Türk Ekonomi Bankası (TEB), Türkiye'de faaliyet gösteren İstanbul merkezli özel mevduat bankasıdır. 1927 yılında Kocaeli Halk Bankası T.A.Ş. unvanıyla kurulup 1982 yılına kadar bu isimle faaliyet göstermiştir.[5] Bu tarihten itibaren yurt çapında faaliyet göstermeye başlayan bankanın genel müdürlüğü İstanbul’a taşınmış, unvanı da Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB) olarak değişmiştir. Banka, 2005 yılında Euro bölgesinin ve dünyanın önde gelen bankalarından biri olan BNP Paribas ile stratejik ortaklık anlaşması imzalamıştır.[6][7] Türk Ekonomi Bankası, Türkiye'deki faal bankalar arasında Ziraat Bankası (1863) ve Türkiye İş Bankası'ndan (1924) sonra en köklü üçüncü banka konumundadır.[8]
TEB, 71 şehirde toplam 471 şubesi (4'ü yurtdışı)[9] ve 1,704 ATM'si ile müşterilerine kurumsal, KOBİ, Hazine ve Sermaye Piyasaları, bireysel ve özel bankacılık hizmetlerinin yanı sıra iştirakleri ve grup şirketleri aracılığıyla da, yatırım, leasing, faktoring ve portföy yönetimi alanlarında da finansal hizmet ve ürünler sunmaktadır.[2]
TEB, inovasyondanspora, finansal okuryazarlıktangirişimciliğe, KOBİ’lerden kadın patronlara kadar geniş bir alanda projeler geliştirmektedir.[10][11] TEB, Girişim Bankacılığı ile başta tekno girişimciler olmak üzere ülke genelindeki girişimcilere ulaşmak ve onların yenilikçi iş fikirlerini ekonomiye kazandırmak amacıyla çalışmalar yapmaktadır.[12][13] Finans sektöründe fintech’lerle birlikte finans çalışmaları yapmaya devam etmektedir.[14]
Tarihi
İlk yılları ve Kocaeli dönemi
Türk Ekonomi Bankası'nın kuruluşu İzmir İktisat Kongresi'ne kadar dayanmaktadır.[15] İzmit'ten kongreye katılan çeşitli meslek temsilcileri kongrede gerçekleştirdikleri görüşmeler sonucunda kongreye 30 maddelik bir rapor sunup raporun 5. maddesinde bir kredi bankası kurulmasının önemli bir ihtiyaç olduğunu belirttiler.[16]
Banka, 26 Ocak 1927 tarihinde Kocaeli Halk Bankası Türk Anonim Şirketi adıyla kuruldu.[15] Bankanın ana sözleşmesi 26 Mayıs 1927’de mahkemece, 4 Haziran 1927’de de İzmit Ticaret ve Sanayi Odası’nca tescil edildi. 83 kişilik bir ekip tarafından kurulan bankanın resmî kuruluş tarihi ise 6 Haziran 1927 olarak kabul edilmektedir.[15] Bankanın adı 3 Ekim 1961 tarihinde “Kocaeli Bankası” olarak kısaltıldı.[15]
Ulusal banka dönemi ve yükseliş
Kuruluşundan itibaren yerel bir banka olarak Kocaeli ve çevresinde hizmet gösteren banka 1982'de ulusal bir bankaya dönüştü.[15] Kocaeli Bankası, 27 Temmuz 1982’de Türk Ekonomi Bankası adını alarak, bankanın merkezi İstanbul'a taşındı.[15] Banka, 1980'li yıllarda dış ticaret finansmanı ve yatırım bankacılığına odaklandı.[5]
2000'li yılların başından itibaren yükselişe geçen banka için 2004 yılında dünyanın ve Euro bölgesinin önde gelen bankalarından BNP Paribas ile ortaklık görüşmelerine başlandı.[17] 10 Şubat 2005'te bankanın bağlı olduğu TEB Mali Yatırımlar Anonim Şirketi’nin hisseleri için BNP Paribas ile anlaşma imzalandı.[5][7] 2009 yılında, BNP Paribas Grubu'nun Fortis Bank Belçika ve Fortis Bank Lüksemburg’un çoğunluk paylarını satın alması sonucunda Türkiye'de faaliyet gösteren Fortis Bank'ın da büyük ortağı haline geldi.[5] Bu gelişmeyi takiben, TEB ile Fortis Bank'ın TEB markası altında yasal birleşmesi 14 Şubat 2011'de tamamlandı.[5] 21 Mart 2011'de ülke çapındaki tüm Fortis şubelerinin dönüşümleri tamamlanarak TEB ile değiştirildi.[18]
Operasyonları
TEB, Haziran 2020 itibarıyla Türkiye'nin 71 ilinde 467 şubesiyle faaliyet göstermektedir.[9] Bankanın tüm bu illerde toplam 1,704 adet ATM'si bulunmaktadır.[9] Bankanın Haziran 2019'da Denizbank ve QNB Finansbank ile yaptığı anlaşma gereği bu üç bankanın müşterileri her ay üç kez olmak üzere diğer bankaların ATM'sinden ücretsiz işlem yapabilmektedir.[19] Bu iş birliği ile birlikte TEB'in ATM ağı 1500'e kadar genişlemiştir.[3]
CEPTETEB, dijital bankacılık hayatına 2015 yılında başlamıştır.
TEB, dijital bankacılığa yatırım yapan ilk bankalardan biri olup[20] bu alandaki yatırımlarını, dijital bankacılık platformu CEPTETEB üzerinden hayata geçirdiği uygulamalarla sürdürmektedir. Bireysel müşterilere yönelik olarak 2015 yılında kurulan mobil uygulama CEPTETEB'in[21] 2019 yılı sonu itibarıyla 930 bin müşterisi vardır.[3]
2020 yılının ilk çeyreğinde KOBİ, kurumsal ve işletme müşterileri için finansal işlemlerini kolay ve hızlı bir şekilde yapabilme olanağı tanıyan mobil uygulamasıCEPTETEB İŞTE’yi de hizmete sundu.[3][22] CEPTETEB İŞTE, Financial Times’ın bünyesinde yer alan The Banker’ın düzenlediği Innovation in Digital Banking Awards (Türkçe: Dijital Bankacılıkta İnovasyon Ödülleri) kapsamında mobil uygulama kategorisinde birincilik kazanmıştır.[23]
Sponsorluklar
Serena Williams 2012 ve 2013 yıllarında TEB-BNP Paribas WTA Istanbul Championships turnuvasını tek kategorisinde kazanmıştır.
Türk Ekonomi Bankası, BNP Paribas ile birlikte dünyanın önde gelen tenis organizasyonlarından biri olan ve 2011, 2012 ve 2013 yıllarında İstanbul'da düzenlenen WTA Finalleri'nin isim sponsoru oldu.[24]TEB-BNP Paribas WTA Istanbul Championships adıyla düzenlenen organizasyonu teklerde Petra Kvitová (2011) ve Serena Williams (2012, 2013) kazandı.
WTA organizasyonunu takiben tenise yaptığı katkıları ve sponsorlukları devam ettiren TEB, Türkiye Tenis Federasyonu ortaklığıyla 19-20 Mayıs 2012 tarihlerinde TEB Sokak Tenisi adıyla tüm Türkiye'de etkinlikler düzenledi.[25]
TEB, 2014 yılında WTA Tour kapsamında düzenlenen tenis organizasyonu İstanbul Cup'a TEB-BNP Paribas İstanbul Cup adıyla sponsor oldu.[26] Banka Türkiye Tenis Federasyonu’nun da sponsorları arasındadır.
TEB ayrıca 2012'den beri düzenlenen Türkiye İnovasyon Haftası’nın da stratejik sponsorlarındandır.[27]
TEB Akıl Fikir Yarışması
TEB 2007 yılından beri "İcat Çıkar" sloganıyla her yıl üniversite öğrencilerinin, yeni mezunların ve TEB müşterilerinin finans sektörü ile ilgili yaratıcı fikirlerini paylaşabilecekleri TEB Akıl Fikir Yarışması düzenlemektedir.[28][29] Proje kapsamında "üniversite öğrencisi ve yeni mezun", "müşteri" ve "teknolojik girişimci" kategorilerinde olmak üzere kazanan yarışmacılara para, burs ve çeşitli ödüller vermektedir.[29]
Diğer çalışmaları
1989 yılından bu yana Özel Bankacılık hizmeti sunan TEB, sektörde Özel Bankacılık ve varlık yönetimi hizmeti uygulayan ilk bankadır.[30] TEB Özel Bankacılık, Türkiye çapında yerleşik 11 Özel Bankacılık Merkezi ve 4 şube içi hizmet noktası ile faaliyet göstermektedir.[3]
TEB, 2005 yılından bu yana KOBİ bankacılığı alanında çalışmalar yapmakta olup bu kapsamda 2019 yılında KOBİ Bankacılığı servis modelini yeniden yapılandırdı. Banka bu alanda Dünya Bankası grubu üyesi International Finance Corporation (IFC) tarafından KOBİ bankacılığında 2012 yılında dünyanın en iyi üç bankası arasında gösterildi.[31]
TEB kurumsal bankacılık çalışmaları kapsamında büyük ölçekli ulusal ve uluslararası firma, grup ve holdinglere ürün ve hizmetler sunmaktadır. TEB kurumsal bankacılık iş kolunda; dış ticaret finansmanı, işletme ve yatırım kredileri, nakit ve risk yönetimi ürünleri, standart ve türev hazine ürünleri, kurumsal yatırım bankacılığı ürünleri, emtia finansmanı ve proje finansmanı alanlarında hizmet vermektedir. Banka ürün ve hizmetlerini dış ticaret merkezleri ve çok uluslu firmalara sunmaktadır.
TEB Çocuk
Türk Ekonomi Bankası tarafından oluşturulan, web sitesinde yer alan eğitim modülleri ve oyunlarla çocuklara finansal okur yazarlık ve tasarruf konularında eğitim vermeyi amaçlayan sosyal sorumluluk projesi. Kasım 2012'de TEB Junior adıyla kurulmuş, 2013 yılında günümüzdeki ismini almıştır. 2014 yılı başlarında iPad uygulaması olarak da yayınlanmıştır.
Geçmişi
Türk Ekonomi Bankası tarafından Ekim 2012'de oluşturulan TEB Aile Akademisi sonrasında,[32] 6-12 yaş arasındaki çocuklara finansal okur yazarlık ve tasarruf konularında eğitim verme amacıyla Kasım 2012'de TEB Junior adlı bir proje başlattı.[33][34] Proje kapsamında oluşturulan web sitesinde amaca yönelik eğitim modülleri ve oyunlar yer almaktaydı.[34] Web sitesi, 2012 Mixx Awards Türkiye kapsamında verilen ödüllerde; Marka Destinasyon Siteleri kategorisinde Altın Mixx, Markalı İçerik kategorisinde Bronz Mixx ise ödüllerinin sahibi oldu.[34] 2013 yılında projenin adı TEB Çocuk olarak değiştirildi.[35] Aynı yıl, 11. Altın Örümcek Web Ödülleri'nde Eğitim kategorisinde Altın Örümcek ödülü başta olmak üzere çeşitli ulusal ve uluslararası etkinliklerde ödüller kazandı. 2014 yılı başlarında iPad uygulaması yayınlandı.[36] Mayıs 2014'te Rüzgar'ın Kumbarası oyunuyla faaliyete geçen TEB Çocuk Tiyatrosu ile çocuklara yönelik ve projenin amacına uygun tiyatro oyunları ücretsiz olarak sergilenmeye başlandı.[37] 2014 yılında ikinci kez aynı kategoride kazandığı Altın Örümcek ödülünün yanı sıra Mikrosite kategorisinde de En İyi 2. Web Sitesi ödülünün sahibi oldu. Haziran 2015'te, Antalya'da organize edilen TEB Aile Akademisi Panayırı'nda, proje kapsamında çocuklara yönelik çeşitli etkinlikler gerçekleştirildi.[38] 2015 yılında üçüncü kez üst üste Eğitim kategorisinde Altın Örümcek ödülü kazanırken, Sosyal Sorumluluk kategorisinde En İyi 2. Web Sitesi ödülünün de sahibi oldu.
Site ve uygulama içeriği
Site ve iPad uygulamasında yer alan "Paraları Tanı" uygulamasıyla kâğıt paraları bilgisayar kamerasına gösterilerek paranın değeri ve o parayla neler alınabileceği anlatılırken, "Biriktir" bölümünde para biriktirmenin yollarını gösteren bir video yer almaktadır. "Limonatacı" oyunu ile kendi limonata tezgâhlarında limonata satarak çocuklara kâr ve zarar öğretilmesi, "Bakkal Amca" oyununda ise ürünlerle fiyat etiketlerini eşleştirerek paranın değerinin anlatılması hedeflenmektedir.[39]
Ödülleri
2012
Mixx Awards Türkiye: Marka Destinasyon Siteleri kategorisinde Altın Mixx ödülü
Mixx Awards Türkiye: Markalı İçerik kategorisinde Bronz Mixx ödülü
W3 Ödülleri: Mikrosite – Markalaştırma kategorisinde Altın Ödül[43]
W3 Ödülleri: Mikrosite kategorisinde Gümüş Ödül[44]
Communicator Awards: Çocuk kategorisinde Üstünlük Ödülü[45]
Communicator Awards: Eğitim kategorisinde Üstünlük Ödülü[45]
Internet Advertising Competition: En İyi Finansal Servis Web Sitesi ödülü[46]
2014
WebAwards: Eğitim kategorisinde Seçkin Web Sitesi ödülü[47]
Altın Örümcek Web Ödülleri: Eğitim kategorisinde Altın Örümcek ödülü[48]
Altın Örümcek Web Ödülleri: Mikrosite kategorisinde En İyi 2. Web Sitesi ödülü[48]
Internet Advertising Competition: Eğitim kategorisinde En İyi Mobil Uygulama ödülü (iPad uygulaması ile)
Communicator Awards: Çocuk kategorisinde Mükemmellik Ödülü[45]
Communicator Awards: Eğitim kategorisinde Mükemmellik Ödülü[45]
Communicator Awards: Çevrimiçi Reklamcılık -Pazarlama kategorisinde Üstünlük Ödülü[45]
Communicator Awards: Eğitim kategorisinde Üstünlük Ödülü (iPad uygulaması ile)[45]
2015
Altın Örümcek Web Ödülleri: Eğitim kategorisinde Altın Örümcek ödülü[49]
Altın Örümcek Web Ödülleri: Sosyal Sorumluluk kategorisinde En İyi 2. Web Sitesi ödülü[49]
WebAwards: Eğitim kategorisinde Mükemmellik Standardı Ödülü[50]
Grup şirketleri
TEB Faktoring
1997 yılından bu yana kurumsal ve ticari firmalar ile KOBİ’lere ihracat, ithalat ve yurt içi faktoring ürünleri ile hizmet sunmaktadır. Şirketin tamamı TEB'e aittir.[51]
TEB Portföy Yönetimi
TEB Portföy, 1999 yılından bu yana varlık yönetimi alanında faaliyetlerini sürdürmektedir. Şirketin %26,6'sı TEB'e aittir.[51]
TEB Yatırım Menkul Değerler
1996'da faaliyetlerine başlayan TEB Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sermaye piyasası işlemleri gerçekleştirmektedir. Şirketin %96,62'si TEB'e aittir.[51]
^abcdefUlugün, F. Yavuz (2018). Halk Parti'lilerce kurulmuş Kocaeli (Halk) Bankası: Nam-ı Bugün TEB. Kocaeli Sanayici ve İşadamları Derneği. ss. sayfa 332.
^"TEB Aile Akademisi projesi". Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği. 1 Kasım 2013. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2016.
