Sovyetler Birliği hükûmeti

Hükûmetin hizmet verdiği Kremlin Senatosu binası

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği hükûmeti (Rusça: Правительство СССР, Pravitel'stvo SSSR), Sovyetler Birliği yönetiminde yürütme organının ana gövdesidir. Hükûmet başkanı, birinci dünya ülkelerinde "Sovyetler Birliği Başbakanı" olarak bilinen bürokrattı. 1977 Anayasası uyarınca Bakanlar Konseyi Başkanı aynı zamanda hükûmet başkanı idi.^[1] Bakanlar Konseyi Başkanı'nın görevleri birinci dünya ülkelerindeki başbakanla eşdeğerdi.^[2] Buna karşın siyasi sistemi oluşturan iktidar tüm sovyetler arasında paylaştırılmıştı. Buna karşın her dönem de facto olarak üst düzey liderler bulunmaktaydı ve genellikle ülkeyi Halk Komiserleri Konseyi Başkanlığı ya da Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreterliği makamı vasıtasıyla yönetirlerdi. Zira Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Vladimir Lenin'in teorize ettiği öncü parti ilkesine uygun olarak devletin yönetim organıydı. (Bakınız: Ne Yapmalı?)

Hükûmet üyeleri, Halk Komiserleri Konseyi üyeleri, bakanlar ve devlet başkanları, Bakanlar Konseyi Başkanı (başbakan) tarafından önerildi ve Yüksek Sovyet Başkanlığı tarafından atanırdı. Hükûmet, yürütme yetkilerini Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti tarafından çıkarılan Sovyetler Birliği Anayasası ve yasalarına uygun olarak uygulardı. Hükûmet, Sovyet Parlamentosu'ndan sorumlu idi ve parlamento, teorik olarak basit bir oy çoğunluğu ile hükûmetin bir bütün olarak veya herhangi bir devlet görevlisi istifasını isteyebilirdi. Halk Komiserleri Konseyi Başkanı ve hükûmet üyeleri alınan kararlardan müşterek olarak sorumluydular. Tam anlamıyla devlet başkanı olan Yüksek Sovyet Başkanı, devlet bakanlarını atardı ve atama Yüksek Sovyet'in diğer üyeleri tarafından onaylanırdı.

30 Aralık 1922'de Sovyetler Birliği'nin kurulduğu ve Sovyetler Birliği'nin ilk hükûmeti'nin 6 Temmuz 1923'te kurulduğu dönem boyunca, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti hükûmeti Sovyetler Birliği geçici bir hükûmeti olarak hareket etti.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa süre önce SSCB cumhuriyetleri arası Ekonomi Komitesi ve Silayev Hükûmeti, Bakanlar Kurulunun güven oylamasıyla çözülmesinden sonra hükûmetinin görevlerini yerine getirdi. Fakat bu süreç sonunda birliğin dağılması nedeniyle yeni bir hükûmet kurulamadı.

Kaynakça

1. Armstrong, John Alexander (1986). Ideology, Politics, and Government in the Soviet Union: An Introduction (İngilizce). University Press of America. s. 169. ASIN B002DGQ6K2. 
2. Armstrong, 165.