Farmasötik botanik veya Tıbbi botanik, tıbbi açıdan ve sağlık hizmetleri açısından fonksiyonu olan bitkilerin morfolojisini, anatomisini, fizyolojik fonksiyonunu, sınıflandırılmasını, teşhis edilmesini, hücre doku kültürlerini ve rasyonel kullanımlarını inceleyen bir bilim dalıdır.[1]
Bu bitkilerin bitki sistematiğindeki yerini esas alarak; anatomik ve morfolojik yapılarını, Dünya üzerindeki yayılışlarını, ilaç yapımında kullanılan kısımlarını (droglarını), droglarının kullanım şekillerini, etkilerini ve etken maddelerini incelemektedir.[2]
Tarihçe
Kitab-al Haşayiş'den bir bölüm
İnsanların bitkilerden ilaç şeklinde yararlanması insanlık tarihi kadar eskidir. Bu konudaki ilk yazılı kaynak M.Ö. 1550 tarihli Ebers Papirüsleri'dir. Bu papirüslerde yaklaşık 700 bitki türünden bahsedilmektedir. Anadolu'daki tıbbi bitkiler konusunda yapılmış en kapsamlı çalışma Pedanios Dioskurides tarafından Grekçe kaleme alınan "Peri hyles iatrikes" (Latince: De Materia Medica, Arapça: Kitab-al Haşayiş, Türkçe: İlaçlar bilgisi) isimli eserdir. M.S. 1.yüzyılda kaleme alınan eserde 500 kadar bitki türünün tarifi ve kullanımı anlatımaktadır.[3]
Bu bilim dalı, Türkiye'de 1839 yılından beri ders olarak Eczacılık fakültelerinde okutulmaktadır. Özellikle Türkiye'nin geleneksel halk ilaçları; Türkiye'deki tıbbi bitkiler, gıda olarak tüketilen bitkiler, zehirli bitkiler, ekonomik değeri olan kültür bitkileri, keyif verici ve bağımlılık oluşturan bitkiler ile boya bitkileri; Türkiye florasına yönelik araştırmalar ve Etnobotanik çalışmalar bu dersin kapsamına girmektedir.[4][5]
.jpg)
