Macaristan Çingeneleri

Macaristan Çingeneleri

Magyar cigányok Magyarországi romák
Macar Romanları tarafından kullanılan Roman bayrağının varyasyonu
Toplam nüfus
315,583 (2011 sayımı)[1] Tahminler: 450,000 - 1,000,000[2][3][4] [5][6][7][8][9]
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Borsod-Abaúj-Zemplén	58,246[10]
Szabolcs-Szatmár-Bereg	44,133[11]
Pest	20,065[12]
Budapeşte	19,530[13]
Heves	19,312[14]
Jász-Nagykun-Szolnok	18,935[15]
Hajdú-Bihar	18,132[16]
Baranya	16,995[17]
Somogy	16,167[18]
Nógrád	15,177[19]
Diller
çoğunlukla Macarca (%91–92 2001'de),[20] Çingenece
Din
Katoliklik ve Kalvinizm[21]

Macaristan'daki Çingeneler (Macarca: magyarországi romák or magyar cigányok), Çingene kökenli Macar vatandaşlarıdır. 2011 nüfus sayımına göre, toplam nüfusun %3,18'ini oluşturuyorlar,^[22] bu da onları ülkedeki en büyük azınlık yapıyor, ancak çeşitli tahminler Romanların sayısını toplam nüfusun %7'sine kadar çıkarıyor.^[6][8][23]

Tarihi ve dili

Kökenleri

Romanlar Kuzey Hindistan'dan,^{[24][25][26][27][28][29]} muhtemelen kuzeybatı Hindistan eyaletleri Racastan ve Pencap'tan geliyor.^[28] Dilbilimsel kanıtlar tartışmasız bir şekilde Roman dilinin köklerinin Hindistan'da yattığını göstermiştir: Dil, Hint-Aryan dillerinin gramer özelliklerine sahiptir ve onlarla temel kelimelerin büyük bir bölümünü paylaşır, örneğin vücut bölümleri veya günlük rutinler.^[30]

Daha doğrusu, Çingenece temel kelimeleri Hintçe ve Pencapça ile paylaşıyor. Marvarice ile birçok fonetik özelliği paylaşırken, dilbilgisi Bengalce'ye en yakın olanıdır.^[31]

2012'deki genetik bulgular, Romanların kuzeybatı Hindistan'da ortaya çıktığını ve bir grup olarak göç ettiklerini gösteriyor.^[25][26][32] 2012'de yapılan bir genetik araştırmaya göre, geleneksel olarak topluca Doma olarak anılan Kuzey Hindistan'daki mevcut belirli kabilelerin ve belirli kast popülasyonlarının ataları, modern Avrupa Romanlarının olası atalarıdır.^[33]

Şubat 2016'da Uluslararası Roman Konferansı sırasında Hindistan Dışişleri Bakanı Roman halkının Hindistan'ın çocukları olduğunu belirtti. Konferans, Hindistan Hükûmetine, Hindistan diasporasının bir parçası olarak 30 ülkeye yayılmış Çingene topluluğunu tanıma tavsiyesiyle sona erdi.^[34]

Macaristan'a Göç

1890'larda Roman orkestrası, Kaloşvar.

Macaristan'a ilk Roman gruplarının geliş tarihi tam olarak belirlenemiyor.^[35][36] Cigan, Cygan veya Chygan adlı kişilere veya Zygan adlı köylere^[36] yapılan sporadik referanslar, 13-14. yüzyıllara ait belgelerde bulunabilir.^[37][38] Ancak bu isimleri taşıyan kişiler Roman olmayabilir ve 14. yüzyılda Zygan'da Romanların yaşadığı kanıtlanamamıştır.^[37] Buna göre, bu isimler Macaristan'daki Romanlara atıfta bulunmak yerine Eski Türkçe'deki düz saç (sÿγan) kelimesinden türetilmiş gibi görünmektedir.^[39]

Kaynakça

1. Hungarian Central Statistical Office Census Data 2011 21 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 28 March 2013.
2. "National Geographic". 21 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2015. 
3. "Archived copy". 21 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2008. 
4. "Archived copy" (PDF). 28 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2008. 
5. "Központi Statisztikai Hivatal". Romaweb.hu. 13 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2015. 
6. ^ "Breaking News, World News & Multimedia". 16 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2008. 
7. "Archived copy". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2015. 
8. ^ "In Hungary, Roma Get Art Show, Not a Hug". The New York Times. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
9. "Hungary's anti-Roma militia grows". The Christian Science Monitor. 13 Şubat 2008. 4 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
10. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
11. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
12. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
13. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 31 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
14. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
15. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
16. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
17. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
18. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
19. "Központi Statisztikai Hivatal". Ksh.hu. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
20. Macar Romanlarının geneli sadece Macarca konuşuyor
21. Yerel Macarlar gibi
22. "Összefoglalás és módszertani megjegyzések" (PDF) (Macarca). Hungarian Central Statistical Office. 7 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2011. 
23. "Anger grows in Hungary over anti-Roma article". The Guardian. Londra. 8 Ocak 2013. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021. 
24. Hancock, Ian F. (2005) [2002]. We are the Romani People. Univ of Hertfordshire Press. s. 70. ISBN 978-1-902806-19-8. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021: ‘While a nine century removal from India has diluted Indian biological connection to the extent that for some Romani groups, it may be hardly representative today, Sarren (1976:72) concluded that we still remain together, genetically, Asian rather than European’ 
25. ^ Mendizabal, Isabel (6 Aralık 2012). "Reconstructing the Population History of European Romani from Genome-wide Data". Current Biology. 22 (24): 2342-2349. doi:10.1016/j.cub.2012.10.039 . PMID 23219723. 
26. ^ Sindya N. Bhanoo (11 Aralık 2012). "Genomic Study Traces Roma to Northern India". The New York Times. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021. 
27. Current Biology.
28. ^ K. Meira Goldberg; Ninotchka Devorah Bennahum; Michelle Heffner Hayes (28 Eylül 2015). Flamenco on the Global Stage: Historical, Critical and Theoretical Perspectives. s. 50. ISBN 9780786494705. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
29. Simon Broughton; Mark Ellingham; Richard Trillo (1999). World Music: Africa, Europe and the Middle East. s. 147. ISBN 9781858286358. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016. 
30. Šebková, Hana; Žlnayová, Edita (1998), Nástin mluvnice slovenské romštiny (pro pedagogické účely) (PDF), Ústí nad Labem: Pedagogická fakulta Univerzity J. E. Purkyně v Ústí nad Labem, s. 4, ISBN 978-80-7044-205-0, 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 
31. Hübschmannová, Milena (1995). "Romaňi čhib – romština: Několik základních informací o romském jazyku". Bulletin Muzea Romské Kultury. Brno: Muzeum romské kultury (4/1995). Zatímco romská lexika je bližší hindštině, marvárštině, pandžábštině atd., v gramatické sféře nacházíme mnoho shod s východoindickým jazykem, s bengálštinou. 
32. "5 Intriguing Facts About the Roma". Live Science. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
33. Rai, N; Chaubey, G; Tamang, R; Pathak, AK; Singh, VK (2012), "The Phylogeography of Y-Chromosome Haplogroup H1a1a-M82 Reveals the Likely Indian Origin of the European Romani Populations", PLOS ONE, 7 (11), s. e48477, Bibcode:2012PLoSO...748477R, doi:10.1371/journal.pone.0048477, PMC 3509117 $2, PMID 23209554 
34. "Can Romas be part of Indian diaspora?". khaleejtimes.com. 29 Şubat 2016. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016. 
35. Kemény 2005, s. 1.
36. ^ Fraser 1995, s. 60.
37. ^ Kemény 2005, s. 2.
38. Kristó 2003, s. 245.
39. Kiss 1983, s. 147.

Kaynaklar

• Achim, Viorel (2004). The Roma in Romanian History. Central European University Press. ISBN 978-963-9241-84-8. 
• Crowe, David M. (2007). A History of the Gypsies of Eastern Europe and Russia. PALGRAVE MACMILLAN. ISBN 978-1-4039-8009-0. 
• Fraser, Angus (1995). The Gypsies. Blackwell Publishing. ISBN 978-0-631-19605-1. 
• Kemény, István (2005). "History of Roma in Hungary" (PDF). Kemény, István (Ed.). Roma of Hungary. Boulder. ss. 1-69. ISBN 978-0-88033-600-0. 
• Kiss, Lajos (1983). Földrajzi nevek etimológiai szótára [=Etymological Dictionary of Geographical Names] (Macarca). Akadémiai Kiadó. ISBN 978-963-05-3346-1. 
• Kristó, Gyula (2003). Nem magyar népek a középkori Magyarországon [=Non-Hungarian Peoples in Medieval Hungary] (Macarca). Lucidus Kiadó. ISBN 978-963-9465-15-2. 
• Balázs Majtényi, György Majtényi. A Contemporary History ofExclusion: The Roma Issue in Hungary from 1945 to 2015. Budapest, Central European University Press, 2016. 244 pp. $60.00 (cloth), 978-963-386-122-6.