Aşağıda, engellilikleri veya engelli bireyleri tanımlamak için kullanılan ve bazı durumlarda olumsuz çağrışımlar veya insanları rahatsız edebilecek terimlerin bir listesi bulunmaktadır.
Dil, bireylerin engelli insanlar ve engellilik hakkındaki algılarını etkileyebilir.[1] Görüşler coğrafya, kültür, zaman ve bireyler arasında değişiklik gösterebilir. Bazı insanların zararlı olarak gördüğü terimler diğerleri tarafından zararlı olarak görülmeyebilir ve bazı insanlar belirli terimlerden rahatsız olabilirken diğerleri bu terimlerin yerini alan ve eufemizm olarak kabul ettikleri terimlerden (örneğin, "farklı yetenekler" veya "özel ihtiyaçlar") rahatsız olabilir. Bazı insanlar, bir terim insanların duygularını incitebilecekse bu terimlerin kullanılmaması gerektiğine inanırken diğerleri, terimlerin kötü niyetle kullanılmadığı durumlarda dinleyicinin yanlış anlamasını sorumlu tutmaktadır.[2]
A
- Anormal (Kişinin ruhsal ve duygusal bozuklukları nedeniyle norm dışı olduğunu belirtir.)[3]
C
- Cüce (Bireyin fiziksel özelliklerini aşağılama iması taşır.)
- Çürük (Bireyin fiziksel ve/veya zihinsel özelliklerini aşağılama iması taşır.)
D
- Deli (Zihinsel engel veya hastalıkları olan bireyleri küçümseyici ve hakaret içeren bir şekilde tanımlayan bir terim ve genellikle kişilerin akıl sağlığını aşağılamak için kullanılır.)[4][daha iyi kaynak gerekli]
- Dengesiz (Kişinin tutarsız veya öngörülemez davranışlarını tanımlamak için kullanıldığında, bu kişinin yetenek veya karakter eksikliklerini ima eder. Bu tür bir kullanım, kişinin sosyal kişiliğimni zedeleyebilir.)
G
- Gerizekâlı, (Zekâ geriliği, zihinsel yeteneklerde ciddi düşüş ve hafıza kaybı gibi belirtilerle kendini gösteren bir durumu tanımlar, ancak bu terim incitme ve aşağılama amacı taşır.)[5]
K
- Kör (Özellikle mecaz anlamda (örneğin, "eleştiriye kör") veya "kör kelimesi" ile önceden kullanıldığında.[6][7][8] Ancak "körler" terimi, birçok kör kişi ve kuruluş tarafından kabul edilmektedir.)[9]
- Kusurlu
- Kukla (Bir kişiyi kukla veya cahil olarak adlandırmak; zihinsel engelli kişilere yönelik aşağılayıcı bir hakaret olarak kullanılır; bu terim bir zamanlar konuşamayan kişileri tanımlamak için kullanılmıştır, hakaret edici bir kukla gibi bir görünümü çağrıştırır.)
T
- Topal (Kişi fiziksel ya da sosyal bir eksiklik yaşarken, bu durumu bahane ederek başkalarını küçümsemeye veya kendi değerini artırmaya çalışıyorsa, bu davranış "topal" küçük düşürücü bir ifade olarak nitelendirilebilir.)
Ayrıca bakınız
Kaynaklar