Estonya Komünist Partisi (Estonca: Eestimaa Kommunistlik Partei), 1990 yılında Estonya'da kurulan komünist parti.[1] Estonya Komünist Partisi'nden (EKP) ayrılan ve partiyi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nden ayırmak isteyenlere muhalefet eden kişilerce kurulmuştur. EKP'nin bağımsızlık kararından hemen sonra Sovyet yanlısı delegeler kongre salonundan ayrıldı ve 26 Mart 1990'da kendi alternatif 20. kongresini düzenledi.[2] EKP Birinci Sekreteri Aleksander Gusev başkanlığında kendi merkez komitesi seçildi ve EKP'den ayrı bir parti olarak faaliyet yürüttü.[3][4]
Hakkında
Parti, Estonya'daki Rus nüfusunun bağımsızlığa karşı direnişini temsil ettiği için,"arabulucu" olarak anılmaktaydı. Ancak Letonya Komünist Partisi'nin bölünmesinden farklı olarak EKP'deki bölünme etnik çizgileri izlemiyordu. 1990 yılındaki Estonya Yüksek Sovyeti seçimleri üzerine yapılan bir çalışmada EKP adaylarının %13,3 oranında Eston olmayan seçmenler tarafından desteklendiğini göstermiştir.[4][5] EKP'deki bölünme sırasında Narva, Sillamäe ve Kohtla-Järve gibi Rusların çoğunlukta olduğu bölgelerde Ruslar EKP üyeliklerini sürdürmüşlerdir.[6]
Letonya Komünist Partisi'ndeki bölünmeden farklı olarak, EKP bölünmeden sonra EKP'nin kaynaklarını ve personelinin büyük bir kısmının kontrolünü ele geçirememiştir.[6] 20 Haziran 1990'da partinin adı "Estonya Komünist Partisi (CPSU)" olarak değiştirilmiştir.[7]
EKP (CPSU), 21. Parti Kongresi'ni 1990 sonbaharında gerçekleştirmiştir. Yeni parti EKP'nin önceki yirmi parti kongresini kendilerininki gibi saymıştır.) Kongre'de, Yeni Birinci Sekreter Lembit Annus seçilmiştir. Yeni liderlikle birlikte Leton muadili ile önceki döneme göre daha az çatışmacı bir yaklaşım gelişmiştir.[4] Nisan 1991'de Annus, Estonya'da bir koalisyon hükûmetine girme isteğini dile getirmiştir.[8]
Estonya'nın bağımsızlığı konulu 3 Mart 1991 referanduma paralel olarak, parti kendi başına bir referandum düzenledi. Oylama Kohtla-Järve, Sillamäe ve Narva şehirlerinde gerçekleşti. Referandum sorusu "Egemen Estonya'nın SSCB içinde kalmasını istiyor musunuz?" idi. Ana referandumun aksine, bu referanduma bütün yurttaşlar (Sovyet askerî birlikleri dahil) katılabilirlerdi. Sillamäe'nin sonuçları sadece% 83'lük bir katılımla halka açıldı. Sillamäe'deki seçmenlerin% 89'u referandumda evet oyu kullanmıştır.[9]
Parti, 1991 Sovyetler Birliği darbe girişiminde Devlet Olağanüstü Hal Komitesi başkanı Gennadi Yanayev'i destekledi. Darbenin yenilgisinden sonra, parti Estonya hükûmeti tarafından 22 Ağustos 1991'de yasadışı ilan edildi.[9][10] Bu dönemde Merkez Komitesi sekreteri Pavel Panfilov idi.
Kaynakça
- ^ "Contribution to the 14th International Communist Seminar "Internationalist Experiences and Tasks of Communists in the Struggle against Imperialism"" (İngilizce). Icsbrussels. Mayıs 2005. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2018.
- ^ Miljan, Toivo. Historical dictionary of Estonia 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, 2004. s. 28
- ^ Ishiyama, John T./Breuning, Marijke. Ethnopolitics in the New Europe. Boulder, Colorado: Lynne Rienner Publishers, 1998. s. 86
- ^ a b c Ishiyama, John T.. Representational Mechanisms and Ethnopolitics: Evidence from Transitional Democracies in Eastern Europe; East European Quarterly, Vol. 33, 1999.
- ^ Kolstø, Pål. National integration and violent conflict in post-Soviet societies : the cases of Estonia and Moldova. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield, 2002. s. 111-112
- ^ a b Ishiyama, John T./Breuning, Marijke. Ethnopolitics in the New Europe 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Boulder: Lynne Rienner Publishers, 1998. p. 87
- ^ "Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 - 1991" (Rusça). Knowbysight. 23 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2018.
- ^ Ishiyama, John T./Breuning, Marijke. Ethnopolitics in the New Europe 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Boulder, Colorado: Lynne Rienner Publishers, 1998. s. 87, 106
- ^ a b Metcalf, Lee Kendall. Outbidding to Radical Nationalists: Minority Policy in Estonia, 1988–1993,Nations and Nationalism, Volume 2 Issue 2, s. 213-234
- ^ "COUP AFTERMATH--SITUATION IN THE CENTER AND RSFSR" (İngilizce). cs.oswego.edu. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2018.