Vujá dé,[1][2] tanıdık bir durumu ya da olayı, sanki ilk kez karşılaşılıyormuş gibi tamamen yeni bir bakış açısıyla algılama hissini ifade eden bir kavramdır. Fransızca kökenli déjà vu (daha önce görülmüş hissi) teriminin tersine, vujá dé bireyin aşina olduğu şeylerde yeni farkındalıklar keşfetmesini anlatır. Bu kavram, ilk olarak Amerikalı komedyen George Carlin tarafından kullanılmış ve sonrasında örgütsel psikoloji uzmanı Adam Grant tarafından popülerleştirilmiştir.[3]
Vujá dé, alışılmış rutinleri sorgulamak, kabul edilmiş varsayımları eleştirel bir gözle yeniden değerlendirmek ve yaratıcılığı beslemek için önemli bir araç olarak kabul edilir. Bu kavram, özellikle problem çözme süreçlerinde ve yenilikçi düşüncenin geliştirilmesinde kullanılır.
Örnek
Her sabah işe giderken geçtiğiniz sokaktaki bir ağacın yıllardır orada bulunduğunu bilirsiniz. Ancak bir gün, sabah yürüyüşünüz sırasında dalların arasından süzülen güneş ışığı dikkatinizi çeker ve bu ağacı sanki ilk kez görüyormuş gibi fark edersiniz. Bu durum, vujá dé hissine bir örnektir. Tanıdık bir nesnenin ya da durumun farklı bir bakış açısıyla yeniden algılanması, vujá dé ile özdeşleşen bir deneyimdir.
Kaynakça
