Sauropsida

Sauropsidler Yaşadığı dönem aralığı: 312-0 myö Orta pensilvaniyen-Günümüz  PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Sol üstten saat yönünde Pareiasaurus (bir soyu tükenmiş pareiasaurian parareptilian), Mesosaurus (bir soyu tükenmiş mesosaurian parareptile), Smaug breyeri (bir kertenkele), Dinemellia dinemelli (Beyaz yüzlü buffalo dokumacı kuşu), Crocodylus niloticus (Nil timsahı) ve Labidosaurikos (bir soyu tükenmiş captorhinid eureptilian)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Hayvan Şube: Chordata Klad: Amniota Klad: Sauropsida Watson, 1956
Altgruplar
†Parareptilia Eureptilia †Brouffia †Coelostegus †Thuringothyris †Captorhinidae Romeriida

Sauropsida ("kertenkele yüzleri"), büyük ölçüde Reptilia sınıfına eşdeğer olan bir amniyot grubudur. Sauropsida, memelileri içeren amniyotların kladı olan Synapsida'nın kardeş taksonudur. Erken sinapsidler tarihsel olarak "memeli benzeri sürüngenler" olarak anılsa da, tüm sinapsidler, herhangi bir modern sürüngenden çok memelilerle daha yakından ilişkilidir. Sauropsidler ise memelilerden çok modern sürüngenlerle daha yakından ilişkili tüm amniyotları içerir. Buna, Linnaean taksonomisinde başlangıçta ayrı bir sınıf olarak adlandırılmasına rağmen, şu anda arkosauriyen sürüngenlerinin bir alt grubu olarak tanınan Aves (kuşlar) dahildir.

Sauropsida kladı iki ana gruba ayrılır: Eureptilia ("gerçek sürüngenler") ve Parareptilia ("sürüngenlere yakın"). Eureptilia, tüm canlı sürüngenleri (kuşlar dahil) ve çeşitli soyu tükenmiş grupları kapsar. kaplumbağaların kökenine ilişkin birkaç hipotez parareptillere ait olduklarını öne sürmesine rağmen, tipik olarak parareptilia tamamen nesli tükenmiş bir grup olarak kabul edilir. "Sauropsida" terimi, fosil kanıtlarına dayanarak kuşları sürüngenlerle gruplandıran Thomas Henry Huxley tarafından ilk kez tanımlanmıştır.^[1]

Sürüngen soy ağacının bir parçası olarak kuşların ortaya çıkmasına yardımcı ve tarihsel olarak önemli bir fosil olan Archaeopteryx lithographica'nın Berlin örneği

Evrimsel tarih

Mezozoik sauropsidleri: Europasaurus ve Iguanodon dinozorları ve ön plandaki ağaç kütüğünün üzerine tünemiş erken kuş Archæopteryx.

Sauropsidler, yaklaşık 320 milyon yıl önce Paleozoik Çağ'da bazal amniyot stoklarından evrimleşmiştir. Mezozoik Çağ'da (yaklaşık 250 milyon yıl öncesinden 66 milyon yıl öncesine kadar), sauropsidler karadaki, sudaki ve havadaki en büyük hayvanlardı. Mesozoik'e bazen Sürüngenler Çağı denir. Altmış altı milyon yıl önce, büyük gövdeli sauropsidler, Mesozoik çağın sonunda küresel yok olma olayında öldü. Birkaç kuş türü dışında, tüm dinozor soyunun nesli tükendi; Sonraki dönemde (Senozoik), kalan kuşlar o kadar geniş bir şekilde çeşitlendi ki, bugün, kara omurgalılarının her üç türünden yaklaşık biri bir kuş türüdür.

Filogeni

2013 yılında MS Lee tarafından bulunan türler arası ilişkileri gösteren sauropsida filogenetik ağacının basitleştirilmiş bir versiyonu aşağıdadır.^[2] Tüm genetik çalışmalar, kaplumbağaların diyapsid sürüngenler olduğu varsayılını desteklemiştir; bunlardan bazıları kaplumbağaları archosauromorphların içine yerleştirmiş,^{[3][4][5][6][7]} birkaç varsayımda ise kaplumbağalar, lepidosauromorph olarak tanımlamıştır.^[8] Aşağıdaki kladogramdaki sonuçlar elde edilmek için genetik (moleküler) ve fosil (morfolojik) verilerin bir kombinasyonunu kullanıldı.

Sauropsida

unnamed †Parareptilia   †Millerettidae   unnamed   †Eunotosaurus   †Hallucicrania   †Lanthanosuchidae   †Procolophonia   †Procolophonoidea     †Pareiasauromorpha           Eureptilia   †Captorhinidae   Romeriida   †Paleothyris   Diapsida   †Araeoscelidia   Neodiapsida   †Claudiosaurus       †Younginiformes   Sauria Lepidosauromorpha   †Kuehneosauridae   Lepidosauria   Rhynchocephalia (tuatara ve soyu tükenmiş akrabaları)     Squamata (kertenkeleler ve yılanlar)       Archosauromorpha     †Choristodera       †Prolacertiformes         †Trilophosaurus     †Rhynchosauria       Archosauriformes (Timsahlar, kuşlar ve soyu tükenmiş akrabaları)          Pantestudines    †Eosauropterygia       †Placodontia       †Sinosaurosphargis       †Odontochelys   Testudinata   †Proganochelys     Testudines (kaplumbağalar ve Kara kaplumbağaları)

Kaynakça

1. Huxley, T.H. (1863): The Structure and Classification of the Mammalia. Hunterian lectures, presented in Medical Times and Gazette, 1863. original text 8 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
2. Lee (2013). "Turtle origins: Insights from phylogenetic retrofitting and molecular scaffolds". Journal of Evolutionary Biology. 26 (12): 2729-2738. doi:10.1111/jeb.12268. PMID 24256520. 
3. Mannen (Oct 1999). "Molecular evidence for a clade of turtles". Molecular Phylogenetics and Evolution. 13 (1): 144-148. doi:10.1006/mpev.1999.0640. PMID 10508547. 
4. Zardoya (1998). "Complete mitochondrial genome suggests diapsid affinities of turtles". Proc Natl Acad Sci U S A. 95 (24): 14226-14231. doi:10.1073/pnas.95.24.14226. ISSN 0027-8424. PMC 24355 $2. PMID 9826682. 
5. Iwabe (29 Aralık 2004). "Sister group relationship of turtles to the bird-crocodilian clade revealed by nuclear DNA-coded proteins". Molecular Biology and Evolution. 22 (4): 810-813. doi:10.1093/molbev/msi075. PMID 15625185. 
6. Roos (Nov 2007). "Extended mitogenomic phylogenetic analyses yield new insight into crocodylian evolution and their survival of the Cretaceous–Tertiary boundary". Molecular Phylogenetics and Evolution. 45 (2): 663-673. doi:10.1016/j.ympev.2007.06.018. PMID 17719245. 
7. Katsu (17 Mart 2010). "From reptilian phylogenomics to reptilian genomes: analyses of c-Jun and DJ-1 proto-oncogenes". Cytogenetic and Genome Research. 127 (2–4): 79-93. doi:10.1159/000297715. PMID 20234127. 
8. Tyler R. Lyson (23 Şubat 2012). "MicroRNAs support a turtle + lizard clade". Biology Letters. 8 (1): 104-107. doi:10.1098/rsbl.2011.0477. PMC 3259949 $2. PMID 21775315.