Tokyo valileri listesi, Japonya'nın başkenti Tokyo'yu yöneten valilerin listesidir.
Japonya'nın diğer prefektörlüklerinde olduğu gibi, Tokyo metropolü valisi (東京都知事, Tōkyō-to chiji) dört yılda bir seçilmektedir. Bir kişinin hizmet verebileceği dönem sayısında bir sınırlama bulunmamaktadır. Kararların oybirliğiyle alındığı üniversite kabine sistemlerinden farklı olarak, valinin politika kararları alma ve politikayı uygulama yetkisi bulunmaktadır. 13 milyonluk nüfusu ve güçlü bir ekonomik ulusla karşılaştırılabilir bir GSYİH'yı kapsayan bir bölgeyi yöneten Tokyo'nun başkanı olarak Tokyo valisi, ülkenin valileri arasında en büyük etkiye sahip olanıdır. Diğer prefektörlüklerin aksine, Tokyo valisinin Tokyo bütçesinin büyüklüğü göz önüne alındığında görece önemli bir rolü bulunmaktadır. Tokyo Metropoliten Hükûmeti de bütçeyi nasıl tahsis edeceği konusunda görece özgürlüğe sahiptir. Vali, meclis tarafından da onaylanması gereken metropol bütçesini onaylamaktan sorumludur, meclis valiye güvensizlik oyu verebilir ve vali meclisin feshini emredebilir.[1]
Vali adaylarının Japon vatandaşı olması, üç aydan fazla bir süredir Tokyo'da ikamet etmesi ve 30 yaşın üzerinde olması gerekmektedir. Adayların ayrıca Tokyo Metropoliten Hükûmeti'ne üç milyon yen ödemesi gerekmektedir ve sadece oyların en az %10'unu alırlarsa iade edilecektir.[2]
Karasumaru Mitsue, 1868'de Edo prefektörlüğünün ilk valisi olarak görev yaptı. Prefektörlük birkaç ay sonra Tokyo adını aldı ve Karasumaru, Tokyo'nun ilk valisi olarak hizmet vermeye devam etti. Günümüz makam ise 1943 yılında belediye ve prefektörlük yönetimlerinin birleşmesi sonucu kuruldu ve 1947'de Yerel Özerklik Kanunu'nun çıkarılmasıyla günümüz hale geldi.
Günümüz Tokyo valisi ise 1 Ağustos 2016 tarihinde göreve gelen Yuriko Koike'dir.
Valiler listesi
Valinin unvanı, Tokyo yönetiminin yeniden yapılanmasıyla zaman içinde değişti:
- 1 Temmuz 1868'de Meiji Restorasyonu'nda Edo prefektörlüğünün kurulmasıyla valinin adı Edo-fu chiji (江戸府知事) idi.
- 2 Ekim 1868'de Edo'nun adının Tokyo olarak değiştirilmesiyle valinin adı Tōkyō-fu chiji (東京 府 知事) oldu.
- 1 Mayıs 1889'da modern belediye sisteminin kurulmasıyla Tokyo şehri kuruldu. Daha önce valiler aynı zamanda kentin başındaki isim olurken 1 Ekim 1898'de Tokyo belediye başkanı Tōkyō-shichō (東京市長) makamı kurularak kentin başındaki isim oldu.
- 1 Temmuz 1943'te Tokyo prefektörlük ve şehir yönetimleri birleştirildi. Valiye artık Tōkyō-to chōkan (東京都長官) adı verildi ve merkezi hükûmetin bir bakanı olarak atandı.
- 3 Mayıs 1947'de Yerel Özerklik Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle valiye Tōkyō-to chiji (東京 都 知事) adı verildi ve diğer prefektörlükler ile doğrudan halk tarafından seçildi.
Edo prefektörlüğü valileri (1868)
|
№ |
Fotoğraf |
Kişi |
Görev Başlangıcı |
Görev Bitişi |
Notlar
|
1 |
|
Karasumaru Mitsue |
13 Temmuz 1868 |
5 Ekim 1868
|
|
Tokyo prefektörlüğü valileri (1868-1943)
|
№ |
Fotoğraf |
Kişi |
Görev Başlangıcı |
Görev Bitişi |
Notlar
|
1 |
|
Karasumaru Mitsue |
5 Ekim 1868 |
20 Aralık 1868
|
|
2 |
|
Ōki Takatō |
16 Ocak 1869 |
22 Ağustos 1869
|
|
3 |
|
Mibu Motoosa |
6 Kasım 1869 |
7 Eylül 1871
|
|
4 |
|
Yuri Kimimasa |
7 Eylül 1871 |
18 Ağustos 1872
|
|
5 |
|
Ōkubo Ichiō |
30 Haziran 1872 |
19 Aralık 1875
|
|
6 |
|
Kusumoto Masataka |
19 Aralık 1875 |
22 Ocak 1877
|
Olağanüstü vali
|
22 Ocak 1877 |
12 Aralık 1879
|
2. dönemi
|
7 |
|
Matsuda Michiyuki |
12 Aralık 1879 |
6 Temmuz 1882
|
|
8 |
|
Yoshikawa Akimasa |
19 Temmuz 1882 |
13 Haziran 1885
|
|
9 |
|
Watanabe Kōki |
13 Haziran 1885 |
9 Mart 1886
|
|
10 |
|
Takasaki Goroku |
9 Mart 1886 |
19 Mayıs 1890
|
|
11 |
|
Hachisuka Mochiaki |
19 Mayıs 1890 |
21 Temmuz 1891
|
|
12 |
|
Tomita Tetsunosuke |
21 Temmuz 1891 |
26 Ekim 1893
|
|
13 |
|
Miura Yasuhi |
26 Ekim 1893 |
14 Mart 1896
|
|
14 |
|
Koga Michitsune |
14 Mart 1896 |
12 Ekim 1897
|
|
15 |
|
Nagamoto Okabe |
12 Ekim 1897 |
16 Temmuz 1898
|
|
16 |
|
Koizuka Ryū |
16 Temmuz 1898 |
12 Kasım 1898
|
|
17 |
|
Takatomi Senge |
12 Kasım 1898 |
25 Mart 1908
|
|
18 |
|
Abe Hiroshi |
28 Mart 1908 |
30 Aralık 1912
|
1. dönemi
|
19 |
|
Munakata Tadasu |
30 Aralık 1912 |
21 Nisan 1914
|
|
20 |
|
Kubota Kiyochika |
21 Nisan 1914 |
2 Temmuz 1915
|
|
21 |
|
Inoue Tomoichi |
2 Temmuz 1915 |
12 Haziran 1919
|
|
22 |
|
Abe Hiroshi |
20 Haziran 1919 |
27 Mayıs 1921
|
2. dönemi
|
23 |
|
Usami Katsuo |
27 Mayıs 1921 |
16 Eylül 1925
|
|
24 |
|
Hiroyoshi Hiratsuka |
16 Eylül 1925 |
5 Temmuz 1929
|
|
25 |
|
Kenzō Nakagawa |
5 Temmuz 1929 |
9 Ekim 1929
|
|
26 |
|
Toratarō Ushizuka |
9 Ekim 1929 |
18 Aralık 1931
|
|
27 |
|
Kyūichi Hasegawa |
18 Aralık 1931 |
12 Ocak 1932
|
|
28 |
|
Shōhei Fujinuma |
12 Ocak 1932 |
27 Mayıs 1932
|
1. dönemi
|
29 |
|
Masayasu Kōsaka |
27 Mayıs 1932 |
4 Ocak 1935
|
|
30 |
|
Sukenari Yokoyama |
15 Ocak 1935 |
10 Şubat 1937
|
|
31 |
|
Tetsuji Tachi |
10 Şubat 1937 |
24 Haziran 1938
|
|
32 |
|
Shūzō Okada |
24 Haziran 1938 |
7 Ocak 1941
|
|
33 |
|
Jitsuzō Kawanishi |
7 Ocak 1941 |
9 Ocak 1942
|
|
34 |
|
Mitsuma Matsumura |
9 Ocak 1942 |
1 Temmuz 1943
|
|
Tokyo belediye başkanları (1898-1943)
|
№ |
Fotoğraf |
Kişi |
Görev Başlangıcı |
Görev Bitişi |
Notlar
|
1 |
|
Hideo Matasuda |
6 Ekim 1898 |
15 Haziran 1903
|
|
2 |
|
Ozaki Yukio |
29 Haziran 1903 |
12 Eylül 1908
|
|
30 Eylül 1908 |
26 Haziran 1912
|
2. dönemi
|
3 |
|
Sakatani Yoshirō |
12 Temmuz 1912 |
25 Şubat 1915
|
|
4 |
|
Okuda Yoshito |
15 Haziran 1915 |
21 Ağustos 1917
|
|
5 |
|
Tajiri Inajirō |
5 Nisan 1918 |
27 Kasım 1920
|
|
6 |
|
Gotō Shimpei |
17 Aralık 1920 |
27 Nisan 1923
|
|
7 |
|
Nagata Hidejirō |
29 Mayıs 1923 |
8 Eylül 1924
|
Vali olarak 1. dönemi.
|
8 |
|
Nakamura Yoshitoko |
8 Ekim 1924 |
8 Haziran 1926
|
|
9 |
|
Takio Izawa |
16 Temmuz 1926 |
23 Ekim 1926
|
|
10 |
|
Hiromichi Nishikubo |
29 Ekim 1926 |
12 Aralık 1927
|
Seçimle göreve geldi.
|
11 |
|
Ichiki Otohiko |
7 Ocak 1928 |
14 Şubat 1929
|
Seçimle göreve geldi.
|
12 |
|
Zenjirō Horikiri |
24 Nisan 1929 |
12 Mayıs 1930
|
Seçimle göreve geldi.
|
13 |
|
Hidejirō Nagata |
30 Mayıs 1930 |
25 Ocak 1933
|
Belediye başkanı olarak 2. dönemi. Seçimle göreve geldi.
|
14 |
|
Toratoarō Ushizuka |
10 Mayıs 1933 |
9 Mayıs 1937
|
Seçimle göreve geldi.
|
15 |
|
Ichita Kobashi |
28 Haziran 1937 |
14 Nisan 1939
|
Seçimle göreve geldi.
|
16 |
|
Keikichi Tanomogi |
24 Nisan 1939 |
19 Şubat 1940
|
Seçimle göreve geldi.
|
17 |
|
Tomejirō Okubo |
12 Mayıs 1940 |
22 Temmuz 1942
|
Seçimle göreve geldi.
|
18 |
|
Ayao Kishimoto |
3 Ağustos 1942 |
30 Haziran 1943
|
Seçimle göreve geldi. Japon İmparatorluk Ordusu orgenerali.
|
Tokyo metropolü valileri (atanmış) (1943-1947)
|
№ |
Fotoğraf |
Kişi |
Görev Başlangıcı |
Görev Bitişi |
Notlar
|
1 |
|
Shigeo Ōdachi |
1 Temmuz 1943 |
22 Temmuz 1944
|
|
2 |
|
Toshizō Nishio |
25 Temmuz 1944 |
23 Ağustos 1945
|
|
3 |
|
Hisatada Hirose |
23 Ağustos 1945 |
15 Ocak 1946
|
|
4 |
|
Shōhei Fujinuma |
15 Ocak 1946 |
8 Haziran 1946
|
2. dönemi
|
5 |
|
Haruo Matsui |
8 Haziran 1946 |
23 Temmuz 1946
|
|
6 |
|
Seiichirō Yasui |
23 Temmuz 1946 |
13 Mart 1947
|
1. dönemi
|
7 |
|
Kazumi Iinuma |
13 Mart 1947 |
14 Nisan 1947
|
|
8 |
|
Seiichirō Yasui |
14 Nisan 1947 |
3 Mayıs 1947
|
2. dönemi. Seçimle göreve geldi.
|
Tokyo metropolü valileri (seçilmiş) (1947-günümüze)
|
№ |
Fotoğraf |
Kişi |
Görev Başlangıcı |
Görev Bitişi |
Notlar
|
1 |
|
Seiichirō Yasui |
3 Mayıs 1947 |
2 Mayıs 1951
|
3. dönemi. Seçimle göreve geldiği 2. dönem.
|
3 Mayıs 1951 |
26 Nisan 1955
|
4. dönemi. Seçimle göreve geldiği 3. dönem.
|
27 Nisan 1955 |
18 Nisan 1959
|
5. dönemi. Seçimle göreve geldiği 4. dönem.
|
2 |
|
Ryōtarō Azuma |
27 Nisan 1959 |
22 Nisan 1963
|
|
23 Nisan 1963 |
22 Nisan 1967
|
2. dönemi (LDP destekli)
|
3 |
|
Ryōkichi Minobe |
23 Nisan 1967 |
22 Nisan 1971
|
1. dönemi (SPJ ve CPJ destekli)
|
23 Nisan 1971 |
22 Nisan 1975
|
2. dönemi (SPJ ve CPJ destekli)
|
23 Nisan 1975 |
22 Nisan 1979
|
3. dönemi (SPJ, CPJ ve Kōmeitō destekli)
|
4 |
|
Shun'ichi Suzuki |
23 Nisan 1979 |
22 Nisan 1983
|
1. dönemi (LDP, Kōmeitō ve DSP destekli)
|
23 Nisan 1983 |
22 Nisan 1987
|
2. dönemi (LDP, Kōmeitō, DSP ve Yeni Liberal Kulüp destekli)
|
23 Nisan 1987 |
22 Nisan 1991
|
3. dönemi (LDP, Kōmeitō ve DSP destekli)
|
23 Nisan 1991 |
22 Nisan 1995
|
4. dönemi (LDP ve DSP destekli)
|
5 |
|
Yukio Aoshima |
23 Nisan 1995 |
22 Nisan 1999
|
|
6 |
|
Shintarō Ishihara |
23 Nisan 1999 |
22 Nisan 2003
|
1. dönemi (LDP'nin bazı kesmi destekli)
|
23 Nisan 2003 |
22 Nisan 2007
|
2. dönemi (LDP ve Kōmeitō destekli)
|
23 Nisan 2007 |
22 Nisan 2011
|
3. dönemi (LDP ve Kōmeitō destekli)
|
23 Nisan 2011 |
31 Ekim 2012
|
4. dönemi (LDP'nin bazı kesmi ve Kōmeitō destekli)
|
7 |
|
Naoki Inose |
18 Aralık 2012 |
24 Aralık 2013
|
LDP, Ishin ve Kōmeitō destekli
|
8 |
|
Yōichi Masuzoe |
11 Şubat 2014 |
21 Haziran 2016
|
LDP, Kōmeitō ve Kaikaku destekli
|
9 |
|
Yuriko Koike |
2 Ağustos 2016 |
30 Temmuz 2020
|
Kagayake Tokyo ve Jiyū o mamoru kai destekli
|
31 Temmuz 2020 |
görevde
|
LDP, Kōmeitō, Tomin First no Kai destekli
|
Kaynakça