Masaüstü rol yapma oyunu veya kalem-kâğıt rol yapma oyunu, katılımcıların karakterlerinin eylemlerini konuşma yoluyla tanımladıkları bir tür rol yapma oyunudur. Katılımcılar karakterlerinin eylemlerini karakterizasyonlarına göre belirler ve eylemler belirli bir resmi kural ve yönergeler sistemine göre başarılı veya başarısız olurlar.[1] Kurallar dahilinde, oyuncular doğaçlama yapma özgürlüğüne sahiptir; seçimleri oyunun yönünü ve sonucunu şekillendirmektedir.[2]
Kalem-kâğıt ve masaüstü terimleri genellikle sadece bu RPG formatını diğer formatlardan ayırmak için kullanılır, çünkü ne kalem ve kağıt ne de bir masa kesinlikle gerekli değildir.[2]