Havuz Başı, Türk yazar Sait Faik Abasıyanık'ın 1952 yılında yayınlanan hikâye kitabı.[1] Bu kitapta yazarın eski ve yeni yirmi üç öyküsü yer alır. Sait Faik Havuz Başı'nda okuyucuya kendisini anlatır, içini döker gibidir.[2] Son kitaplarında yer almayan Adapazarı'nda geçirdiği çocukluk günlerine ait anılar bu kitapta kendine yer bulur.
Ayrıca, kitaptaki bazı hikâyeler yarım, bazıları ise gözlem düzeyinde kalmış gibidir.[2]
Analiz
Kitaba ismini veren Havuz Başı, temiz ve saf insanları konu edinmiş, anlatana yaşama sevinci ve neşe veren bir öyküdür. Sait Faik, Kumarbaz Hayri Efendi isimli hikâyesinde ise farklı bir anlatım tekniği denedi, bu hikâyede anlatıcı birinci tekil ile üçüncü tekil arasında sürekli değişmektedir.[3]
Sur Dışında Hayat topluma yönelik bir öyküdür.[2] Su Basması'nda ise anlatıcı bir köylüdür ve Sait Faik ilk kez bir şive taklidi yazmıştır.[4] Yazar, onu ölüme götüren hastalığından (siroz) ilk kez Cezayir Mahallesi isimli öyküsünde bahseder. ("Körolası! Benim de karaciğerim hasta.") Cezayir Mahallesi ayrıca "Bir Nedim yaşamış, (...) güzel çocuklar sevmiş bilirdik." cümlesi ile ilgi çeker. Bu cümle Sait Faik'in ileriki günlerde yazacağı eşcinsel öykülerin habercisi gibidir.[5]
Kitapta bulunan yirmi üç öyküden yedi tanesi deneme tarzında gibidir. Sur Dışındaki Hayat ise röportaj tarzında bir öyküdür. Geriye kalan on beş öykünün on biri kentte, biri adada, biri köyde, biri kasabada, biri ise yolda geçer. Abasıyanık, hikâyelerin on ikisini şimdiki zamanla, ikisini geçmiş zamanla, bir tanesini ise geçmiş ve şimdiki zaman iç içe yazdı. On hikâyede anlatıcı birinci tekil şahısken, üç hikâyede üçüncü tekil şahıs, iki hikâyede ise hem birinci tekil hem de üçüncü tekil şahıstır.
Sait Faik'in hiçbir hikâyesinde gelecek günlerden bahsetmemesi dikkat çeker.[5]
Kaynakça
- Naci, Fethi (Mayıs 2003), Sait Faik'in Hikâyeciliği, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 975-08-0534-8
- Sönmez, Sevengül (Şubat 2007), A'dan Z'ye Sait Faik, Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-975-08-1198-2
- Uyguner, Muzaffer (1991), Sait Faik, Bilgi Yayınevi, ISBN 975-494-232-3
Notlar
