealStephen NunkenChristopher DenhamNansi AlukaCinematographyJosh NussbaumEdited byAaron YanesMusic byMarcelo ZarvosProductioncompaniesBaltimore PicturesHaunted MoviesAlliance FilmsIM GlobalHydraulx EntertainmentAutomatik EntertainmentDistribute...

 

Take This Ring

2005 single by Toni BraxtonTake This RingSingle by Toni Braxtonfrom the album Libra ReleasedDecember 2005StudioEncore (Burbank, California)Length4:35LabelBlackgroundSongwriter(s)Rich HarrisonProducer(s)Rich HarrisonToni Braxton singles chronology Trippin' (That's the Way Love Works) (2005) Take This Ring (2005) Suddenly (2006) Take This Ring is a song by American singer Toni Braxton. It was written and produced by Rich Harrison for her fifth studio album, Libra (2005). A subdued go go track, ...

Otto Lang (film producer)

Bosnian American skier and film producer Otto LangNH Peckett's Inn 1936Born(1908-01-21)21 January 1908Zenica, Austria-Hungary, (modern-day Bosnia and HerzegovinaDied30 January 2006(2006-01-30) (aged 98)Seattle, Washington, USOccupation(s)ski school instructor/director, film producerYears active1928–1984 (ski) Otto Lang (21 January 1908 – 30 January 2006) was a skier and pioneer ski instructor from Bosnia and Herzegovina, who lived and worked in the United States. After teaching ...

 

Circunscripción electoral de Menorca

Circunscripción de MenorcaCortes Generales* Senado: 1 senador (de 266).Parlamento de las Islas Baleares* 13 escaños (de 59)Consejo Insular de Menorca* 13 escaños (de 13) Menorca es una circunscripción electoral española, utilizada como distrito electoral para el Senado, que es la Cámara Alta del Parlamento Español. Se corresponde con la isla de Menorca y elige 1 senador.[1]​ Menorca también es una de las 4 circunscripciones electorales de las Islas Baleares para las elecciones a...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!