Grigori Magistros

Grigori Magistros (Ermenice: Գրիգոր Մագիստրոս; "magistros Gregorios"; yaklaşık 990-1058), Ermeni prensi, dilbilimci, bilgin ve kamu görevlisiydi.

Hayatı

Aydınlatıcı Grigor tarafından kurulan hanedandan geldiği iddia edilen soylu Pahlavuni ailesinden din adamı omayan üyesidir, askeri komutan Vasak Pahlavuni'nin oğludur. Bizans İmparatorluğu, Ani Krallığı'nı ilhak ettikten sonra, Grigori, Edessa eyaletinin valisi (doux) olarak hizmet etmiştir. Görev süresi boyunca, Ermeni ve Bizans Kiliselerinin her ikisinin de sapkın olarak etiketlediği ayrılıkçı bir Hristiyan Ermeni mezhebi olan Tondrakiyan Hareketi'ni etkin şekilde bastırmak için çalışmıştır.^[1]

Çalışmaları

Süryanice ve Yunanca hem dini hem de laik edebiyat çalıştı. Anania Shirakatsi'nin eserleri ve Callimachus, Rodoslu Andronikos ve Olympiodorus'un çevirileri de dahil olmak üzere bulunacak bilimsel veya felsefi değeri olan tüm Ermeni el yazmalarını topladı. Platon'un Yasalar, Sokrates'in Savunması, Euthyphron, Timeos ve Phaidon çalışmalarını tercüme etmiştir. Dönemin pek çok din alimi öğrencisidir.

Yazılarının en başında 80 adet olan ve zamanın siyasi ve dini sorunları hakkında bilgi veren "Mektuplar" yer almaktadır. Şiiri, kendi yüzyılının Homeros Yunanca ve Arapçasının etkilerini taşır. Baş şiirsel eseri İncil'de kaydedilen başlıca olayların uzun vezinli bir öyküsüdür. Bu eser, söylendiğine göre, 1045'te üç gün içinde, okuduktan sonra Hristiyan olan bir Müslüman alimin isteği üzerine yazılmıştır. Grigori, Araplar tarafından Ermenistan'a getirilen kafiye kullanımını benimseyen neredeyse ilk şairdir.^[2]

Kaynakça

Özel

1. See (Ermenice) Babken Arakelyan (1976), «Սոցիալական շարժումները Հայաստանում IX-XI դարերում» [Social movements in Armenia, 9th-11th centuries] in Հայ ժողովրդի պատմություն [History of the Armenian People], eds. Tsatur Aghayan et al. Yerevan: Armenian Academy of Sciences, vol. 3, pp. 284-88.
2. Hacikyan, Agop; Gabriel Basmajian; Edward S. Franchuk (2002). Nourhan Ouzounian (Ed.). The Heritage of Armenian Literature Volume II: From the Sixth to the Eighteenth Century (İngilizce). Detroit: Wayne State University Press. ss. 325-26. ISBN 0-8143-2815-6. 

Genel

• (Ermenice) Գրիգոր Մագիստրոսի թղթերը [Grigori Magistros'un mektupları]. Aleksandropol: Georg Sanoeants' Publishing, 1910. An English translation, with commentary, by Professor Theo van Lint at Oxford, is currently underway.^[1]
• Muradyan, Gohar, "Greek Authors and Subject Matters in the Letters of Grigor Magistros," Revue des Études Arméniennes 35 (2013): pp. 29–77.

1. Professor Theo M. van Lint 10 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Faculty of Oriental Studies, Oxford.