Eşcinsel evlilik ya da Aynı cinsten iki ayrı kişinin evliliği 17 Mayıs 2013'te Fransa Anayasa Konseyi'nin de onayıyla aynı gün yürürlüğe girmiştir.
1999 : PACS
1999 yılında PACS'ın onaylanmasıyla beraber eşcinsel çiftlerin hakları yasalaşmış ancak evlat edinme hakkı ve evlilik hakkı verilmemiştir.
2004 : Bègles şehrindeki evlilik
Bègles Belediye Başkanı Noël Mamère Medeni Kanun'da açık bir şekilde evlilik yapabilecek kişilerin cinsiyetinin belirlenmediğini belirtip 5 Haziran 2004'te ilk eşcinsel nikâhı kıymıştır. Ancak 2005 yılında Bordeaux İstinaf Mahkemesi bu nikâhı yargı kararıyla bozmuştur. 2007 yılında da Yargıtay Bordeaux İstinaf Mahkemesi'nin kararını onaylamıştır.
2008 : Minvielle Davası
2008 yılında Frédéric Minvielle'in Hollandalı bir erkekle evlenmesi üzerine (Hollanda eşcinsel evliliği 2001 yılından beri tanıyor) Fransız vatandaşlığı düşmüştür. Bunun üzerine Eşcinsel haklarını savunan dernekler tepki göstermiş ve Minvielle de karara itiraz etmiş ve sonuçta Frédéric Minvielle Fransız vatandaşlığını geri kazanmıştır.
2010 : AİHM Kararı
2010 yılında AİHM, iki kişinin AİHS 12. maddesine dayanarak Avusturya Devleti aleyhine yaptığı başvuru üzerine, eşcinsel evliliğe dair karar vermiş ve 12. maddenin eşcinsel evliliği zorunlu kılmadığını açıklamıştır.
2011 : Fransa Anayasa Konseyi kararı
Yargıtayın 2010 yılı sonunda Medeni Kanun'un evliliğe dair ilgili maddeleriyle alakalı Anayasa Konseyi'ne başvurusu üzerine, Anayasaya uygun olmasına rağmen konsey aynı cinsiyetten iki kişinin evlenmesinin yasak olduğunu ima etmiş ancak yasa yapıcının kanunu dilerse değiştirebileceğine karar kılmıştır.
2009-2013 : Kanun üzerine siyasi tartışmalar
2007 Fransa cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sosyalist Parti'nin adayı olan Ségolène Royal eşcinsel evliliği yasallaştıracağını söylemiş, 2009 yılında Montpellier Belediye Başkanı Hélène Mandroux eşcinsel evlilik ve eşcinsel ailelerinin evlat edinmesine dair çağrıda bulunmuş, 2010 yılında Avrupa Ekolojisi - Yeşiller'e mensup milletvekilleri İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'ne referans vererek eşcinsel evliliğe izin veren bir kanun teklifi vermiş, benzeri bir teklifi Sosyalist Parti'li Patrick Bloche 2011'de sunmuş ancak Fransa Ulusal Meclisi'nce reddedilmiştir.
2012 yılında Sosyalist Parti'nin cumhurbaşkanı adayı François Hollande cumhurbaşkanlığına seçildiğinde eşcinsel evliliği yasallaştıracağını söylemiş ve 31. taahhüt (engagement 31) olarak taahhütleri listesine sokmuştur. 2013 yılında Eşcinsel evlilik ve eşcinsel ailelerin evlat edinme hakkının yasallaşması ardından ilk evlilik Montpellier'de Belediye Başkanı Hélène Mandroux tarafından kıyılmıştır.
Destekleyen kesim
UMP'li Eski Sağlık Bakanı Roselyne Bachelot, Eski Anayasa Konseyi üyesi ve merkez çizgideki eski bakan Monique Pelletier, L'Express Gazetesi Genel Yayın yönetmeni Christophe Barbier, Şarkıcı Michel Sardou (hiç beklenmeyen bir destek olarak belirtilmiştir[1]), Sosyalist Eski Kültür Bakanı Jack Lang, Eski Milli Eğitim Bakanı Luc Ferry
Destek veren örgütler
LGBT ve Feminist örgütler ile Genel İş Konfederasyonu (CGT), Fransa Demokratik İş Konfederasyonu (CFDT), Ulusal Özerk Sendikalar Birliği (UNSA), Amnesty International, SOS Racisme, Fransa Ulusal Öğrenciler Birliği (UNEF), Ulusal Liseliler Birliği, İnsan Hakları Ligi, Fransa Müslüman Eşcinseller Derneği destek veren bazı örgütlerdir.
Karşıt kesim
Hristiyan Demokrat Parti Genel Başkanı eski Bakan Christine Boutin PACS'a da sert bir şekilde karşı çıkmış, eşcinsel evlilik karşıtı eylemlerin de başını çekmiştir. Ayrıca karşıt olan diğer isimler: Herkes için Eylem (Manif Pour Tous) önderi mizahçı Frigide Barjot, Katolik dini liderler, Aşırı Sağ örgütler
Mesafeli yaklaşanlar
PACS'ı yasallaştıran Eski Başbakan Lionel Jospin'in eşi filozof Sylviane Agacinski eşcinsel evliliği desteklemesine karşın eşcinsel çiftlerin evlat edinmesi konusunda rezervleri olduğunu açıklamıştır. Ayrıca eşcinsel ilişkilerin cezalandırılmamasını sağlayan eski Adalet Bakanı Robert Badinter'in eşi feminist filozof Élisabeth Badinter de eşcinsel evliliği savunmasına karşın 2013 yılında yasallaşan kanunun biyolojik açıdan aile yapısında sıkıntılar yaratabileceğini bildirmiştir.
Radikalleşme
Christine Boutin eğer bu teklif yasallaşırsa iç savaş çıkar demiş, Frigide Barjot, Hollande'ı diktatör olarak suçlamış ve kan istiyorsa alacak cümlesini kurmuştur. Eşcinsel evlilik karşıtı eylemde (24 Mart) polisler gaz bombası kullanmış, Eşcinsel evliliği en fazla destekleyen isim, yeşillerden senatör olan, feminist tarihçi Esther Benbassa'nın arabası tahrip edilmiştir. UMP'li milletvekili Philippe Cochet bu kanunun çocukları katledeceğini savunmuştur.
Parlamento Görüşmeleri
Adalet Bakanı Christiane Taubira kanunu parlamentoya sunmuş, Aile Bakanı Dominique Bertinotti ve Parlamento ile İlişkiler Bakanı Alain Vidalies ile beraber görüşmelerde yer almıştır. Gece ve gündüz aralıksız Christiane Taubira oturumlarda bulunmuş, Taubira'nın şiirler okuması, filozoflardan alıntılar yapması, mizahi bir üslup kullanması ve de hazırcevaplılığıyla eşcinsel evliliği sonuna kadar savunması bütün sol kesimde popülaritesini artırmıştır. Ayrıca muhalefetin de isteğiyle geceli gündüzlü oturumları, bazı zorunlu durumlar hariç, Meclis Başkanı Claude Bartolone bizzat yönetip bir rekor kırmıştır.
Oylar
Yeşiller Partisi, Fransız Komünist Partisi, Sol Parti, Sosyalist Parti, Radikal Sol Parti destek vermiş ancak Denizaşırı İller'den seçilmiş milletvekilleri bu kanuna hayır oyu kullanmışlardır. Fransa Ulusal Meclisi ve Fransa Senatosu'nda bir tek Yeşiller Grubu firesiz kabul oyu kullanmışlardır.
UMP ve UDI'ye mensup parlamenterler çoğunlukla karşı çıkmışlardır ve Front National'e bağlı milletvekilleri tümden hayır oyu kullanmışlardır. Ancak UDI Genel Başkanı Jean-Louis Borloo ve UDI Genel Sekreteri Jean-Christophe Lagarde, UDI Genel Delegesi Yves Jégo mecliste ve UDI Genel Başkan yardımcısı Chantal Jouanno senatoda eşcinsel evliliğe evet oyu vermişlerdir.
UMP'den eski çevre bakanı Nathalie Kosciusko-Morizet, eski Dış Ticaret Bakanı Pierre Lellouche, eski Tarım Bakanı Bruno Le Maire ve eski Parite Bakanı Nicole Ameline çekimser kalmış, eski Konut Bakanı Benoist Apparu ile eşcinsel olduğunu açıklayan Franck Riester ise mecliste kabul oyu vermişler, senatoda ise eski Strazburg belediye başkanı Fabienne Keller ölüm tehditlerine rağmen kabul oyu vermiş, eşcinsel olduğunu hükûmetteyken açıklayan eski bakan Roger Karoutchi ise çekimser kalmıştır.
- Meclisteki 1. okuma 12 Şubat 2013; Kabul 329, Red 229, Çekimser 10[2]
- 'Senato 4 Nisan 2013; Kabul 170, Red 165, Çekimser 10[3]
- Meclisteki 2. okuma 23 Nisan 2013; Kabul 331, Red 225, Çekimser 10[4] (senatoda bazı küçük değişiklikler olması nedeniyle ikinci kez görüşme olmuştur)
Kaynakça