Fabl ya da Öykünce sonunda ders verme amacı güldüren, düşündüren ve genellikle manzum öykülerdir. İnsana ait bir özelliğin insan dışında bir varlığa verilmesidir. Fablların kahramanları genellikle hayvanlardır. Ama bu hayvanlar insanlar gibi düşünür, konuşur ve davranır.[1]
Dünya'nın en ünlü fabl yazarları Ezop, La Fontaine ve Beydeba'dır. Ezop'un fablları M.Ö. 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir. Amerikalı James Thurber ve İngiliz George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır. Fablı ilk olarak yazanlar Friglerdir. Hititler fablları taş tabletlere yazıp resimliyorlardı. Fabllar günümüzde eğitimde çok kullanılmaktadır.
"Fabl" sözcüğünün kökeni Latince "hikâye" manasına gelen "fabıla"'dır. Fakat bu sözcük zamanla bir ahlak ilkesi veya davranış kuralını anlatan kısa sembolik (simgesel) bir hikâye türünün adı olmuştur.
Türkçeye "fabl" kelimesi Fransızcadan geçmiştir.[1]
Türk edebiyatında ise ilk fabl örneği, 126 beyitten oluşan Harnâme adlı bir mesnevidir.
Fablın Bölümleri
Serim
Kişiler kısaca tanıtılır, olayın geçtiği çevre belirtilir, olay başlatılır.
Düğüm
Çatışma ortaya konur ve olay düğümlenir. Olayın ayrıntılarına girilir. Merak duygusu yoğunluk kazanır.
Çözüm
Düğüm çözülür, çatışma sona erer.
Öğüt
Olayla ilgili ana fikir, öğüt biçiminde verilir.
Örnekler
- Richard Bach, Martı
- George Orwell, Hayvan Çiftliği
- Antoine de Saint-Exupéry, Küçük Prens
- Jean de La Fontaine, La Fontaine Masalları
- Ezop, Ezop Masalları
- Ezop, Aslan ile Fare
- Ezop, Karga ile Tilki
- Ezop, Ağustos Böceği ile Karınca
- Şeyhî, Harnâme
- Ahmed Midhat, Kıssadan Hisse
Fabl Yazarları
Kaynakça
.jpg)
.jpg)
.jpg)
