PROFILBARU.COM

Yahudi dilleri

Diğer

Haketia (İbranice: חקיטייה) (Hakitia veya Haquitia) nesli tehlika altında olan Yahudi-Fas Romen dilidir;^[1] Djudeo Spañol veya Ladino Occidental (batı Ladino) olarak da bilinir.^[2] Fas'ın Kuzeydoğusundaki Tetuan, Tanca ve İspanyol kasabaları olan Ceuta ve Melilla'da konuşulurdu.^[3]

Açıklama

Ladino'nun en çok bilinen şekli Balkan, Yunanistan, Türkiye ve Kudüs'teki konuşulan şekli olan "Ladino Oriental" yani Doğu Ladino'dur. Bu yüzden diğer bir Ladino dili olan Haketia için "Ladino Occidental" yani Batı Ladino denildiği de görülür. İspanyolca kökenli bu dilde Fas Arapçasından ve İbraniceden kelimeler girmiştir. Birçok Yahudi dili gibi bu dil de İbranice harflerle yazılır. Bu iki farklı ağzı konuşan cemaatlerde bazı kültürel benzerlikler bulunur; örneğin, Orta Çağ İspanyası şarkıları benzerlikler gösterirken güftelerinde (her Sefarad cemaatinde olduğu gibi) farklılıklar bulunur.

"Haketia" kelimesi Arapça ħaka حكى, "söyle" kelimesinden türemiştir ve h sesi gırtlaktan söylenir. Bazen "Jaquetía" olarak yazıldığı görülen bu dilin okunuşu yine Haketia şeklindedir.

Haketia'nın Cebelitarık'ta konuşulan Llanito (Yanito) dilini etkilediği savunulur.

Kaynakça

^ Anderson, Stephen R. (2012). Languages : a very short introduction (1. bas.). Oxford, B.K.: Oxford University Press. ISBN 978-0199590599.
^ Regh, Kenneth (2018). The Oxford handbook of endangered languages. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0190610029.
^ Dinar, Hasia (2021). The Oxford handbook of the Jewish diaspora. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0190240943.