Jack Russell teriyer,[1] 19. yüzyılda İngiltere'de, yer üstünde ve yer altında tilki avlamak için üretilmiş bir köpek ırkıdır.[1] İlk olarak, pek çok köpek ırkı üretmiş olan avcılık tutkunu papaz Jack Russell tarafından, muhtemelen fox terrier, eski tip bulldog, lakeland teriyer'ın yanı sıra bazı diğer ırklar karıştırılarak oluşturuldu. Eskiden adı içinde geçen "Parson" sözcüğü İngilizcede papaz anlamına gelir.[2]Maske filminde yer alan köpeğin ırkıdır.[3]
Adlandırma
Jack Russell teriyerin adlandırılması konusu 90'lı yıllardan beri oldukça tartışmalıdır. Bu ırk ilk kez 1990 yılında İngiltere'de "Parson Jack Russell teriyer" adıyla TKC tarafından kayıt altına alındı. 1997 yılında ABD'de "Jack Russell teriyer" adıyla AKC tarafından tanındı.[4] Çeşitli üreticilerin Jack Russell türevî isimler altında farklı ırklar üretmeleri sonucunda 1999 yılında İngiltere'de bu ırkın adı Parson Russell teriyer olarak değiştirildi ve 2003 yılında AKC de bu isim değişikliği yaptı.[1] Buna rağmen "Jack Russell teriyer", halk arasında halen en yaygın olarak kullanılan ismidir.
Jack Russell Teriyer, güçlü, hareketli, atletik ve son derece çevik bir iş köpeğidir.
Omuzlarda yaklaşık 25–30 cm yüksekliğinde ve 5–6 kg ağırlığa sahiptir.
Sakin halinde iken ileri doğru yatık, düğme biçimli kulakları vardır. Kulak uçlarının, göz hizasında olması tercih edilir.
Jack Russell Teriyer kafa yapısı
Gözleri badem şeklinde, her zaman koyu kahverengi rengine sahiptir. Göz kapakları siyahtır.
Göğüs kafesi oldukça dardır. Çevresi 40–43 cm arasındadır.[5]
Kuyruğu, vücut yapısına göre uzundur bundan dolayı özellikle avcı olarak kullanıldığı dönemlerde, dar alanlarda avlanmayı zorlaştırdığı için, kuyruğunun üçte biri kesilmektedir.[1][6][7]
Vücudu bir kareden ziyade, bir dikdörtgene benzemektedir. İdeal gövde - bacak oranı 1:1'dir. Denge çok önemlidir, gövde olarak çok uzun veya Parson Russell Teriyer gibi kare vücuda sahip olmaları rk standartlarına aykırıdır.
Jack Russell'ların kürkü, göbek hariç vücudun en az %51'i beyaz olmak kaydı ile özellikle baş, üst gövde ve kuyrukta siyah ve sarımsı-kahverengi lekelidir.[8][9] Kısa veya uzun tel tüylü olabilmektedir. Tel tüylü olanları sakallıdır. Jack Russell Teriyer kürkü suya dayanıklıdır.[1]
Karakter
Jack Russell; avcılık içgüdüsü güçlü, çevresini gözlemlemeyi seven, ısırdığı nesneyi bırakmayan, hareketli ve cesur bir köpek ırkıdır. Çok akıllıdırlar; fakat inatçı ve başına buyruk hareketler de sergilerler. Diğer köpeklere, kendilerine iyi davranmayan insanlara, diğer ev hayvanlarına ve kedilere karşı saldırgan olabilirler. Bundan dolayı, yavruyken çok iyi eğitilmelidirler. Sahiplerine sadık ve sevgi doludurlar. İnsanlarla ve kendi başlarına oyun oynamayı çok severler. Avcı oldukları için kazmayı ve koşmayı severler. Enerjik bir yapıya sahiptirler.[1][10][11][12] Küçük boyutlu hayvanları avlama içgüdüsüne sahiptir. Ayrıca diğer köpeklerle kavga etme eğilimi de gösterir. Tüm bunlara rağmen insanlarla arası fena sayılmaz. Yabancılara karşı hoşgörülü davranır. Çocuklarla da arası fena sayılmaz. Ancak çocukların onu kızdırması durumunda agresif tavırlar sergileyebilir. bu yüzden çocuklu aileler için pek uygun değildir.[13]
Sağlık
Amerika Jack Russell Klubünün web sitesinde yer alan bilgiye göre doğuştan tek taraflı ya da çift taraflı sağır olabiliyorlar. Bunun haricinde ise nadir de olsa Glokom, Katarakt, PLL (Lens çıkığı), LOA (Geç beyincik ataksisi), SCA (Spinoserebellar ataksi),[14] JBD (Juvenil ensefalopati), Patella çıkığı, Kalça displazisi gibi genetik hastalıkları görülmektedir.[15] Bu hastalıkların çoğunun önüne geçebilmek için üreticiler tarafından eşleşme ve üretim öncesinde genetik testler yapılmaktadır. Ortalama 12-16 yıl arasında yaşayabilen bu ırk, doğru bir bakım ve doğru beslenme sonucunda daha uzun yaşayabilmektedir.[16]
