Frédéric Auguste Bartholdi

Frédéric Auguste Bartholdi
Doğum	02 Ağustos 1834(1834-08-02) Colmar, Haut-Rhin
Ölüm	04 Ekim 1904 (70 yaşında)
Milliyet	Fransa
Meslek	heykeltıraş
Tanınma nedeni	Özgürlük Heykeli'nin tasarımını yapması
İmza

Frédéric Auguste Bartholdi (2 Ağustos 1834; Colmar, Haut-Rhin - 4 Ekim 1904), Fransız heykeltıraştır. Özgürlük Heykeli'nin tasarımını yapan kişi olarak bilinmektedir.

Hayatı

Frederic Auguste Bartholdi, 2 Ağustos 1834 tarihinde Colmar, Fransa’da Alman kökenli zengin bir aile olan Augusta Charlotte Bartholdi ve Jean Charles Bartholdi çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Paris'te Ulusal Güzel Sanatlar Okulu Lycée Louis-le-Grand'de Mimarlık ve heykeltıraş eğitimi aldı, resim dersleri okudu.^[1]

Kariyeri

Heykeltıraş kariyerine 1852 yılında Paris'te başladı. 1855 ve 1856 yıllarında Mısır ve Yemen'e yolculuk yaptı. 1869 yılında Süveyş Kanalı'nın açılışı dolayısı ile Mısır'a ikinci kez bir gezi düzenledi.

Kızıldeniz ve Akdeniz'i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı projesinin hazırlanmasını Mısır Valisi Said Paşa yapıp onay için İstanbul’a, Sultan I. Abdülmecit’e gönderiyor. Proje onay için beklerken Said Paşa ölünce yerine gelen İsmail Paşa bu işe devam etti. Proje onaylanmadan Sultan I. Abdülmecit de ölünce, yerine gelen Sultan Abdülaziz 19 Mart 1866 tarihinde projeyi onayladı. Bununla da kalmayıp Mısır'ın kanal için yaptığı dış borçları devlet garantisi altına alarak kanal şirketi hisselerine de bizzat kendisi oldukça yüklü paralar yatırdı.

Said Paşa ile kanalın mühendisi Ferdinand de Lesseps arasında 1854'te yapılan anlaşma maddelerinde heykel projesi de vardı. Heykel siparişi Fransa'nın meşhur heykeltıraşlarından Frederic Auguste Bartholdi'ye verildi. Frederic Bartholdi Fransa'daki atölyesinde çalışmalara başladı. Heykelin bakır ve çelikten oluşan iskeletini ve mühendislikle alâkalı kısımlarını Paris'teki kendi adıyla anılan kuleyi yapan Gustave Eiffel ile birlikte tamamladı. Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'in dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik yaptı.

Said Paşa'nın ölümünden sonra yerine vali olan İsmail Paşa bu heykelin Müslüman Mısır halkı arasında hoşnutsuzluğa sebebiyet vereceğini söyleyerek mühendis Ferdinand de Lesseps'e heykelin Mısır'a getirilmemesi talimatını verdi. Mühendisin İsmail Paşa'yı ikna çalışmaları fayda vermedi. Nihâyet Kasım 1854'te yapımına başlanılan Süveyş Kanalı'nın Kasım 1869'da açılışı yapıldı. Dünyanın dört bir yanından gelen binlerce insanın katılımıyla oldukça görkemli fakat heykelsiz bir açılış oldu. Çünkü heykel Fransa'da kaldı. Bartholdi'nin bu muhteşem eseri Fransa'daki bir depoda yapayalnız akıbetini beklemeye başladı.

1865 yılında, Cumhuriyetçi bir Amerikalı olan Edouard de Laboulaye'nin sunduğu yemeğe katıldı. Yemek sırasında, Amerika Birleşik Devletleri'ne Franco-American dostluk heykelini yapma fikri çıktı. Bartholdi, mimar ve heykeltıraş olarak seçildi.

Bartholdi'nin eseri zaten hazırdı. Fransa Hükûmetinin istediği heykel elindeki meşaleye kadar Mısır için hazırlanan heykele benzerlik arzediyordu. Fransa hükûmetinden gelen talimata göre heykel sol elinde "hukuku temsîlen bir kitap" tutacak sağ elinde de "Dünyayı aydınlatan özgürlüğün sembolü bir meşale" olacaktı. Yani neredeyse Fransa tarafından istenen heykel Abdülaziz Han için hazırlanan heykelin aynısıydı. Sadece küçük bir iki değişikliğe ihtiyaç vardı. Bartholdi heykelin yüzünü tamamen değiştirdi ve annesi Charlotte'nin yüzünü işledi.

Frederic Auguste Bartholdi ABD’ye giderek 10 Haziran 1871 tarihinde Özgürlük Heykeli’ni dikeceği yeri belirliyor.

Özgürlük Heykeli Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı münasebetiyle Amerika'ya 10 yıl gecikmeyle hediye edildi. Heykeltraş heykeli 350 parçaya bölerek İsere adındaki bir Fransız gemisiyle Amerika'ya taşıdı.

New York’ta, bu arada heykelin kaidesinin yapımı için bir bağış kampanyası başlamış, ilk bağışı Macar göçmeni olan, New York’ta ‘World’ adında bir gazete çıkartan Joseph Pulitzer yapmış ve kaide için 100 bin dolar vermişti. Macar göçmeni gazeteci, daha sonra gazetecilikte dünyanın en büyük ödülü sayılan ‘Pulitzer’in de isim babası olacaktı.

Newyork limanındaki adalardan birine daha önce görmeye geldiği Özgürlük Adası'na kaidesini Richard Morris Hunt'un hazırladığı yere 4 ay içinde monte etti. Kaidenin inşasından sonra sıra heykelin dikilmesine ve resmi açılışa geldi. Bartholdi, New York’a yanına bu defa Süveyş Kanalı’nın mühendisi ve heykelin fikir babası olan Ferdinand de Lesseps’i de alarak gitti ve 28 Ekim 1886 da açılışını bizzat kendisi yaptı. Heykelin sol elindeki kitap üzerinde Bağımsızlık Bildirgesi'nin ve Amerika'nın kuruluşunun tarihi 4 Temmuz 1776 yazıyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nin kuruluşunun 100.yılı şerefine, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesi amacıyla Fransa tarafından 1886 yılında gönderilen Özgürlük Heykeli, Bartholdi’nin en ünlü eseridir.

ABD, New york’a 1886 yılında yapılan 93 metre yüksekliğindeki Özgürlük Heykeli'nin demir iskeleti Gustave Eiffel tarafından planlanmış ve bakır ve demir yapılan eserin içi boştur.

1886’da ABD, New york’a dikilen Özgürlük Heykeli'nin tam adı “Dünyayı Aydınlatan Özgürlük”tür. Ayrıca “Belfort Aslanı” (Belford, Fransa) Bartholdi’nin başyapıtı sayılır. Bu heykel 1870-71 Fransız-Alman Savaşı’nda Fransa’nın uğradığı yenilgiden esinlenerek gerçekleştirilen kahramanlık heykelleri arasında en önemlisi olarak nitelendirilir. 1880 yılında yapılmış olan bu eseri 22 metre yükseklikte 11 metre genişlikte, kayaya oyulmuş "Lion de Belfort (Belfort arslanı)" adlı heykelidir.

Evliliği ve Ölümü

15 Aralık 1875 tarihinde Newport, Rhode Island, ABD’de Jeanne-Emilie Baheux Puysieux ile evlendi.

4 Ekim 1904 tarihinde Paris, Fransa’da 70 yaşında tüberküloz nedeniyle ölmüştür. Montparnasse mezarlığına gömüldü.

Frederic Auguste Bartholdi’nin ölümünden sonra Fransa, Colmar’da doğup büyüdüğü ev 1922 yılında müze haline getirilmiştir.

Eserleri

1856 - Colmar'ın Rapp genel anıtı

1857 - Palais Longchamp su kulesi, Marsilya

1857 - Jean-Daniel Hanhart'a, Colmar'a cenaze madalyası

1860 - Colmar'ın Martin Schongauer Heykeli

1861 - Dört alegorik heykel (Paris, Colmar)

1864 - Joseph Bruat Heykeli, Colmar

1866 - Cenaze Mühendisliği, Colmar

1866 - Edouard de Laboulaye Bust, Colmar

1867 - Arrighi de Casanova, Corte Heykeli

1869 - Alsatian şarapçı, Colmar

1870 - Vercingétorix Heykeli, Clermont-Ferrand

1870 - Marguerite Scheurer'in cenaze anıtı

1872 - Gambetta'da Alsaslılar minnettar

1872 - Milli Muhafızların Cenaze eserleri

1872 - Mezar taşları Gustave Saltzmann, Lancy (Suisse)

1873 - Vauban Heykeli, Avallon

1874 - Alçak rahatlatıcı Boston Baptist Üniter Kilisesi

1874 - Eardrum kilisesi, Boissy St Léger

1875 - Champollion Heykeli, Paris

1875 - Brisach'ın Savunucuları

1876 - Lafayette Heykeli, Union Meydanı, New York (Amerika Birleşik Devletleri)

1878 - Capitol Çeşmesi, Washington (Amerika Birleşik Devletleri)

1879 - Paris Gribeauval Heykeli

1880 - Belfort Aslanı

1880 - Belfort Aslanının Çoğaltılması (Paris)

1882 - Roulet de l'Isle Heykeli, Lons-le-Saunier

1884 - Diderot Heykeli

1884 - Güzel Sanatlar Müzesi, Rouen

1885 - Bartholdi çeşmesi, Reims

1885 - Charles Penquer'ın cenaze madalyonu, Brest

1885 - Gustave Jundt mezar anıtı, Paris

1886 - Özgürlük Heykeli, New York

1888 - Roesselmann çeşmesi, Colmar

1888 - Cenaze eseri Paul Bert, Auxerre

1890 - Mezar Anıtı Emile Hubner, Mulhouse

1890 - Mezar Anıtı André Robberechts, Paris

1891 - Gambetta Heykeli, Sevr

1890 - Cenaze eseri Théodore Deck, Paris

1890 - Mezar Anıtı Jean-François Soitoux, Paris

1892 - Bartholdi çeşmesi, Lyon

1893 - Colombus Anıtı, Providence, RI (Amerika Birleşik Devletleri)

1894 - Gustave Hirn Heykeli, Colmar

1895 - İsviçre, Strasbourg'u kurtarıyor, Bâle (Suisse)

1895 - Lafayette ve Washington, Paris Heykeli

1896 - Frédéric Faudel Cenaze Anıtı, Colmar

1898 - Lazare of Schwendi çeşmesi, Colmar

1896 - Georges Kern'in cenaze anıtı, Colmar

1901 - Schinznach'ta (Suisse) Fransız askerlerinin anıtları öldürüldü.

1902 - Alsatian cooper, Colmar

1902 - Dünyanın Büyük Desteği, Colmar

1904 - Cenaze eseri du Sergent Hoff, Paris

1906 - Paris karargahının balonlarına ve güvercinlerine anıt, Neuilly-sur-Seine

1913 - Üç kişilik anıt, Belfort

Kaynakça

1. "Frederic Auguste Bartholdi kimdir?". www.biyografi.info. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.