Intel Pentium III mikroişlemcileri, Intel’in 32-bit işlemcilerinden bir diğeri olarak 1999 yılında tanıtıldı ve Pentium II’nin gelişmiş bir versiyonu olarak işlemci pazarında büyük bir etki yarattı. Pentium III, yüksek performanslı bilgisayarlar, sunucular, iş istasyonları ve masaüstü bilgisayarlar için tasarlandı. Bu işlemci serisi, özellikle video ve 3D grafik işleme gibi multimedya uygulamalarında performans iyileştirmeleri sundu ve işlemci tasarımındaki birkaç yenilikle öne çıktı.
1. Intel Pentium III (1999)
- Çıkış Yılı: 1999
- Kod Adı: Katmai
- Mimari: 32-bit
- Üretim Teknolojisi: 0.25 mikron
- Özellikler: Pentium III, Pentium II'nin evrimsel bir yükseltmesi olarak piyasaya sürüldü. Katmai çekirdekli Pentium III, işlemci hızları ve multimedya performansı açısından önemli gelişmeler sundu. Pentium III, MMX komut setini daha da geliştiren ve SSE (Streaming SIMD Extensions) adlı yeni bir komut setini sunarak 3D grafikler ve video işleme gibi alanlarda daha hızlı işlem gücü sağladı. Ayrıca, bu işlemci, daha hızlı veri erişimi için daha büyük L2 önbelleği ve 100 MHz veriyolu hızına sahipti.
- Frekans: 450 MHz ile 1.4 GHz arasında.
- Transistör Sayısı: 9.5 milyon transistör.
- Çekirdek: Katmai çekirdeği, 0.25 mikron üretim süreci kullanılarak üretildi.
- veriyolu (Bus) Hızı: 100 MHz.
- L2 Cache: 256 KB ile 512 KB arasında.
- SSE Desteği: SSE (Streaming SIMD Extensions) komut seti, multimedya uygulamaları için daha hızlı veri işleme sağladı.
- MMX Teknolojisi: Video ve grafik uygulamaları için geliştirilmiş MMX komut seti desteği.
2. Intel Pentium III Xeon (2000)
- Çıkış Yılı: 2000
- Kod Adı: Tanner
- Mimari: 32-bit
- Özellikler: Pentium III Xeon, sunucu ve iş istasyonu pazarına hitap eden bir işlemciydi. Xeon sürümü, çoklu işlemci desteği ve ECC (Error-Correcting Code) bellek desteği gibi sunucu sınıfı özelliklere sahipti. 400 MHz veya 533 MHz veriyolu hızları ve daha büyük L2 cache bellek kapasitesiyle sunucularda yüksek performans gereksinimlerini karşıladı. Xeon sürümünün en önemli özelliklerinden biri, çoklu işlemci desteği sunmasıydı, bu da birden fazla işlemcinin aynı sistemde çalışabilmesini sağladı.
- Frekans: 500 MHz ile 1.4 GHz arasında.
- L2 Cache: 512 KB ile 2 MB arasında.
- veriyolu (Bus) Hızı: 400 MHz, 533 MHz.
- Çekirdek: Tanner çekirdeği.
- ECC Bellek Desteği: Sunucu sınıfı güvenlik özellikleri.
- Çift İşlemci Desteği: Birden fazla işlemcinin aynı sistemde çalışabilmesi için tasarlandı.
3. Intel Pentium III Coppermine (2000)
- Çıkış Yılı: 2000
- Kod Adı: Coppermine
- Mimari: 32-bit
- Üretim Teknolojisi: 0.18 mikron
- Özellikler: Pentium III Coppermine, Katmai çekirdeğine göre daha ince bir üretim teknolojisine sahipti ve bu sayede daha yüksek hızlara çıkabiliyordu. 0.18 mikron üretim teknolojisiyle üretilen Coppermine, daha düşük güç tüketimi ve daha düşük ısı üretimi ile dikkat çekti. Coppermine çekirdeği, özellikle 1 GHz'e kadar ulaşabilen saat hızları ile performans açısından büyük bir adım attı. Ayrıca, Coppermine işlemcisi, 256 KB veya 512 KB L2 cache kapasitesine sahipti ve 133 MHz veriyolu hızı ile daha hızlı veri aktarımı sağlıyordu.
- Frekans: 500 MHz ile 1.4 GHz arasında.
- Transistör Sayısı: 28 milyon transistör.
- Çekirdek: Coppermine çekirdeği, 0.18 mikron üretim süreci.
- veriyolu (Bus) Hızı: 133 MHz.
- L2 Cache: 256 KB ile 512 KB arasında.
- SSE Desteği: SSE komut seti desteği.
4. Intel Pentium III Mobile (2000)
- Çıkış Yılı: 2000
- Kod Adı: Mobile Coppermine
- Mimari: 32-bit
- Özellikler: Pentium III Mobile, taşınabilir bilgisayarlar için optimize edilmiş bir işlemciydi. Bu işlemci, masaüstü sürümüne benzer özellikler sunsa da, enerji verimliliği açısından daha iyi performans gösteriyordu. Pentium III Mobile, düşük güç tüketimi için tasarlanmıştı ve genellikle 650 MHz ile 1.2 GHz arasında değişen hızlarla çalışıyordu. Ayrıca, düşük ısı üretimi ve uzun pil ömrü sağlayacak şekilde optimize edilmişti.
- Frekans: 650 MHz ile 1.2 GHz arasında.
- Düşük Güç Tüketimi: Taşınabilir cihazlar için optimize edilmişti.
- veriyolu (Bus) Hızı: 100 MHz.
- L2 Cache: 256 KB.
5. Intel Pentium III-S (2001)
- Çıkış Yılı: 2001
- Kod Adı: Tualatin
- Mimari: 32-bit
- Üretim Teknolojisi: 0.13 mikron
- Özellikler: Pentium III-S, Pentium III'ün son versiyonlarından biri olup 0.13 mikron üretim teknolojisine dayalıydı. Bu işlemci, özellikle masaüstü bilgisayarlar için geliştirilmişti ve 1.13 GHz'e kadar hızlara ulaşabiliyordu. Pentium III-S, daha iyi enerji verimliliği ve düşük ısı üretimi sağlamak amacıyla Tualatin çekirdeği kullanıyordu. Bu işlemci ayrıca daha büyük L2 cache belleği (512 KB veya 1 MB) sunarak performansı artırdı.
- Frekans: 1.13 GHz ile 1.4 GHz arasında.
- Transistör Sayısı: 50 milyon transistör.
- Çekirdek: Tualatin çekirdeği, 0.13 mikron üretim süreci.
- L2 Cache: 512 KB veya 1 MB.
- veriyolu (Bus) Hızı: 133 MHz.
Özet
Pentium III işlemcileri, Intel’in 32-bit işlemci serisinin önemli bir parçasıdır ve Pentium II’den daha gelişmiş performans özellikleri sunmuştur. SSE komut setinin eklenmesi, Coppermine ve Tualatin gibi çekirdek iyileştirmeleri ve Xeon sürümleri ile sunucu pazarına yönelik özellikler gibi birçok yenilik, Pentium III’ü çok yönlü ve güçlü bir işlemci yapmıştır. Pentium III işlemcileri, hem masaüstü bilgisayarlar hem de taşınabilir cihazlar için birçok önemli gelişmeyi beraberinde getirmiştir.
Kaynakça
- "Intel Pentium III Processor," Intel Corporation, https://www.intel.com.
- "Intel Pentium III Processor Review," AnandTech, https://www.anandtech.com.
- "Pentium III Coppermine Overview," Tom's Hardware, https://www.tomshardware.com.
- "Intel Pentium III Processor History," Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Pentium_III.
- "Intel Pentium III Xeon," Intel Ark, https://ark.intel.com.
- "The Evolution of Intel's Pentium III," PCWorld, https://www.pcworld.com.
- "Intel Pentium III-S Tualatin," TechSpot, https://www.techspot.com.
