Abdullah Selahattin Hilav (17 Nisan 1928, İstanbul[1] - 12 Mayıs 2005, İstanbul), Türk felsefeci, yazar ve çevirmen.
Yaşamı
17 Nisan 1928 tarihinde İstanbul Fatih'de doğdu.[1] İran Kürtlerinden İstanbul'a göç etmiş ve sonradan Hilav soyadını almış olan babası Muhammed Mihri Bey, annesi Kafkas göçmeni Şaziye Hanım`la 1920 yılında evlendi. Lamia, Süheyla, Leyla isimli üç kız, Necmettin adında erkek kardeşi oldu.
Carşamba İlkokulu ve Karagümrük Ortaokulu`nun ardından 1946’da İstanbul Erkek Lisesi’ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nden[2] 1950’de mezun olduktan sonra, Fransa'da Sorbonne (1954-1958) ve İşçi Üniversiteleri'nde okudu.
Yurda döndükten sonra çok sayıda gazete, dergi, ansiklopedi ve yayınevinde çalıştı. Meydan Larousse, Büyük Larousse sözlük ve ansiklopedilerinde redaktörlük yaptı. Felsefe çalışmalarını kesintisiz sürdürdü. Felsefeci, çevirmen ve denemeci olarak tanındı. Yazko Felsefe Yazıları dergisinde yöneticilik yaptı. Felsefe yazılarının yanı sıra edebiyat üzerine yazılar da yayımladı. Türkiye'de felsefenin ve birçok kuramsal konunun anlaşılmasına ve öğrenilmesine açıklayıcı yazılarıyla öncülük etti. Ataç, Eylem, Yeni Ufuklar, Türkiye Defteri, Yelken, Değişim, Yön, Sosyal Adalet, Papirüs, Adam Sanat gibi dergilerde ve çeşitli gazetelerde denemeleri ve incelemeleri yayımlandı.
Aydınlanmacı felsefenin ve Marksizm'in Türkiye'de kuramsal olarak anlaşılmasında önemli katkıları oldu. Yabancılaşma kavramı başta olmak üzere, Asya tipi üretim tarzı, şeyleşme [en] gibi pek çok marksist kavramın bu şekilde Türkçeye girmesini sağladı. Varoluşçuluğun hem edebî hem de felsefî olarak Türkiye'ye girmesine katkıda bulundu.
Marx, Engels, Sartre (Bulantı), Arthur Schopenhauer (Aşkın Metafiziği), Freud, Roger Garaudy, Gerear de Nerval (Doğu’da Seyahat), Diderot ve Jean le Rond d'Alembert (Ansiklopedi: Seçilmiş Maddeler), Michel Foucault (Bu Bir Pipo Değildir), Kojéve (Hegel Felsefesine Giriş), Oscar Wilde ve Jaroslav Hasek gibi pek çok yazardan çeviriler yaptı.[3]
Selahattin Hilav, 12 Mayıs 2005 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetti. 2006 yılında anısına iki armağan kitap yayımlandı: “Selâhattin Hilâv’a Saygı” (Haz. Doğan Özlem-Güçlü Ateşoğlu), “Felsefeden Edebiyata Selahattin Hilav” (Haz. Selahattin Bağdatlı); yine aynı yıl öğrenciliğinde Paris’ten yazdığı mektuplar derlendi: “Selahattin Hilav ve Paris Mektupları” (Sema Rifat).
Kitapları
- Gerçeküstücülük (1962),
- Diyalektik Düşüncenin Tarihi (1966)
- Toplumculuk ve İnsan Problemleri (1966)
- Felsefe El Kitapları (1970)
- Edebiyat Yazıları, Yapı Kredi Yayınları (1993)
- Felsefe Yazıları, Yapı Kredi Yayınları (1993)
- 100 Soruda Felsefe, K Kitaplığı (2003)
Hakkında yazılanlar
Kaynakça