Ezekiyel Sason Efendi veya Sasun Hasgayl Efendi (1860-1932), Osmanlı Yahudisi siyasetçi.
Varlıklı bir aileden gelen Sason Efendi Yurtdışı eğitimini takiben dokuz dilde (İngilizce, Arapça, Türkçe, Farsça, İbranice, Fransızca, Almanca, Yunanca ve Latince) akıcı bir şekilde konuşmaktadır.[1][2] Bir süre Osmanlı Vapur Şirketi'nin müdürlüğü görevinde bulunduktan sonra Bağdat Vilayeti Siyasi İşler Genel Müdürlüğü, daha sonra da Ziraat Nezareti ve Ticaret Nezareti Müsteşarı oldu. Meclis-i Mebûsan'a Bağdat Vilayeti mebusu olarak olarak I.(3), II.(4) ve III.(5) dönem Meclislerinde görev yaptı, Meclis Bütçe Komisyonu'nda yer aldı. Sason Efendi, İttihat ve Terakki Fırkası'nin kapanmasından sonra onun bir bakıma devamı olan Teceddüt Fırkası kurucuları arasında yer aldı.[3] Osmanlı ve Iraklı siyasetçi Menahem Salah Daniel, Sason Efendi'nin dayısıdır.[4][5] Irak Krallığı'nda ilk maliye bakanlığı ve ölümüne kadar parlamento üyeliği yapmıştır.
Gertrude Bell'in mektupları
Gertrude Bell, babasına yazdığı 14 Haziran 1920 tarihli bir mektupta kendisinden ve kardeşi Şaoul'dan şu şekilde söz etmiştir:
"Birisi İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi ve Bağdat milletvekili olan oldukça ünlü iki Yahudi kardeş ile çok iyi dostluklar kuruyorum. Adı Sasun Eff. diğeri Sha'al (Saul) buradaki önde gelen Yahudi tüccarlarıdırlar. C'ple'dan [İstanbul (Konstantinopolis)] yeni dönmüşler - burada senin için verdiğim ilk çay partisindeydiler. Sha'al'ın karısını ve ailesini uzun zamandır tanıyorum - çok ilginç ve yetenekli adamlar. Sasun, itibarı ve zekasıyla çok yardımcı olabilir."
Bell ayrıca 17 Ekim 1920'de Sason Efendi hakkında şunları yazmıştır:
"O gece Bay Philby benimle yemek yedi ve uzun ve faydalı bir konuşma yaptık. O da benimle çay içmişti ve bende Sasun Eff vardı, en değerlisi onunla tanışmaktı, çünkü Sasun buradaki en aklı başında insanlardan biri ve her zamanki bilgeliği ve ılımlılığı ile tüm durumu gözden geçirdi."
Kaynakça