Radikal Sol Koalisyon - İlerici İttifak (Yunanca: Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Προοδευτική Συμμαχία, Synaspismós Rizospastikís Aristerás – Proodeftikí Simachía), kısaltılmış adıyla SYRİZA (Yunanca: ΣΥΡΙΖΑ), Yunanistan'da kurulmuş sosyalist bir partidir. Çok farklı çevrelerden ılımlı veya uç çeşitli sol hareketlerin Synaspismos hareketi önderliğinde birleşmesiyle oluşmuştur.
Kuruluş dönemlerindeki görece küçük parti çizgisi, Yunan hükûmeti borç krizi ve 2010-2012 Yunanistan protestoları sonrasında değişmiş, kriz karşıtı tepkileri bünyesinde toplayarak Aleksis Çipras liderliğinde ana akım parti haline gelmiştir. Seçimlerde birinci sıraya yükselen ve 2015-2019 arasında koalisyonun büyük ortağı olarak hükûmette yer alan parti,[6] 2019 seçimlerinden bu yana ana muhalefet partisi konumundadır.[7] 2023 yılındaki genel seçimlerden sonra istifa eden Çipras'ın ardından yapılan genel başkanlık yarışını Stefanos Kasselakis kazanmış ve partinin yeni lideri olmuştur.[8]
Geçmişi
Oluşumu
SYRİZA 2004 seçimlerinden önce resmen kurulmuş olduğu halde kuruluş kökeni Solun Birliği ve Ortak Hareketi için Dialog Alanı (Yunanca: Χώρος Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς) hareketine dayandırılabilir.[9]
Bu hareket, farklı ideolojileri ve tarihsel gelişimleri de olsa 1990'ların sonunda Yunanistan'da önem kazanmış birtakım konularda ortak tavır ortaya koyan Yunan solunun çeşitli örgütlerinin birleşmesiyle ortaya çıktı. Ortak tavır geliştirilen konulardan bazıları Kosova Savaşı, özelleştirmeler, bireysel ve toplumsal haklardır.[10]
Hareket, katılan kesimlere çeşitli konularda ortak hareket etme kolaylığı sağladı. Bunlar,
Maaş ve sosyal güvenlik sistemlerindeki neoliberal törpüleme ve reformlara karşı,
Yeni Terörle Mücadele Yasası'na karşı,
Yunanistan'ın Cenova'daki 27. G8 zirvesine katılımına karşı mücadele olarak sıralanabilir.[11]
İlk dönemlerde hareket, siyasi bir oluşum olmaktan ziyade katılımcı parti ve örgütleri birleştirme çabasıydı. Bu birleşim, 2002 yerel seçimlerinde[12] bazı seçim ortaklıklarına gidilmesini sağladı ve bunların en başarılısı da, Manolis Glezos'un liderliğinde, Atina-Pire'deki işbirliğiydi. Hareket, ayrıca Avrupa Sosyal Forumu'nda Yunan Sosyal Forumu'nun[13] oluşmasını sağladı.
2004 genel seçimi
SYRİZA tam anlamıyla bu seçimlerde doğdu. Önceden hareketin içinde yer almış pek çok örgüt seçim ortaklığı arayışına girdi.[14] Bu da Ocak 2004'te Radikal Sol Koalisyonu'nun kurulmasını sağladı.[15]
2004'te Radikal Sol Koalisyonu'nu oluşturan partiler şunlardı:
Yunanistan Komünist Örgütü (KOE) ise koalisyona katılmama kararı aldı.[16]
Seçimde koalisyon 241.539 oy (toplam oyların %3,3'ü) aldı ve parlamentoya altı üye gönderdi.
Bütün üyelerin koalisyonun en büyük partisi Synaspismos'tan olması ise parti içinde tartışmaları körükledi.
Kriz ve yeniden doğuş
2004 seçimlerinden sonra daha küçük partiler Synaspismos'u anlaşmalarına uymamakla suçladı ve onların bir üyelerinin istifa etmesini ve onun yerine AKOA'dan Yannis Banias'ın vekil seçilmesini istedi.[17]
Koalisyon içinde tansiyon yükseldi ve Uluslararası İşçilerin Solu'nun bölünmesiyle ve Kokkino'nun kurulmasıyla sonuçlandı; ancak bu partiler koalisyondan ayrılmadılar.
Seçimden üç ay sonra Synaspismos, 2004 Avrupa Parlamentosu seçimleri için koalisyondan bağımsız yarışmaya karar verdi ve bazı küçük koalisyon partileri feministFarklı bir Avrupa için Kadınlar (Yunanca: Γυναίκες για μια Άλλη Ευρώπη) hareketini desteklediler.[18]
Bu değişim, Koalisyon'un koyu savunucusu Alekos Alevanos'un Synaspismos başkanı seçilmesi[19] ve eski başkan Nikos Konstantopulos'un istifasıyla hız kazandı.
Koalisyon, Avrupa Sosyal Forumu'nu 2006 Mayısı'nda Atina'da başarıyla toplayarak ve 2006 yerel seçimlerinde Atina ve Pire'de iyi sonuçlar alarak daha da güçlendi.
30 yaşındaki Aleksis Çipras, Atina'dan aday gösterildi ve bu durumu Alavanos, Synaspismos'un "genç nesle açılması" diye niteledi.
2007 genel seçimleri
Radikal Sol Koalisyon, 16 Eylül 2007 seçimlerinde büyük bir sürpriz yaptı ve oylarını 120.000 arttırarak tüm oyların %5.04'ünü aldı.
Anketler de buna yakın sonuçlar gösteriyor ve %4-5 arasında bir sonuç çıkabileceğine işaret ediyordu.[20]
Seçimden önce, 22 Haziran'da, partiler ortak bir bildirge yayınladılar.
İmzalanan "Radikal Sol Koalisyon Bildirgesi", Koalisyon'un yarışacağı ortak sahayı ve de siyasi ittifakın temelini özetliyordu.[21]
2007'deki Koalisyon 2004'ünkinden de büyük oldu.
20 Haziran 2007'de Yunanistan Komünist Örgütü (KOE) Koalisyon'a katılacağını açıkladı.[22]
21 Ağustos'ta çevreci Ekolojik Müdahale (Yunanca: Οικολογική Παρέμβαση) de katılma kararı aldı[23] ve 22 Ağustos'ta, Demokratik Sosyal Hareket (DİKKİ) de katılacağını açıkladı.[24]
2 Eylül'de Kasasyon Mahkemesi (Areios Pagos), DİKKİ'nin iç prosedürlere uymadığına hükmetti ve adını seçimlerde yazmama kararı aldı.
SYRİZA ve DİKKİ ise mahkemenin özgür seçimlere müdahale ettiğini iddia ederek kararı sert bir biçimde eleştirdi.[25]
2007-2015 arası büyüme
27 Kasım 2007'de Alavanos, başkanlığa kişisel nedenlerden ötürü yeniden başvurmayacağını açıkladı.[26]
5. Parti Kongresi'nde Synaspismos, 33 yaşındaki Atina yerel yöneticisi Aleksis Çipras'ı 10 Şubat 2008'de parti başkanı seçti. Alavanos ise SYRİZA'nın meclisteki lideri olma sıfatını Çipras'ın o dönem milletvekili olmamasından ötürü sürdürdü. Çipras, Yunan seçmeni arasında ün kazandı ve anketlerde SYRİZA'nın oyunu %18'e kadar çıkardı.[27] Haziran 2008'in sonunda Xekinima, Koalisyon'a katılacağını bildirdi.[28]Avrupa Parlamentosu seçimleri sırasında ise SYRİZA oyları %4,7'ye kadar düştü ve sadece Nikos Hountis parlamentoya seçilebildi. Bu durum iç çekişmeye yol açtı ve Synaspismos başkanı Alekos Alavanos'un Yunan Parlementosu'ndan önce istifa etmesi, ardından istifasını geri çekmesiyle sonuçlandı.[29]Ekim 2009'daki Yunan genel seçimlerinde SYRİZA %4,6 oy aldı (2007'den ufak bir düşüş) ve 13 vekil kazandı. Bunlardan biri SYRİZA'nın meclis lideri olacak Çipras'tı.
Haziran 2010'da Ananeotiki ("Yenilenmiş Kanat") isimli radikal sosyal demokrat kanadı Synapsismos'tan ve SYRİZA'dan ayrıldı. Bu ise SYRİZA'nın vekil sayısını dokuza düşürdü. Ayrılan 4 vekil Demokratik Sol'u kurdu.
Yükselen ekonomik kriz, bundan çıkış için uygulamayan konan kemer-sıkma politikaları ve buna yönelik protestoların arttığı 2010 sonrası dönemde Lukas Papadimos önderliğindeki koalisyon hükûmetine duyulan tepki sonucu (Kasım, 2011) SYRİZA kitlesel destek kazandı ve Yunanistan Komünist Partisi ve Demokratik Sol gibi anketlerde oyunu artırdı. Mayıs 2012 seçimlerinden önce desteği %10-12 bandına çıktı.[30]PASOK'tan kopan Üniter Hareket de martta Koalisyon'a katılmıştı.
Seçimden sonra Çipras, Yunan cumhurbaşkanı tarafından hükûmeti kurması için davet edildi; ancak meclisteki sayı yetersizliğinden ötürü sol bir hükûmet kuramadı. Bunun üzerine Çipras başkanın kemer sıkma taraftarı partilerle bir koalisyon hükûmeti kurulması teklifini reddetti.[31]
SYRİZA, Avrupa Birliği tarafından külfeti özellikle emekçiler üzerine yıkılan krizi önleyici tasarruf tedbirlerinin kaldırılması taraftarı bir partiydi. Yunanistan siyasetinin tüm dengeleri bu sonuçla değişti ve AB destekçisi partiler hükûmet kuracak çoğunluğu sağlayamadı. Böylece tüm Avrupa ve dünya ekonomisini yakından ilgilendiren "tasarruf tedbirleri" uygulamaları büyük bir çıkmaza girdi, ülkede işleyebilecek bir hükûmet kurulamadığı için seçimlerin yenilenmesi kararı alındı.
Hükûmet kurulamaması nedeniyle Haziran ayında yenilenen seçimlerde SYRİZA, Yunanistan seçim sisteminde birinci olan partiye verilen 50 ekstra sandalyeyi alabilmek için tekrar aday oldu ve bu sefer bir sol koalisyon değil, tek bir parti olarak yarıştı.[32]
Parti, bir sonraki seçimde oy oranını artırmaya devam etti. 26 Ocak 2015 Yunanistan genel seçimlerinde %36,29 oy oranıyla birinci parti olup 149 milletvekili çıkardı. Fakat tek başına iktidarı 2 milletvekiliyle kaybetti. Buna rağmen ANEL ile koalisyon hükûmeti kurarak 2019'a kadar iktidarda yer aldı.
2019 ve 2023 seçimleri
Syriza dört yıllık iktidar deneyiminden sonra 2019 seçimlerinde muhalefete düştü. Sol popülizm olarak nitelendirilen AB ve kriz karşıtı söylemini tam olarak hayata geçirememekle suçlanan parti, yüzde 31 oy alarak ikinci parti konumuna geriledi. Partinin kurucularından ve iktidar döneminde Maliye Bakanı olan Yanis Varufakis, iktidar öncesi sert söylemleri sürdürme isteğinde olduğu için[34] 2019 seçimlerinden önce partiden ayrıldı. Mera25 adıyla yeni bir siyasi oluşumla seçime giren Varufakis, yüzde 3 oyla meclise girememiştir. Lider değişimi yaşayan merkez sağ Yeni Demokrasi Partisi (ND) bu seçimlerde yüzde 39 oy alarak birinci olmuştur.
Ana muhalefet olarak geçen dört yıllık sürenin ardından 2023 seçimleri öncesi anketlerin Syriza ile ND arasında %6-7 gibi küçük bir fark olduğunu göstermesine rağmen, Syriza Mayıs 2023 seçimlerini %20,7'lik büyük bir farkla kaybederek ikinci sırayı korudu.[35] Hükûmet kurulamamasının ardından ülkeyi ikinci bir erken seçime götürmek için geçici bir hükûmet kuruldu. Haziran seçimlerinde Syriza, Mayıs sonuçlarına göre oyları %2,24 düştü ve % 17,83'e geriledi. Düşük katılımın gölgelediği seçimde ND oylarının yalnızca %0,23'ünü kaybetti ve tek başına hükûmet kurma gücüne erişti.[36]
SYRİZA ikinci sırayı ve ana muhalefet statüsünü korusa da, Çipras seçimden 4 gün sonra partide yer almaya devam edeceğini belirterek parti liderliğinden istifa etti ve parti lider seçimi sürecin girdi.[37]
Lider değişimi
17-24 Eylül 2023'te gerçekleşen parti kongreleri ile SYRİZA'nın yeni lideri seçildi. Seçim çok adaylı bir sürecin sonunda gerçekleşti.[38][39] İlk turda en çok oyu alan Stefanos Kasselakis ve Effie Achtsioglou ikinci turda tekrar yarıştı ve 24 Eylül 2023'te gerçekleşen seçimde Kasselakis oyların yüzde 56'sını alarak partinin yeni lideri oldu.
İdeoloji
SYRİZA'nın kurucusu demokratik sosyalist bir parti olan Synaspismos’tur. Bunun dışında SYRİZA'nın içerisinde sosyal demokrasi, ekolojik sosyalizm ve Marksizm-Leninizm başta olmak üzere diğer sol ideolojileri benimseyen birçok grup ve üye bulunmaktadır. Koalisyon, söylem olarak sol popülizme de yakınlık göstermektedir. Düzen karşıtı olarak nitelendirilmekle birlikte, SYRİZA temel amacını sol görüşlerini terk etmeden geniş bir ilerici cephe haline gelmek olarak açıklamıştır.
^"Greece: Directory", Central and South-Eastern Europe 2004, Europa Publications, s. 294, 2003, 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Haziran 2012
International athletics championship event1963 Italian Athletics ChampionshipsDonata Govoni, Italian champion in 100 and 200 metres in this edition.Dates19–21 JulyHost cityTriesteVenueStadio Giuseppe GrezarLevelSeniorEvents29 (19 men, 10 women)← 1962 1964 → The 1963 Italian Athletics Championships was the 53rd edition of the Italian Athletics Championships and were held in Trieste (track & field events).[1][2] Other venues and dates The events of combined eve...
Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada April 2016. Udu. Udu adalah alat musik perkusi yang dimainkan dengan cara ditabuh dan berasal dari Nigeria, Afrika.[1] Sebetulnya, udu merupakan sebuah bejana yang memiliki lubang di salah satu sisinya dan digunakan untuk menyimpan air dan makanan.[1]...
Historic house in Iowa, United States United States historic placeLangworthy HouseU.S. National Register of Historic PlacesU.S. Historic districtContributing property Southern front of the houseShow map of IowaShow map of the United StatesLocation1095 W. 3rd St.Dubuque, IowaCoordinates42°29′43.6″N 90°40′45″W / 42.495444°N 90.67917°W / 42.495444; -90.67917Built1856ArchitectJohn F. RagueArchitectural styleOctagon ModePart ofLangworthy Historic District (...
Brian WilsonWilson performing in New Orleans with the Beach Boys during their 2012 reunion tourInformasi latar belakangNama lahirBrian Douglas WilsonLahir20 Juni 1942 (umur 81)Inglewood, California, ASAsalHawthorne, California, ASGenreRockpopPekerjaanMusisipenyanyipencipta laguproduser rekamanInstrumenVokalkeyboardbassTahun aktif1961–sekarangLabelCapitolBrotherRepriseCaribouCBSSireGiantNonesuchWalt DisneyArtis terkaitAmerican SpringThe Beach BoysCalifornia MusicHale & the Hushabyes...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Seven Day Jesus album – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2017) (Learn how and when to remove this template message) 1998 studio album by Seven Day JesusSeven Day JesusStudio album by Seven Day JesusReleasedJanuary 13, 1998Genre...
Andrea VeneracionBornAndrea Ofilada Veneracion(1928-07-11)July 11, 1928Manila, Philippine IslandsDiedJuly 9, 2013(2013-07-09) (aged 84)Quezon City, PhilippinesNationalityFilipinoAwards Order of National Artists of the PhilippinesMusical careerAlso known asMa'am OAGenresChoral music, classical music, folk music, pop musicOccupation(s)Conductor, composer, arranger, singerInstrument(s)VocalsYears active1963–2004 Musical artist Andrea Ofilada Veneracion (or Ma'am OA; July 11, 1928 –...
Saint-Aubin-Celloville Entidad subnacional Saint-Aubin-CellovilleLocalización de Saint-Aubin-Celloville en Francia Coordenadas 49°21′50″N 1°09′32″E / 49.363888888889, 1.1588888888889Entidad Comuna de Francia • País Francia • Región Alta Normandía • Departamento Sena Marítimo • Distrito distrito de Rouen • Cantón cantón de Boos • Mancomunidad Communauté d'agglomération Rouennaise[1]Alcalde Patricia Baud[2]̴...
Rein Lang pada 2011. Rein Lang (kelahiran 4 Juli 1957) adalah seorang politikus Estonia, anggota Partai Reformasi Estonia sejak 1995, dan diplomat. Ia menjadu Menteri Kebudayaan dalam kabinet Andrus Ansip III sampai pengunduran dirinya. Kehidupan pribadi Lang lahir di Tartu. Ayahnya ditunjuk untuk bekerja di kedutaan besar Soviet di Helsinki;[1] Referensi ^ Postimees February 22, 2005: Soome ajaleht: Lang on «kõva pähkel» Diarsipkan 2005-03-09 di Wayback Machine. Pranala luar Blog...
1996 studio album by Six Finger SatelliteParanormalizedStudio album by Six Finger SatelliteReleasedAugust 6, 1996RecordedApril 1996 at The Parlour, Pawtucket, Rhode IslandGenreNoise rockLength33:18LabelSub PopProducerSix Finger SatelliteSix Finger Satellite chronology Clone Theory(1996) Paranormalized(1996) Law of Ruins(1998) Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllmusic[1]Entertainment WeeklyA−[2]Q[3] Paranormalized is the third album by Six Finger S...
No confundir con Bosnia y Herzegovina ni la República de Bosnia y Herzegovina Federación de Bosnia y HerzegovinaFederacija Bosne i HercegovineФедерација Босне и Херцеговине Entidad subestatal BanderaEscudo Himno: símbolos anulados Ubicación de la Federación de Bosnia y Herzegovina dentro de Bosnia y HerzegovinaCoordenadas 43°50′N 17°43′E / 43.83, 17.71Capital Sarajevo • Población 447.700 (2000)Idioma oficial BosniocroataserbioEntid...
2017 Indian filmValla DesamDirected byN. T. NanthaWritten byN. T. NanthaProduced byK. RaveendranEmmanuelStarringAnu HasanNassarDavid YuvarajanCinematographyN. T. NanthaEdited byDeepak S. DwaraknathMusic byL. V. MuthukumarasamyR. K. SundarProductioncompanyLakxshanna PicturesRelease date 22 September 2017 (2017-09-22) CountryIndiaLanguageTamil Valla Desam (transl. Highly Developed country) is a 2017 Indian Tamil-language action film written and directed by N. T. Nantha. The...
Music award Britney Spears has won this award two times from seven nominations. The following is a list of Teen Choice Award winners and nominees for Choice Music – Single. This category was split into three categories; Choice Music Single – Male, Choice Music Single – Female and Choice Music Single – Group from 2012 and onward. Britney Spears is the youngest winner in 1999 at the age of 17. Winners and nominees 1999 Year Winner Nominees Ref. 1999 ...Baby One More Time – Britney Spe...
2014 novel by Rick Riordan The Blood of Olympus First edition coverAuthorRick RiordanCover artistJohn RoccoCountryUnited StatesLanguageEnglishSeriesThe Heroes of Olympus(book 5)GenreFantasy, mythology, young adult fictionPublisherDisney-Hyperion Books[1]Publication dateOctober 7, 2014[2]Media typePrint (hardcover and paperback), audiobook, e-bookPages516 (first ed., hardcover)[1]ISBN978-1-4231-4673-5OCLC881318207LC ClassPZ7.R4829 Bl 2014[1]Preced...
Building located in Nanyang Technological University, Singapore Learning Hub redirects here. Not to be confused with Canadian Professional Sales Association § Learning Hub. The HiveExternal view of The HiveAlternative namesLearning Hub SouthGeneral informationLocationJurong West, SingaporeAddress52 Nanyang Avenue, Singapore 639816Coordinates1°20′36″N 103°40′57″E / 1.343212°N 103.682586°E / 1.343212; 103.682586Opening2015CostS$45 millionOwnerNanyang Te...
Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Quo Warranto awalnya dilakukan oleh Raja Edward I (Raja Inggris) untuk menyelidiki tanah kerajaan dan waralaba di Inggris Quo Warranto adalah surat perintah tertulis yang dikeluarkan pengadilan. Surat ini diberikan kepada pejabat atau badan hukum agar...
American school science competition This article possibly contains original research. Please improve it by verifying the claims made and adding inline citations. Statements consisting only of original research should be removed. (March 2023) (Learn how and when to remove this template message)This article is about competition for secondary schools in the United States. For others, see International Science Olympiad. Science Olympiad logo Science Olympiad is an American team competition in whi...
Aerial bombardment during World War II Cardiff BlitzPart of the Strategic bombing campaign of World War IIArea of damage caused in Cathays by two parachute landmines killing 23Date1940–1944LocationCardiff, WalesResult Cardiff damaged by German air raidsBelligerents Nazi Germany United KingdomCasualties and losses Unknown 355 vteThe Blitz (1940–1941)The Blitz Belfast Birmingham Bournemouth Bristol Cardiff Clydebank Coventry Dublin Hull Graveney Marsh Leeds Liverpool Manches...
Railway station in Kobayashi, Miyazaki Prefecture, Japan Kobayashi Station小林駅Kobayashi Station in 2015General informationLocationEkiminami, Kobayashi-shi, Miyazaki-ken 886-0009JapanCoordinates31°59′28″N 130°58′32″E / 31.99111°N 130.97556°E / 31.99111; 130.97556Operated by JR KyushuLine(s)■ Kitto LineDistance34.8 km from MiyakonojōPlatforms1 island platformTracks1 + sidingsConstructionStructure typeAt gradeParkingAt nearby community centreBicycle fa...